TBMM Genel Kulu dün gece, derneklere dair kanunda yapılan değişiklikleri görüştü. Kanun ile internet ortamında izinsiz yapılan yardım toplama organizasyonlarına 10 bin TL'den başlamak üzere para cezası verilecek ayrıca ilgili internet sitesi hakkında erişimi engelleme kararı verilecek.

Kanunun maddeleri üzerinde yapılan görüşmelerde dün önemli bir madde değişikliği eklendi. Buna göre, izinsin yardım faaliyetinin bir kamu kurum ve kuruluşu bünyesinde yapılması halinde, Valiliğin yapacağı bildirim üzerine, ilgili kamu kurum ve kuruluşunda çalıştırılma biçimine bakılmaksızın görev yapanlar hakkında ilgili mevzuatı uyarınca disiplin hükümlerine göre işlem yapılacak ve sonucu yetkili makama bildirilecek.

25 Aralık 2020 tarihli TBMM Genel Kurulu birleşiminde, teklif üzerinde önergelerle 4 değişiklik yapılmış olup, bu değişiklikler şu şekildedir:

ADALET KOMİSYONUN KABUL ETTİĞİ MADDE
MADDE 10- 2860 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"MADDE 29- Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak izinsiz yardım toplayanlara beş bin Türk lirasından yüz bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir. İnternet ortamında izinsiz yardım toplanması halinde ise on bin Türk lirasından iki yüz bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir.

İzinsiz yardım toplanmasına yer ve imkan sağlayanlar, uyarılmalarına rağmen bu faaliyeti sonlandırmazsa beş bin Türk lirası idari para cezası ile cezalandırılır.

Bu Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca belirlenen usul ve esaslara aykırı olarak yurt dışına yardım yapan sorumlu kurul üyelerine, beş bin Türk lirasından yüz bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir.

TBMM'DE VERİLEN VE KABUL EDİLEN ÖNERGE
Görüşülmekte olan 247 sıra sayılı Kanun Teklifi'nin 10'uncu maddesiyle değiştirilen 2860 sayılı Kanun'un 29'uncu maddesinin dördüncü fıkrasına aşağıdaki cümlenin eklenmesini arz ve teklif ederiz.
"Ancak bu aykırılığın kamu kurum ve kuruluşları bünyesinde gerçekleşmesi halinde, dokuzuncu fıkra uyarınca yetkilendirilen makamın yapacağı bildirim üzerine, ilgili kamu kurum ve kuruluşunda çalıştırılma biçimine bakılmaksızın görev yapanlar hakkında ilgili mevzuatı uyarınca disiplin hükümlerine göre işlem yapılır ve sonucu yetkili makama bildirilir."

----------------

ADALET KOMİSYONUN KABUL ETTİĞİ MADDE
MADDE 12- 5253 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş veya affa uğramış olsa bile; 7/2/2013 tarihli ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yer alan suçlar ile Türk Ceza Kanununda yer alan uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti veya suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçlarından mahküm olanlar derneklerin genel kurul dışındaki organlarında görev alamazlar. Dernek organlarına seçildikten sonra yukarıdaki suçlardan mahküm olanların görevi sona erer."

TBMM'DE VERİLEN VE KABUL EDİLEN ÖNERGE
Görüşülmekte olan 247 sıra sayılı Kanun Teklifi'nin çerçeve 12'nci maddesi ile 5253 sayılı Kanun'un 3'üncü maddesine eklenen fıkraya aşağıdaki cümlenin eklenmesini arz ve teklif ederiz.
"Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı verildiği taktirde bu fıkra hükümleri uygulanmaz."
Gerekçe:
Önergeyle 5253 sayılı Kanun'un 3'üncü maddesine eklenen fıkrada belirtilen suçlardan mahküm olanlar bakımından derneklerin Genel Kurul dışındaki organlarında görev alınamayacağına ilişkin hükmün, Adli Sicil Kanunu'nun 13/A maddesi uyarınca yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alındığı takdirde uygulanmamasını sağlamak amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

-----------------------

ADALET KOMİSYONUN KABUL ETTİĞİ MADDE
MADDE 15- 5253 sayılı Kanuna 30 uncu maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
"Görevden uzaklaştırma ve faaliyetten geçici alıkoyma
MADDE 30/A- Bir derneğin faaliyeti çerçevesinde Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yer alan suçlar ile Türk Ceza Kanununda yer alan uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti veya suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçlarından dolayı derneğin genel kurulu dışındaki organlarında görevli olanlar veya ilgili personel hakkında soruşturma başlatılması halinde bu kişiler veya bu kişilerin görev yaptığı organlar geçici bir tedbir olarak İçişleri Bakanı tarafından görevden uzaklaştırılabilir.

