Yönetici atama yönetmeliğine şiddetli tepkilerin en büyük nedeni (baştan aşağı çelişki ve uygulanabilirlikten uzak olması bir yana) sözlü sınavın getirilmiş olmasıdır. Sözlü sınav herkesin kabul ettiği gibi kayırmacılığa neden olduğu için ehli kişiler yerine siyasi çevresi geniş kişilerin atanmasına yol açacaktır.

        Başkalarının sırtına basarak, siyaseten bir yere gelmek ya da “benim adamlarım”ı koltuk sahibi yapma dönemini artık bırakmalıyız. Demokratik kuralların her alana hâkim olması için büyük ümitler beklenirken, ne yazık ki her alanda “koltukları kapma” savaşı verme durumu ortaya çıkmıştır. Öyle ki okul aile birliklerinin yönetimlerini bile koltuktan, makamdan, mevkiden saymıştır.

       Artık demokrasiye bir yerden geçilmelidir. Bu da tamamen adam kayırmacılıktan uzak kendilerini yetiştirmiş hak eden kariyer ve liyakatli kişilerin iş başına gelmesidir.

       Benim adamlarım tarafından “benim adamlarıma dağıtılan başarı belgeleriyle, nesnel olmayan sözlü sınavlarla bir yere varılamaz. 3-5 kişilik komisyon kişilerin genel yeteneğini, sözel kabiliyetini, kurum içinde başarılı olup olmayacağını tespit edemez.

       İl-ilçe müdürlükleri hükümetlerin emirlerini yerine getiren ayrıcalıklı makamlar olarak görülmektedir. Oysaki devlet memurlarının; hükümetlerin değil, kamu adına yasal düzenlemeleri yerine getirmekle yükümlü oldukları unutulmamalıdır. Kuruma aidiyet ve yöneticiye itaat başarı için en temel özelliklerin başında gelmektedir. Hamili kartlarla kapılan koltuk sahiplerine itaat çalışanlarda görev bilincini azalttığı muhakkaktır. Ayrıca suiistimali de  sonuna kadar açmaktadır.

       Öğretmenlerin belki hakkıyla yükselebileceği en yüksek mevki okul müdürlüğüdür. Daha fazla yükselebilmek için yapılacak tek şey var: Hükümetlere yakın olmak. Hükümete yakın sendikaların koltukları mavi boncuk dağıtır gibi dağıttığı herkesçe malumdur. Bir çok değerli insanlar değişen hükümetlerle bir anda kızağa çekiliyor, yerine liyakatsiz kariyersiz ve ehli olmayan insanlar “daha fazla fırıldak” çevirebildiği için yükselebilmektedir. Bu bir genelleme olarak alınmamalı , ancak  onlarca yıldır ülkemizde böyle bir çark dönmektedir.

        Milli Eğitim bakanlığına yol göstermesi için bir yönetici atama taslağı tarafımdan hazırlanmıştır. Adam kayırmacılık yok, sözlü yok, havada uçuşan başarı belgeleri yok. Daha öğretmenlik yapmadan “hamili kart sahiplerini” en tepeye kondurmak yok. Yöneticilerin; hükümetlerin değil, devletin adamı bilincini yerleştirecek hakkıyla yükselebildiği için kimseye borçlu olduğunu hissetmeden çalışabilecek bir taslak. Siyasilerin ve hükümete yakın sendikaların pek işine gelecek bir taslak değil ama en azından adaletin tesis edilebileceği bir taslak olarak görüyorum.

 Yönetici Atama ve Görevde Yükselme Taslağı.

Yönetici Kademeleri

Eğitim yöneticiliği 5 kademeden oluşur.

Eğitim Yöneticiliği kademeleri 

a-Müdür yardımcısı

b-Müdür

c-Şube Müdürü

d-İlçe Milli Eğitim Müdürü

e-İl Milli Eğitim Müdürü

Yöneticiler bir alt yöneticilik kademelerinde süresini tamamlayanlar arasından atanır. 

Seçme sınavı 

Yöneticiliğin her kademesi için seçme sınavı yapılır.

Seçme sınavında 7O ve üzeri alanlar başarılı sayılır. Sınavlar 2 yılda bir yapılır. Sınav sonuçları 3 yıl geçerlidir. Sınav puanı ile (görevlendirmeler hariç) başvuru yapıp ataması yapılan bir aday göreve başlamasa bile sınav puanı hakkını kullanmış sayılır. Seçme sınavları her yönetici kademesi için ayrı ayrı ya da hepsi tek bir oturumda da yapılabilir. 

