Ortaöğretime geçiş sistemine ilişkin açıklamalar devam ediyor. Sayın bakanın her açıklamasında sistem farklılaşıyor ve yeni tartışmalar yapılıyor. Nihai açıklama yapılmış gibi görünse de değişikliklerin devam edeceği kanaatindeyim.

Bakanlığın “sınavsız sistem” olacağını kamuoyuna ilan etmesiyle başlayan sistem çalışması bu gün gelinen noktada oldukça farklılaştı. Sayın bakanın farklı zamanlarda o günkü duruma göre  yaptığı açıklamalara birçok eleştiri yöneltildi. Bu eleştiriler dikkate alınarak sisteme yeniden çeki düzen verildi. Bakanlık, geçte olsa 16 ilde çalıştay düzenleyerek sistemi bu günkü açıklanan boyuta kadar getirebildi.

Ancak açıklanan sistem “ideal sistem” beklentisinden uzak. Sistemin birçok zayıf yanı var. Henüz tam olgunlaşmamış ve yaşanması muhtemel sorunların çözümüne yönelik tedbirler içermiyor. Sanki öğretim yılı başlamadan yetiştirme kaygısıyla aceleyle açıklaması yapılmış gibi…

Sayın bakanın sistemi açıklarken konuşmasında en çok dikkat çeken çelişkilerden birisi şöyle; sayın bakan konuşmasında “…….,merkezi sınav sistemini tamamen ortadan kaldıracağımızı beyan ettik. Bu gün bu hedeflerden birini daha hayata geçirmenin mutluluğunu yaşıyoruz….. kısa vadede merkezi sistemi kaldırıyoruz” diyor, ancak ardından açıklanan sistemde yılda 4 kez merkezi sınav yapılacağı ortaya çıkıyor.

Sayın bakan yine konuşmasında sınav sisteminin “temel mantığının sabit” olduğunu belirtse de ortaya konulan sistemin merkezi sınava dayalı olduğu ve “merkezi sistemi kaldırma” mantığına uymadığı ortaya çıkıyor. Bu durum dikkate alındığında  işin sadece teknik değil, felsefi boyutunun da hala olgunlaşmadığı görülüyor.

Bakanlık, sınavsız sistem arayışının günümüz Türkiye koşullarında imkansız olduğunu görmüş olmalı ki artık orta vadeli hedeflerde bile açık uçlu sorulardan oluşan sınavlar yapılacağı açıklandı. Öyleyse “sınavı kaldırdık, SBS son kez yapıldı, artık sınav olmayacak gibi” söylemler bir kenara bırakılıp kamuoyuna samimiyetle, ülkemizde sınavsız bir sistemin henüz uygulanamayacağı, bu nedenle en ideal sınav siteminin getirilmeye çalışıldığı yönünde açıklamalar yapılmalı. Yoksa sınavı kaldırdık deyip 4 sınav yaparsanız insanları kendinize güldürtmüş olursunuz.

Açıklanan sistemin hem felsefi hem teknik boyutuyla henüz olgunlaşmadığı ve prematüre bir sistem olduğu açık.  Bu nedenle yeni sistemin de kısa ömürlü olacağını şimdiden söyleyebilirim. Eleştirilip kaldırılmaya çalışılan eski sistemdeki SBS’nin olumsuz yanlarından hiç birini telafi edecek bir yönü yok. Ne dershaneye olan ihtiyacı azaltacak bir sistem ne de öğrencilerin sınav stresini yok edecek. Tam tersine uygulanması ve zayıf yanları daha fazla …

Doğan CEYLAN
Yönetim Bilimi Uzmanı