Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin Asgari ücret, EYT ve 3600 ek gösterge konularında çok önemli son dakika açıklamaları yaptı. Bilgin'in yanı sıra AK Parti kanadından Numan Kurtulmuş, Cahit Özkan gibi önemli isimler de asgari ücrete uygulanacak zam ve görüşmelerle ilgili çok kritik bilgiler verdi. SABAH ekonomi yazarları da hem asgari ücret için düşünülen formüllere hem de başta 2022 asgari ücret ne kadar olacak? sorusu olmak üzere merak edilenleri cevapladı.

BAKAN BİLGİN'DEN ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR

Asgari ücret konusunda peş peşe gelen haberler ilgiyle takip edilirken AK Parti'den de enflasyon ve tüm dünyayı tehdit eden fiyat karşısında çalışanı mağdur etmeme kararlılığına ilişkin önemli açıklamalar geliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), 3600 ek gösterge ve asgari ücret düzenlemesine ilişkin, "Kapsamlı bir çalışma yapıyoruz. Maliyetleri ve diğer detayları çalışıp diğer bakanlıklarla ve sendikalarla bir araya gelip görüşeceğiz" açıklamasını yaptı.

ASGARİ ÜCRET KONUSUNDA ARAŞTIRMA YAPIYORUZ

Asgari ücret tespitine ilişkin meslek gruplarının beklentilerinin saptanacağını kaydeden Bilgin, farklı işletme düzeylerinde ve sokakta bir üniversite aracılığıyla kamuoyu araştırması yapıldığını, araştırmanın sonuçlarının da kamuoyu ile paylaşılacağını belirtti.

YENİ BİR FORMÜL: VERGİNİN KALDIRILMASI

Kamu Personeli Danışma Kurulu ve Üçlü Danışma Kurulu'nun toplanacağı bilgisini veren Bilgin, asgari ücretten gelir vergisi alınmamasına ilişkin soruya, "Bunun üzerinde de çalışıyoruz. Alternatif vergi modelleri ve düzenlemeler var. Bazı vergilerin kalkması için yasal düzenleme gerekirken, bazıları için Cumhurbaşkanımızın onayı gerekiyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun vereceği karar da yeterli oluyor" yanıtını verdi.

"ARTIŞ ENFLASYONU GEÇMELİ"

MÜSTAKİL Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Mahmut Asmalı, asgari ücretteki artışın enflasyon oranının üzerinde olması gerektiğini söyledi. "MÜSİAD 2021-2023 Yönetim Kurulu, Hedefler, Faaliyetler" tanıtım toplantısında konuşan Asmalı, çalışanların hayatlarını daha müreffeh bir şekilde sürdürmelerinin işverenler olarak kendilerini de memnun edeceğini belirterek, "2022 için belirlenecek asgari ücret zammının, işveren üzerindeki vergi yüklerinin bir kısmı hafifletilerek mutlaka yıl sonu enflasyon oranının üzerinde olması gerekir" dedi.

DİLEK GÜNGÖR DETAYLARI ANLATTI: BEKLENTİ 3.500 - 4.000 ARASINDA

A Haber'de yayınlanan Sebep Sonuç programında Melih Altınok'un konuğu olan Sabah Gazetesi Ekonomi Yazarı Dilek Güngör de asgari ücret ve EYT ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Asgari ücrette beklentinin 3500 ila 4000 TL arasında olduğunu aktaran Güngör, hükümetin de bu yönde bir tavrı olduğunu aktardı. Yüzde 30-35'lik bir artış beklendiğini kaydeden Güngör, EYT ile ilgili de " EYT hakkında bir çalışma yapılıyor. İlk etapta 700 bin kişinin olduğu söyleniyor. Hükümet şu an maliyeti tartışıyor." şeklinde konuştu.

Güngör "Vatandaşı enflasyonun altında ezdirmemek için büyük bir beklenti oluştu. İşverenlerde bunu kabul etti" dedi.

"ASGARİ ÜCRET VE 2022 ZAMMI SÖYLEMLERİ ERKEN BAŞLADI"

Konuyla ilgili olarak açıklamalarına devam eden Güngör, "Çalışma Bakanı dün asgari ücretlerden alınan verginin azalacağını söyledi. Bunların hepsi hesap kitap işleri. Normalde bu tartışmalar aralık ayında olurdu. Bu söylemler de doğal olarak erken başladı." ifadelerini kullandı.

NUMAN KURTULMUŞ'TAN ASGARİ ÜCRET ZAMMI AÇIKLAMASI

AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, çalışanların dört gözle beklediği asgari ücret zammı hakkında, "Asgari ücrette emekçilerimizin beklentilerini karşılayacak, milletimizin tamamının da 'tamam bu hakkaniyete uygun' diyeceği fevkalade önemli bir gelişmeyi ortaya koyacağımızı düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

DÜNYAYI TEHDİT EDEN ARTIŞ

Kurtulmuş, "Dünyada emtia fiyatları olağanüstü yükseliyor. Bakırdan kroma, altından demir ve çeliğe kadar iki ve üç kat artan emtia fiyatlarıyla karşı karşıyayız. Aynı şekilde enerji fiyatları iki üç kat arttı. Bir taraftan da üretimdeki tedarik zincirleri küresel ölçekte kırılıyor. Hem malın yokluğu hem malın fiyatının yüksekliği dünya ekonomilerini çekilemez bir ağır yükün altına koyuyor." dedi.