Yetiştirme Kursları

Seçme sınavını kazanan adaylar eğitim yönetimi, eğitim bilimi, teknoloji kullanımı, sözlü anlatım, soruşturma teknikleri, mevzuat, Türkiye Tarihi, Hukuk, Halkla ilişkiler vs  konularında 1 aylık eğitime alınırlar. Eğitim sonunda merkezi sınav yapılır. Sınav sonucu atanmayı engellemez. Kurslar ve sınav eğitim öğretim bittikten sonra yapılabileceği gibi eğitim faaliyetlerini aksatmamak şartıyla mesai sonrası da planlanabilir.Kurs ve kurs sınavı 8 yıl geçerlidir. Daha önce kursa katılan aday sonraki seçme sınavını kazanması ve aynı düzeyde kurum yöneticiliğine başvurmak şartıyla isterse kursa katılmayabilir, ancak kurs sonu merkezi sınava katılabilir. Daha önce alt yönetim kademesi için kursa katılan bir aday bir üst yöneticilik için başvurması durumunda kursa katılmak zorundadır.

 Atama Puanı: 

Seçme Sınavı, Kurs Puanı, Ek-1 puanı toplamı. 

Tüm atamalarda ve görevlendirmelerde atama puanı kullanılır. Atama puanlarından bir ya da ikisinin eksik olması dezavantaj olarak düşünülemez. 

Görevlendirmeler

Görevlendirmelerde en az 6 aylık süreler süre hesaplanmasına dahildir. 

Yönetim kademesine görevlendirmeler en fazla bir alt yönetim kademesinden veya üst yönetim kademesinden istekliler arasından atama puanı üstünlüğüne göre yapılır. Örneğin öğretmen şube müdürü olarak görevlendirilemez. Okul müdürü ilçe milli eğitim müdürü olarak görevlendirilemez. 

Görevlendirmeler;

Müdür yardımcılığı için kurum içinde,

Okul müdürlüğü , şube müdürlüğü ve ilçe milli eğitim müdürlüğü için (öncelik kurum içinde olmak şartıyla) ilçe içinde,

İl Milli eğitim  şube müdürlüğü ve il milli eğitim müdürlüğü için il içinde yapılır. 

Kurum tipleri

Atamalarda okullar için kurum tipleri uygulanmaz. 

İl Tipleri

Ankara İstanbul ve İzmir özel statülü şehir olarak değerlendirilir. Bu illere atanacak il müdürleri için ayrıca şartlar tespit edilebilir.(En az 5 yıl il müdürü görevi yapmak gibi) 

1.2. yönetim kademeleri il içinde 3.4.5. kademeler ülke genelinde yılda bir kere duyuruya çıkarılır. 

Kurucu Müdürlük

Kurucu müdürlük müdür yardımcılığı ve müdürlük seçme sınavını kazananlar arasından istekleri alınmak şartıyla atama puanı en yüksek olan atanır. Bir kişi aynı ilçe içinde en fazla 1 kere kurucu müdür olarak görevlendirilir. 

Müdür Yardımcılığı:

En az 2 yıl öğretmenlik yapanlar (adaylık, sözleşmeli vs durumlar dahil) sınava katılabilirler. 

Müdür Başyardımcılığı

Kurumda görev yapan müdür yardımcıları arasından istekler göz önüne alınarak, ek-1 formu puanı en yüksek olan müdür başyardımcısı olarak atanmak üzere mülki amir onayına sunulur. Norm kadroda müdür baş yardımcısı müdür yardımcısı sayına dahil edilir. 

Müdürlük:

En az 2 yıl müdür yardımcılığı (başyardımcı dahil) yapanlar seçme sınavına katılabilirler.  

Şube Müdürlüğü

En az 4 yıl okul müdürlüğü yapanlar seçme sınavına katılabilirler. 

İlçe Müdürlüğü

En az 4 yıl şube müdürlüğü yapanlar seçme sınavına girebilir 

İl Milli Eğitim Müdürlüğü

En az 4 yıl ilçe müdürü olarak görev yapanlar seçme sınavına girebilir.