TBMM'DE VERİLEN VE KABUL EDİLEN ÖNERGE
Görüşülmekte olan 247 sıra sayılı Kanun Teklifi'nin çerçeve 15'inci maddesiyle 5253 sayılı Kanun'a eklenen 30/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan "soruşturma" ibaresinin "kovuşturma" şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Gerekçe:
Önerge ile Dernekler Kanunu'na eklenen 30/A maddesinin birinci fıkrasına verilen yetkinin maddede belirtilen suçlar bakımından kovuşturma evresine geçilmesi halinde kullanılmasının sağlanması amaçlanmaktadır.

-----------

ADALET KOMİSYONUN KABUL ETTİĞİ MADDE
MADDE 16- 5253 sayılı Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, fıkraya aşağıdaki bent ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"k) 9 ve 19 uncu maddelerinin üçüncü fıkralarındaki zorunluluğa uymayanlar ile tutulması zorunlu olan defter ve belgelerin, gerekli dikkat ve özen gösterilmiş olması şartıyla elde olmayan bir nedenle okunamayacak hale gelmesi veya kaybolması halinde, öğrenme tarihinden itibaren on beş gün içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin yetkili mahkemesine zayi belgesi almak için başvurmayan veya bu belgeyi denetim sırasında ibraz edemeyenler üç aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. 19 uncu maddenin dördüncü fıkrasına aykırı hareket edenlere beş bin Türk lirasından yirmi bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir. 21 inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarındaki yükümlülüklere aykırı hareket edenlere beş bin Türk lirasından yüz bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir."
"t) Yedi bin Türk lirasını aşan her türlü gelir, tahsilat, gider ve ödemelerini bankalar ve diğer finans kuruluşları veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığıyla yapmayan dernek yöneticilerine her bir işlem için işleme konu tutarın %10'una kadar idari para cezası verilir.
Bu bentte öngörülen parasal sınır; her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, önceki yılda uygulanan parasal sınırın, o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle uygulanır. Bu şekilde belirlenen sınırların hesabında bir Türk lirasının küsuru dikkate alınmaz."
Bu Kanunun 3 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına aykırı olarak dernek organlarında görev alanlara ve bu kişilerin görevlerini yazılı uyarıya rağmen yedi gün içerisinde sonlandırmayan dernek yöneticilerine bin beş yüz Türk lirası idari para cezası verilir. Mülki idare amirince yapılan ikinci yazılı uyarıya rağmen otuz gün içinde bu kişilerin organlardaki görevlerinin sonlandırılmaması halinde Türk Medeni Kanununun 89 uncu maddesine göre işlem tesis edilir."

TBMM'DE VERİLEN VE KABUL EDİLEN ÖNERGE
Görüşülmekte olan 247 sayılı Kanun Teklifi'nin 16'ncı maddesinin çerçeve hükmünde yer alan "bent" ibaresinin "bentler" şeklinde değiştirilmesini, işlenecek hükmünde yer alan (k) bendinin ikinci cümlesinin madde metninden çıkarılmasını ve maddeye işlenecek hüküm olarak aşağıdaki (t) bendinin eklenmesini ve işlenecek hükümde yer alan mevcut (t) bendinin (u) bendi olarak teselsül ettirilmesini arz ve teklif ederiz.

"t) 19 uncu maddenin dördüncü fıkrasına aykırı hareket edenlere beş bin Türk lirasından yirmi bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir. Ancak bu aykırılığın kamu kurum ve kuruluşları bünyesinde gerçekleşmesi halinde, 33 üncü maddenin üçüncü fıkrası uyarınca yetkilendirilen makamın yapacağı bildirime üzerine, ilgili kamu kurum ve kuruluşunda çalıştırılma biçimine bakılmaksızın görev yapanlar hakkında disiplin hükümlerine göre işlem yapılır ve sonucu yetkili makama bildirilir."

Gerekçe:
Önergeyle 5253 sayılı Kanun'un 32'nci maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi uyarınca verilmesi öngörülen idari para cezasının, kamu kurum ve kuruluşları için ilgili personel hakkında disiplin hükümlerinin uygulanması şeklinde değiştirilmesi amaçlanmaktadır.