Öğrenci Söylediği Yalanı Doğru Olarak Algılıyor: Bazı öğrenciler kendi söylemiş olduğu yalanı doğruymuş gibi algılayabiliyor. Bu durum öğretmenler ve öğrenciler açısından en zor durumlardan biridir. Öğrenci öğretmenden farklı olarak bazı durumları görebilir. Öğretmenin gördükleri farklı durumlar, öğrencilerin yalan söyleme ile ilgili davranışı olabilir.

         Böyle durumlarda bir çözüm yolu olarak öğretmen, öğrencinin, söylediği yalanı engellemek ve tekrar etmemesi için öğrenci ile tartışabilir.

Öğrenci: Ben aliyi itmiyorum.

Öğretmen: Bazen senin itme olarak adlandırdığın şey, benim adlandırdığımdan farklı olabilir.Haydi itmenin ne olduğuna ilişkin olarak bir fikir birliğine varmanın bir yolunu bulalım.

       Çok daha zor olanı insanların bir yalanı üç veya daha çok söylediğinde, söylediği yalanı doğru olarak düşünmeleridir. Tabii ki bu görüşler öğrenciler için de geçerlidir. Ancak bir farkla. Böyle durumlarda, öğrenciler söylediği yalanlarına, yetişkinlere göre daha çok doğruymuş gibi inanıyor.

  Bu gibi durumları ele almanın çeşitli yolları vardır. Örneğin benzer durumları ele almak için öğrenciyle konuşmak gerekiyor. Diğer olanakların olup olmadığı öğrenciye sorulabilir. Olası alternatiflerin neler olabileceği öğrenciye sorulabilir.

Öğrenci: Annem telefonum çalar çalmaz hemen cevap vermemi istiyor.

Öğretmen: Onu söylemiş olabilir. Ancak, söylediği diğer şeylerde vardır. Haydi annenin cep telefonları hakkında söylemiş olduğu şeylerin hepsini düşünelim; ve sana  telefon konusunda  söylediği doğru şeylerden birini tartışalım.

Öğrenci Benlik Kavramını Geliştirmek İçin Yalan Söyleyebilir: Öğrenciler, kendilerini daha iyi hissetmek için daha çok yalan söyleyebilir. Uzun süren çözüm, öğrencinin güçlü yanlarının ortaya çıkmasına yardım etmek ve iyi olduğu şeylerle gurur duymasını sağlamaktır. Kısa süren çözüm yolu şudur: Öğrencinin gerçek olarak gurur duyduğu ve hissettiği bir şey için konuşarak, dikkatini başka bir yöne çekmektir.

Öğrenci: Okuldaki en iyi basketbol oyuncusuyum.

Öğretmen: Senin gerçek iyi bir basket atıcısı olduğunu biliyorum. Bahse girerim ki sen çok iyi bir basketbol oyuncusu olabilirsin. Senin kendini yeterince geliştirmen beni çok memnun eder.

Öğrenci bir cezadan kaçmak için ve ödül almak için yalan söyleyebilir.

Öğrenci eğlenmek için yalan söyleyebilir: Öğrenci, bazen dikkat etmek çekmek veya eğlence için yalan söyleyebilir. Sık sık bu durumda, öğrenciler öğretmenlerinin bir üzüntüsünü giderip gideremediğini görmek ister. Öğretmen, bu durumlarda, öğrencinin yalanını, bir eğlenceye dönüştürerek öğrencinin yalanını etkisizleştirebilir.

Arkadaşlarını yaralayan, başka öğretmenlere hakaret eden öğrenciler yalan söyleyebilir: Böyle durumlarda öğrencilere disiplin cezası hatırlatılabilir.

Popüler Olmak veya Gruba Kabul edilmek İçin Yalan Söyleyebilir: Bu durumda, öğretmen arkadaş edinmeleri için çocuklara gerekli sosyal becerileri öğretebilir. O zaman yalan söylemeleri azalacaktır. Öğretmen, öğrencilere bu becerileri pratikte göstererek yardım edebilir. 

E.Öğrt.Grv./Bilim Uzmanı Hasan Güneş [email protected]