Abdullah Damar
Seçmeli Dersler Uygulanamıyor!
SEÇMELİ DERSLER UYGULANAMIYOR
4+4+4 Eğitim Yasasının en önemli yeniliklerinden biri olan “Seçmeli dersler”, okulların açılması ve uygulamanın 5.ve 9.sınıflarda başlamasıyla birlikte, belki de bu yasanın en büyük problemlerinden biri olmaya aday.
Seçmeli ders paketlerinin içeriğiyle ilgili görüşlerimi daha önceki yazılarımda açıklamış, bu derslerin tam anlamıyla uygulanması halinde, öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine göre eğitim almalarına vesile olacağını belirtmiştim.
Daha ilk ve ortaöğretim okullarının açılmasının üzerinden 1 hafta bile geçmeden, seçmeli derslerle ilgili sorunlar çıkmaya başladı.
Sorun çıktığını nereden mi anlıyoruz?
Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarlığının “Seçmeli Dersler” konulu, 13.09.2012 tarih ve 515 sayılı yazısından.
MEB, seçmeli derslerin seçimi konusunda okul yönetimlerinin, Bakanlığın düzenleme ve açıklamalarına uygun olmayan tutum ve uygulamaları olduğu ifade ederek, seçmeli derslerle ilgili olarak bazı açıklamalar yapma gereği duymuştur. Bu açıklamalar şöyle:
“1-Okul yönetimleri okullarında hangi seçmeli derslerin okutulacağına dair herhangi bir belirleme yapmayacaklar, özellikle ilgili alanda öğretmen yokluğu gerekçesi ile öğrencileri ve velilerini kesinlikle belirli derslere yönlendirmeyeceklerdir.
2-2012/37 sayılı Genelgede ifade edilen 10-12 Eylül ile 13-14 Eylül tarihleri okullarımızın istekleri önceden görebilmeleri ve planlamalarını yapabilmeleri için öngörülmüş tarihlerdir. Bu nedenle öğrenciler ve velileri dilerlerse 21 Eylül 2012 günü mesai bitimine kadar seçtikleri dersleri değiştirebilecekleri gibi, süresinde dilekçelerini vermeyenler de dilekçelerini bu tarihe kadar verebileceklerdir.
3-Öğrencilerin Talim ve Terbiye Kurulu kararlarında belirlenen sayı ve saat kadar seçmeli dersleri seçmeleri zorunludur.
4-Ortaokullarda gruplandırılmış olarak belirlenen seçmeli derslerde, öğrenciler tüm derslerini bir gruptan seçebileceği gibi, her bir gruptan ayrı ayrı dersler de seçerek seçmeli derslerini tamamlayabilirler.
5-Öğrenciler veya velileri tarafından verilen formlar her bir okul bazında tablolara dönüştürülecek ve bu tablolar okulların internet sayfalarında ve görünür yerlerinde ilan edilecektir.
6- Bu ilandan sonra öğretmenler kurulu tarafından en az 10 öğrenci tarafından seçilen her bir ders belirlenerek bu dersler açılacak ve bu karar da okulların internet sitelerinde ve görünür yerlerinde ilan edilecektir.
7-Bir okulda yeteri kadar öğrenci tarafından seçilmemesi nedeniyle dersin açılamadığı durumlarda, aynı eğitim bölgesindeki diğer okullarda yapılan tercihler doğrultusunda bu derslerin de ortak açılabilmesi için gerekli koordinasyon yapılacak, önlemler alınacaktır.
8-Okulda ilgili alanda öğretmenin bulunmadığı veya yeterince bulunmadığı derslerin seçilmesi halinde öncelikle diğer okullardan maaş/ek ders karşılığı görevlendirmeler yoluyla öğretmen temin edilecek, bunun da mümkün olmadığı hallerde ücretli öğretmen temin edilmek suretiyle bu dersler açılacak ve okutulacaktır.
9-Özellikle Kur'an-ı Kerim, Hz. Muhammed'in Hayatı ve Temel Dini Bilgiler dersleri öncelikle okullardaki mevcut Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenleri tarafından, bunların yetersizliği halinde ise imam hatip liseleri meslek dersleri öğretmenlerinin maaş/ek ders karşılığı görevlendirilmeleri suretiyle okutulacaktır. Bu suretle de öğretmen temin edilemediği hallerde ücretli öğretmen temin edilecektir.”
Bu açıklamalarda dikkati çeken üç konu var.
