MTSK direksiyon eğitimi sınavlarının denetlenmesine ilişkin Bakanlığın yönerge değişikliğine gideceği, görevin daha önce olduğu gibi sadece müfettişler tarafından yapılmasına yönelik düzenleme yapacağı basına yansıdı. Bu son derece doğru bir karadır. Bu noktaya nasıl gelindiğine ilişkin süreç irdelendiğinde konu daha iyi anlaşılacaktır.

Yıllardır MTSK’lardaki teorik eğitimler müfettişler tarafından denetlenmekte idi ancak sınavların haftasonlarında yapılması ve müfettişlere bu konuda bir görev verilmemesi nedeniyle sadece sınavlar denetlenemiyordu.  Ülkemizdeki trafik kazası oranları, bunların sonucundaki ölüm ve yaralanma sayılarının fazlalığı, basına eğitim pistlerinin kullanılmadığına ilişkin haberlerin yansıması gibi hususlar konuya dikkat çekti.

MTSK sınavlarına girenlerin tamamına yakını başarılı oluyor ve sertifikasını alıyordu. Milli Eğitim Bakanlığı MTSK direksiyon eğitim sınavlarında  ülkemizdeki başarı düzeyinin AB ülkelerinin çok üzerinde olması nedeniyle, bu sınavların objektiflikten uzak olduğunu düşünerek  sınavları denetim altına almak istedi.

Yaklaşık 4 yıl önce yazılı bir emir göndererek müfettişlerin hafta sonu yapılan MTSK direksiyon eğitimi sınavlarını denetlemelerini istedi.  Müfettişler hiçbir karşılığı olmaksızın hafta sonları bu denetim görevini yürüttüler. Denetimlerinde sınav yürütme komisyonlarının çalışmalarının ve sınavların mevzuata uygun şekilde yapılıp yapılmadığını, verilen notların objektif olup olmadığını denetlediler.  Müfettişlerin denetimiyle birlikte sınavlarda istenilen başarı düzeyi yakalanmaya başladı. Bu uygulamaya bir yıl ara verdikten sonra Bakanlık MTSK’ların eğitim pistlerini kullanıp kullanmadıklarının, teorik eğitimlerinin ve sınav denetimlerinin yapılması için müfettişlere yeniden emir verdi. Müfettişler yine hafta içi gece dersleri dahil, haftasonu eğitim ve sınav denetimi yapmaya başladılar. Üstelik bu konuda kendilerine hiçbir ücret ödenmiyordu.

Müfettişlerin hafta içinde, mesai sonrasında gece eğitimlerini ve haftasonlarında sınavları denetlemeleri karşılığında hiçbir ücret verilmemesi bir haksızlıktı. Müfettişler aylarca hiçbir karşılık gözetmeden bu denetimleri yürüttüler. Daha sonra bizim de katkımızla sınav denetimi yapan müfettişlere sınav ücreti ödenmesi yönünde Bakanlıkça çalışma başlatıldı ve sonuçlandırıldı. Müfettişlere bu hizmetlerinin karşılığında ücret ödenmeye başlandı.

Sınav denetiminde ücret ödenmezken ve aylarca bu denetimler müfettişlerce yapılırken sesi çıkmayan yöneticiler, ücret ödenmeye başlayınca kendilerine de görev verilmesi yönünde denetim işlerine talip oldular. Bazı yöneticilerimiz kırılacak ama bu talep hiç etik değildi. Ancak Bakanlık geçen yaz mevzuat değişikliği yaptı ve müfettiş  sayısı kadar da yönetici görevlendirilmeye başlandı.

Bu durum aynı zamanda yönetsel sorunları doğurdu. Denetim koordinatörü olarak daha önce sadece müfettişlerden birisi görevlendirilirken md. yrd. veya şube müdürlerinin de görevlendirilebileceği yönündeki düzenlemeden sonra hiyerarşik yapıya aykırı şekilde bazen koordinatörler de yöneticilerden görevlendirilmeye başlandı. Koordinatörler, denetim görevlilerinin görev yerlerini belirliyordu. İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri zaten maarif müfettişleri tarafından denetlenmekteydi. Müfettişin Cuma günü denetlediği şube müdürü, Cumartesi günü onun görev yapacağı yeri belirleyebiliyordu. Bakanlık durumu düzeltmek için bu kez  denetim görevlilerinin nerede denetim yapacaklarını il müdürünün belirlemesi uygulamasına gitti. Böylece bu saçma durumun önüne geçilmeye çalışıldı. Ancak sorunlar bitmedi.

Halen MTSK sınav denetiminde karmaşa devam etmektedir. Bu nedenle bazı maarif müfettişleri denetim görevlerini reddetme yoluna gitmişlerdir. Bazı ilçe sınav yürütme komisyonları müfettişleri kendi emirlerinde zannetmektedirler. Maarif Müfettişlerinin il milli eğitim müdürü adına bu denetimi yürüttükleri hala anlaşılabilmiş değildir. Normal denetim görevleri içerisinde il veya ilçe milli eğitim müdürlüklerini denetlerken MTSK sınav komisyonlarının tüm işlemleri maarif müfettişlerince zaten denetlemektedirler.  Bu karmaşanının son bulması için, daha önce olduğu gibi sınav yürütme komisyonu da dahil olmak üzere  sınavın yürütülmesine ilişkin tüm işlerin tamamen müfettişler tarafından denetlenmesi  gereklidir.

Asli görevi denetim olan bu alanın uzmanı müfettişler yerine denetimin yöneticilere yaptırılması son derece yanlış bir uygulamadır. Bu denetim ücret olayı olmadan önce nasıl sadece müfettişlere yaptırılıyorsa, bu gün de aynı şekilde devam etmelidir. Bakanlık yetkililerine verdikleri doğru karardan dolayı teşekkür ediyoruz.

Doğan CEYLAN

Yönetim Bilimi Uzmanı