İl müdür yardımcıları istekler göz önüne alınarak ek-1 formuna il şube müdürleri arasından en yüksek puandan başlanarak norm kadro sayısı kadar atanmak üzere mülki amir onayına sunulur. Şube müdürlüğü norm kadroda müdür yardımcısı sayısına dahil edilir. 

Atama Türleri

Sınavla Atama

İsteğe Bağlı Atama (il içi-iller arası)

Zorunlu yer değişikliği 

Atama Zamanları

Atamalar yeni eğitim öğretim yılında tüm yöneticiler yeni kurumlarında olacak şekilde sonuçlandırılır.

Atamalar üst kademeden başlanarak yapılır. Atamalar hiçbir şekilde iptal edilemez. Ataması yapılan bir üst kademe bir alt kademelere münhal olarak açılır. 

İlişik kesme ve göreve başlama Temmuz Ağustos aylarında yapılır. 

Yönetim kademeleri için tüm seçme sınavları ve yönetici yetiştirme kursları aynı zamanda yapılabilir. 

Mayıs Ayı: Mevcut müdürler için zorunlu ve isteğe bağlı yer değiştirmeler yapılır, sonuçlandırılır.Önce zorunlu yer değiştirmeye tabi olan adayların başvuruları atama puanı dikkate alınır.

Haziran –temmuz Ayı: Sınavla atama.

İsteğe bağlı, zorunlu atama ve sınavla atama il içinde

Ağustos Ayında iller arası atamalar sonuçlandırılır. Tüm İl Milli Eğitim Müdürlüğü her yıl Ağustos ayında münhal yöneticilikleri bakanlığa bildirir. Bakanlık ülke genelindeki tüm münhal yöneticilikleri duyuruya çıkarır. 

Atamalar yılda bir kere yapılır. 

İsteğe Bağlı Atamalar

Aynı kurumda 3 yıl görev yapanlar il içinde, il içinde toplam 5 yıl yöneticilik yapanlar son yönetim kademesinden  iller arası isteğe başvuru yapabilir.

Zorunluluk

Tüm yöneticilerin yılda en az 3  merkezi veya mahalli hizmet içi eğitime katılmasıve 2 yılda bir ek-1 formda etkinlikler veya yayınlanmış eserler bölümünde belirtilen faaliyetlerden en az 1 tanesini yapmak zorundadır. Yapmayanlar müdür yardımcısı ise öğretmenliğe, diğer yönetici kademesindekiler ilk atama döneminde bir alt yönetim kademesi için zorunlu yer değişikliği yaptırılır. 

Ek-1 Değerlendirme Formu Kriterleri

Ek-1 değerlendirme formuna ait tüm belge ve bilgilerin adayların mebbis ortamında bulunması zorunludur. 

Eğitim Durumu (lisans, yüksek lisans, doktora) 

Kariyer  (Uzman, başöğretmen) Kariyer sınavları her yıl yapılmalıdır. 

Ödüller: Özellikle başarı belgesinin verilmesinde birçok kayırmacılık olduğu göz önüne alındığında ödüller değerlendirmeye alınmaz)

Cezalar: Her türlü ceza (-) puan olarak değerlendirilir 

Kurucu Müdürlük sadece kurucu müdür olarak görevlendirdiği okul için kullanılır. 

Hizmet içi Eğitim: Merkezi ve mahalli olarak düzenlenen her türlü hizmet içi eğitime kursiyer olarak katılma, hizmet içi eğitimlere eğitmen olarak görevlendirilme 

Yabancı Dil:KPDS sınavında alınan puana belirlenen puanın yüzdesi 

Yayınlanmış eser sayısı (Kitap, köşe yazısı, makale, araştırma eseri ,roman,hikaye kitabı,şiir kitabı,anket değerlendirmesi) ISBN şartlı,ya da Milli Eğitim Müdürlükleri bünyesinde yayınlanan dergilerde

Etkinlik:İl ve ülke genelinde verdiği kişisel  konser, konferans, sergi, gösteri, kazandığı yarışma, 

Uzaktan Eğitim :Aldığı eğitim sayısı ve puanın yüzdesi  (Milli Eğitim bakanlığı tarafından tüm eğitimciler için e-eğitim yapmak zorundadır.)

Kıdem: Öğretmen ve yöneticilikte geçen her yıl için var.(en az 6 ay olmak üzere görevlendirmeler sürelere dahildir)


Mustafa ÜLKEM
[email protected]

turkiyeegitim.com / özel