Milli Eğitim Bakanlığında denetimin amacı sadece kontrol olmayıp, tüm eğitim öğretim ve yönetim süreçlerinin geliştirilmesini de kapsamaktadır. Bu sürece en çok katkı sunanlar lider eğitim müfettişleridir.

Farklı kuram ve modellere göre liderlik özelikleri değişik şekillerde ele alınsa da kabul görmüş liderlik özelliklerinin; zekilik, analiz ve sentez yapabilme yeteneği, düşüncelerini karşı tarafa iyi aktarabilme becerisi, amaçlara karşı sebatkarlık, olgunluk, güzel konuşma, kolay ilişki kurma, ileriyi görebilme, öz-güven sahibi olma, ikna gücü, hükmetme ve iş başarma yeteneği, vizyon sahibi olma, misyon geliştirme, yüksek moral, sorunlara çözüm üretme, çalışanları etkileme gücü gibi özellikler olduğu görülmektedir.

Lider müfettişler;

Denetleyecekleri kurumlara ilişkin önceden gerekli tüm bilgileri toplayarak kurum hakkında yeterli bilgiyi edinmektedirler. Kurumların stratejik planlarını inceleyerek kurumların misyon ve vizyonuna ilişkin faaliyetlerini gözden geçirmektedirler. Bu bilgiler ışığında kurumların daha gerçekçi hedefler koymaları ve daha iyi faaliyetler belirlemeleri konusunda onlara liderlik etmektedirler.

Kurumlarda örgüt iklimine ilişkin incelemeler yapmakta, çalışanlar arasında varsa sorunları yok edici, kurumda ekip ruhunu geliştirici çalışmalar, etkinlikler tavsiye etmektedirler.

Kurumların sadece denetim sırasındaki durumlarını tespit etmek yerine gelişimlerini izlemeye almakta, gerekli görülen zamanlarda sürece müdahale ederek kurumsal gelişimin sürekliliğini sağlamaktadırlar.

Kurumların yönetici ve personelinin mesleki açıdan kendini geliştirmesi için gerekli rehberliği yapmakta, onlara gelişim fırsatları hakkında bilgi vermekte ve kişisel gelişimlerine yardımcı olmaktadırlar.

Alanda yaşanan sorunların çözümü veya olumlu uygulamaların yaygınlaştırılması için Milli Eğitim Bakanlığıyla çalışmalar yapmakta, bakanlığın mevzuat düzenlemeleri, program veya kitap yazımı, proje vb. çalışmalarına katkı sunmaktadırlar.

Bakanlık özellikle öğretim programı değişikliklerinin öğretmenlere tanıtılması ve kurumlarda uygulanması başta olmak üzere tüm kapsamlı dönüşümlerde ve bazı projelerin gerçekleştirilmesi sürecinde müfettişlerden destek almakta, onlardan değişim sürecinin liderleri olarak faydalanmaktadır.

Milli Eğitim Bakanlığı denetim sistemi son yıllarda bir eksen kayması yaşayarak daha çok inceleme ve soruşturma odaklı bir yapıya dönüşmektedir. Özü “insan yetiştirmek” olan bir hizmeti yürüten bakanlığımızda, denetim sisteminin odağında da “eğitim” olmalıdır. inceleme/soruşturma odaklı bir denetim yapısıyla Bakanlığın amacının örtüşmediği açıktır.  

MEB denetim sistemine ilişkin düzenleme yakında TBMM genel kurulunda görüşülecektir. MEB, yıllardır içinden çıkamadığı denetim sistemi sorunundan artık kurtarılmalıdır. MEB denetim sistemi  ideal şekilde yapılandırılmalıdır. Bunun için kanunun gerekçesi dikkate alınarak buna uygun bir yapı oluşturulmalıdır. Mevcut haliyle getirilecek sistemin gerekçeyi tam karşılamadığı ve yeni değişimlere gebe olduğu aşikârdır.

Yeni yapılanmayla birlikte lider müfettişlerinin önü açılmalı, onların eğitim sistemini geliştirme çabalarına destek olunmalıdır. Özellikle bu günlerde yaşanan olağanüstü durum nedeniyle alınacak kararlarda  müfettişlerin görüş ve önerilerinin de alınması  kriz yönetimine katkı sunacaktır.

Kendilerinden yararlanıldığı sürece, lider eğitim müfettişleri birer kutup yıldızı gibi  eğitimde doğru rota izlenmesini sağlayacak, ülkemizi ileri medeniyet hedefine ulaştıracak, kazanan milletimiz ve devletimiz olacaktır.

Doğan CEYLAN

Yönetim Bilimi Uzmanı