Birincisi, okul yönetimlerinin, öğrenci ve velileri, “öğretmen yok” gerekçesiyle, yanlış yönlendirmesi,
İkincisi, seçmeli ders sürecinin şeffaf bir şekilde yürümesi, her aşamada öğretmen ve velilere duyuruların yapılması, okutulacak dersler konusunda öğretmenler kurulunda görüşmeler yapılması,
Üçüncüsü ise seçilen dersler konusunda, o dersi okutacak öğretmenin seçilmesi.
Bu tespitler tamı tamına doğru, ancak eksik. Şöyle ki;
Bu tespitlerden çok daha önemli olan konu, seçmeli derslerin hangi dersliklerde yapılacağı. Derslik eksikliği, bakanlık tarafından hiç gündeme getirilmemiş ancak, hem ilkokul, hem ortaokul olarak belirlenmiş ve ikili eğitim yapan okullarda, sabahçı olan ortaokulların günde 7 saat dersi (1 gün 8 saat) nasıl yapacağı, sabah saat 07.00’de başlayan derslerin 13.00-13.30 saatlerinde bittikten sonra, öğlenci olan ilkokul öğrencilerinin, 18.00-19.00 saatlerine kadar nasıl ders yapabileceği, o saatten sonra evlerine güvenle nasıl gidebileceği hiç düşünülmemiş. Başka bir sorunda, 5.sınıfa giden öğrenci sayısı 120 olan bir okulda her 10 öğrenci farklı dersler seçtiğinde, en az, seçmeli ders paketi sayısı olan 6 tane sınıfa ihtiyaç olacağı, norm kadro fazlası 30 bin civarında öğretmenin olduğu bir yerde, bu dersliklerin nasıl bulunacağı sorunudur. Zaten yetersiz durumda olan derslik sayısı, 5.sınıfı okutan öğretmenlerin norm kadro fazlası durumuna düşmesiyle, onların mağdur olmaması için sınıf açılması yoluna gidilmesi nedeniyle, hemen hemen yok denecek düzeydedir.
Eğitim-Öğretim yılının başlaması nedeniyle de, yeni derslik yapımı kısa sürede mümkün olmadığından, bu sorun kangren haline gelecektir. Yakın bir zamanda, basında bu konu ile ilgili haberlerin yapıldığını görürsek hiç şaşırmayalım.
Şimdi Bakanlığın tespitlerine dönecek olursak kimi soru ve sorunları bilince çıkarmamız gerekiyor. Seçmeli derslerle ilgili olarak, Bakanlıktan yapılan açıklamalar ve yazılan yazılar gayet açıkken;
-Hangi veli, çocuğunun, seçmeli dersleri seçerken, okul yönetimleri tarafından yönlendirilmediğini söyleyebilir?
-Hangi okul müdürlüğü, öğrenciler tarafından seçilen seçmeli dersleri, okul panosunda ve internet sitesinde ilan ettiğini ileri sürebilir? Bu konuda olumlu örnek verilebilir mi?
-Hangi okul müdürlüğü, en az 10 öğrenci tarafından seçilen seçmeli dersleri kimlerin okutacağını görüşmek üzere, öğretmenler kurulunu topladığını iddia edebilir?
-Hangi eğitim bölgesi koordinatör müdürü, bölgesindeki okulların müdürlerini toplayarak, 10’dan az sayıda öğrenci tarafından seçilen ve okutulamayacak olan seçmeli dersler konusunda görüşme yaptığını ve sorunu çözdüğünü belirtebilir?
-Hangi okul müdürü, seçilen seçmeli dersleri okutacak öğretmeni temin etmek için girişimde bulunduğunu iddia edebilir?
Kuşkusuz, bu soruların cevapları doğrultusunda çalışmalar yaparak, seçmeli dersler ile ilgili genelge ve yazılar doğrultusunda ders programları yaparak, eğitim-öğretime başlayan okullar vardır.
Ancak, ilköğretim okullarının büyük çoğunluğu, özellikle de büyük kentlerdeki ilköğretim okullarının çoğunluğu ikili eğitim yaptığından, seçmeli derslerin okutulacağı derslikler konusunda büyük sorunların yaşanacağı bir gerçek. Bu gerçeğin görülmemesi, yok sayılması ve resmi yazılarda dile getirilmemesi, sorunun olmadığı anlamına gelmeyecektir.
Bu nedenle, İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri, seçmeli ders süreçlerini okul müdürlüklerinin inisiyatifine bırakmadan, belirlenen sürede seçmeli dersler sürecinin tamamlanmasını istemelidirler.
Aksi halde, 4+4+4 Eğitim Yasasının en önemli ayağı olan seçmeli dersler kadük olacaktır.
Benden söylemesi…