İzcilik, beden eğitimi ve spor çalışmaları, halk oyunları, güzel sanatlar ve bilim olimpiyatları ve proje çalışmaları ile ilgili dallarda fiilen çalışma yapan öğretmenlere haftada 6 (altı) saat ek ders ödeneceği, bu etkinliklerde görev alacak öğretmenlerde aranacak nitelikler, her bir etkinlik için aranacak en az  öğrenci  sayısı ve diğer konular 2010/49 nolu genelge ile belirlenmiştir.

MEB, be genelgeden hareketle, 9 Mart ‘2013 tarihinde “Tereddüt Edilen Hususlar” başlıklı bir yazı yayımlayarak, uygulamaya ilişkin kimi konulara açıklık getirmiştir. Bu yazının önemli bölümlerini aşağıya alıyorum;

“- Ders dışı eğitim çalışması yapacak öğretmenlere ödenecek ders saati sayısı, okulun bir ders yılındaki toplam ders saati sayısının %6'sını geçemez…

- Aynı grup için yürütülen etkinliklerde birden fazla öğretmene ders dışı eğitim çalışması için ek ders görevi verilmeyecektir.

- Çalışmalar ders dışında yapılacak, kesinlikle ders saatinde ve boş derslerde olmayacaktır. Aylık programlarda çalışma saati ve yeri belirtilecek, öğle saatinde çalışma yapılmayacaktır.

- Öğretmenler çalışmalarını sabahçıysalar öğleden sonra veya hafta sonu; öğlenciyseler sabah veya hafta sonu yapacaklardır. Tam gün eğitim yapan okullardaki çalışmalar, okul çıkışında veya hafta sonu yapılmalıdır. Çalışmaya katılacak öğrenci velilerinden mutlaka öğrencinin çalışmaya katılabilmesi için izin belgesi alınacaktır.

- Yıllık programda belirtilen zaman içerisinde yapılamayan çalışmalar, okul idaresine yazılı bilgi vermek kaydıyla çalışmalarını uygun olan gün ve saatte yapacaklar, buna rağmen çalışmasını yapmayan öğretmenlerin egzersiz ücretleri kesilecektir.

- Çeşitli nedenlerle zamanında yapılamayan çalışmalar için onay alınmak suretiyle telafi programı uygulanabilir.

- Yıllık çalışma programı tamamlandığında, yapılan ders dışı çalışmaları hakkında bitiş raporu hazırlanarak okul idaresine verilecektir.

- Ders dışı egzersiz çalışmaları günlük egzersiz ders defterine işlenerek imzalanacaktır. Her egzersiz yapan için ayrı bir defter tutulacaktır.

- Ders dışı egzersiz planı bir kişiye ait olacak bir başkasının planından fotokopi yapılmayacak, ortak imzalanmayacak, öğretmenin tamamen kendi çalışması olup ders dışı egzersizleri çalışma planı formatına uygun bir şekilde bilgisayarda yazılacaktır. (Planlar 2+2+2 veya 3+3 şeklinde yapılabilir.)

- Ders dışı egzersiz çalışmaları 2010/49 nolu genelgede belirtilen etkinlik alanlarında yapılacak bunların dışında herhangi bir etkinlik alanı kabul edilmeyecektir.

-Çalışma programları, İlçe/İl milli eğitim müdürlüklerince onaylanmadan yürürlüğe konulmaz hükmü gereği çalışma programı onaydan sonra yürürlüğe girer ve yürürlüğe girdikten sonra gündüz ücreti üzerinden ücret tahakkuk ettirilir.”

Bu açıklamaların, uygulamada yaşanan tereddütler dikkate alınarak yapıldığını düşünecek olursak, egzersiz çalışmalarında ciddi sorunların yaşandığını söyleyebiliriz.

Öncelikle, egzersiz çalışmalarının okulun bir ders yılındaki toplam ders saati sayısının %6'sını geçememesi uygulaması, çalışmalardan beklenen öğrenci katılımı ve sosyal faaliyetleri azaltıcı nitelikte bir kuraldır. Bu şekilde bir sınırlamanın, bütçe olanakları ve parasal tasarruf anlayışıyla yapılıyor olması, düşündürücüdür.

Yine, aynı faaliyet grubu içinde, örneğin satranç alanında birden fazla öğretmene görev verilmemesi kuralı da anlaşılır değildir. Faaliyetlere katılacak öğrenci sayılarına bakıldığında 6 ile 18 arasında değişmektedir. Öğrenci sayılarının binlerle ifade edildiği ilkokul-ortaokul ve liselerde, 6-18 öğrenci sayısı çok yetersiz bir sayı olduğu görülecektir. Özellikle, öğrencilerin ev ile okul arasında sıkıştığı günümüz koşullarında, daha fazla sayıda öğrencinin, ders dışı egzersiz çalışmalarından yararlanması sağlanmalıdır. Bunun yolu da egzersiz saati kısıtlaması ile bir alanda sadece bir öğretmenin görev alabileceği gibi kısıtlamaların kaldırılmasıdır.

Çeşitli nedenlerle zamanında yapılamayan çalışmalar için onay alınmak suretiyle telafi programı uygulanabileceği, olumlu bir adım olmuştur. Çünkü çalışma planında zaman zaman resmi ve idari tatil günlerine denk gelen çalışmalar, genel çalışma programını aksatmaktadır.

Açıklamalardan anlaşılacağı üzere, ders dışı egzersiz çalışmalarının, ders saatlerinde, boş derslerde ve öğle arası yapılamayacağı teyit edilmiş, ancak yeni duruma göre haftalık 6 saat olan çalışmaların 2+2+2 olmasının yanı sıra 3+3 şeklinde de yapılabileceği olumlu bir düzenleme olmuştur. Çünkü büyük kentlerde ve ulaşım sorunlarının yaşandığı yerleşim yerlerinde, günde 2 saat çalışma için çok uzun mesafeleri kateden öğretmenlere kolaylık sağlanmıştır.

Bir  başka olumlu yorum ise, ders dışı egzersiz çalışmalarının haftasonu da yapılabileceğidir. Bu değişiklik de olumlu olmuş, isteyen öğretmenlerin haftasonu çalışma yapabilmesinin önü açılmıştır. Ancak çalışmalarda ödenecek ekders ücretinin “gündüz ücreti” olarak aynı kalması, haftasonu yapılan sınav görevi vb. görevlerde “akşam ücreti”nin ödenmesi ilkesiyle çelişmiştir.

Ders dışı egzersiz çalışmalarından öğrenci açısından beklenen, yetenek ve becerilerinin geliştirilmesi, sosyal etkinliklere katılım, sosyalleşme, centilmence spor yapma, takım ruhu kazanma gibi davranış ve olumlulukların gerçekleşmesi için yapılan bu olumlu yorumların, 2010/49 nolu genelgede yapılacak yeni değişikliklerde de  daha zileri götürülmesi gereklidir.