PANDEMİDE 780 MİLYAR LİRALIK DESTEK

Türkiye'nin salgın döneminde, üretim gücünü hiç geriletmeden yoluna devam ettiğini belirten Kurtulmuş, ihtiyaç sahibi küçük gruplara, esnafa ve vatandaşlara 780 milyar lira destek verildiğini bildirdi.

CAHİT ÖZKAN: ENDİŞE ETMEYİN

AKP Grup Başkanvekili Cahit Özkan katıldığı bir programda şu açıklamaları yaptı:

"... Bu dediğiniz anlattıklarımızdan çıkabilecek sonuç, belki bu tarafları gösterebiliyor. Endişe etmeyin diyorum. Bugüne kadar ortalama olarak enflasyon artışının yaklaşık yüzde 50 üzerinde asgari ücrette zamla bugüne kadar getirmişiz. 2002'den bugüne kadar asgari ücret ne kadar, enflasyon ne kadar bu dikkate alındığı zaman yıllık enflasyon ortalaması yüzde 10 ise yüzde 15, yüzde 15 ise yüzde 22 buçuk-23 oranında biz zam yaparak getirmişiz. Biliyorsunuz asgari ücret komisyonu toplandığı zaman bu noktada bir taraftan bakanlık, sendikalar TÜİK'in verileri ve bütün emtia fiyatlarındaki değişiklik dikkate alınarak masaya yatırılıyor.

2002'DEN BU YANA HİÇBİR ZAMAN YALNIZ BIRAKMADIK

Bu noktada vatandaşın refahını artıracak, kur karşısında erozyonu ortadan kaldıracak bir rakam olacaktır. Orada da görülecektir ki inanın belki de, 2002'den bugüne kadar AK Parti hükümetlerinin enflasyonun yüzde 50 üzerinde zam verdiğini az önce ifade ettim. Buradan elde edebileceğimiz sonuç şudur, inşallah 19 yıllık dönemde ortaya koymuş olduğumuz asgari ücret zammının en üst seviyede belirlendiği bir zam olacağını buradan ifade edebilirim.

Hazal Ateş asgari ücret konusundaki sık sorulan soruların cevaplarını derledi. İşte o sorular ve cevapları:

Asgari ücret neden uygulanır?

Asgari ücret bir insanın en temel ihtiyaçları olan yiyecek, barınma, ısınma, giyecek gibi ihtiyaçlarını karşılaması için alınan en düşük ücrettir. Asgari ücret her yıl ülke ekonomisi, gerçekleşen ve hedef enflasyon, yaşam maliyeti, refah payı gibi parapetlereler de göz önüne alınarak belirlenir. Asgari ücret, çalışan ve ailesinin ekonomik ve sosyal hayatlarını en iyi şekilde yaşayabilmelerini sağlayacak kadar olmalı.

Asgari ücret diğer maaşları etkiliyor mu?

Bütün çalışanlar, memurlar, sözleşmeli personel için uygulanacak asgari geçim indirimi asgari ücrete göre belirleniyor. Bu nedenle memur, sözleşmeli personel maaşları da asgari ücretten doğrudan etkileniyor. Genel Sağlık Sigortası primleri devlet tarafından karşılananların sayısı artacak.

Çalışanın saatlik ücreti aylık 30 iş günü üzerinden hesaplanır. Haftada 1 gün yasal bağlamda zorunlu ücretli izin ve 45 saatlik haftalık standart çalışma saati vardır. Haftalık çalışma saati haftanın diğer günlerine yayıldığında günlük mesai 7.50 saattir.çim indirimi tutarları, asgari ücretlinin kıdem ve ihbar tazminatı tutarları artacak. İşsizlik ödeneği ile kısa çalışma ödeneğinin tavanı artacak. Geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) tutarı artacak.

Asgari ücretli işçinin sigorta primi ne kadar?

Bu yıl için 3 bin 577.50 lira olan asgari ücrette işveren payı (yüzde 15.5) 554.51 lira, işveren işsizlik sigorta primi (yüzde 2) 71.55 lira olmak üzere işverene toplam maliyeti 4 bin 203 lirayı buluyor.

Asgari ücrete yapılan zam kimleri etkileyecek?

Asgari ücret artışı, işverenlerden GSS'lilere isteğe bağlı sigortalılardan evde tarhana yapan bayanlara, işsizlik sigortası alanlardan yurtiçi ve yurtdışı borçlanma yapanlara kadar birçok kişiyi etkiliyor. Yaklaşık 8 milyon çalışanı doğrudan, dolaylı olarak da tüm vatandaşları etkiliyor. Yeni asgari ücretle birlikte 20 milyon memur, işçinin asgari geçim indirimi yükselecek.

Emekli olduğunuz tarihte asgari ücret neyse bunun yüzde 50'si alacağınız emekli maaşı olacaktır. Arada alınan seyyanen zamlar, yaş, prim gün fazlalığı gibi unsurlar bu maaşı kişiye özel hesapladığınızda değişen faktörler olacaktır.

Asgari ücret vergiye tabi mi?

Gelir Vergisi Kanunu 103. Maddeye göre; asgari ücretli bir işçinin, ücret matrahının yıllık 24 bin lirayı aştığı ay ve takip eden diğer aylarda, ücretinin bir sonraki vergi diliminde yüzde 20 üzerinden vergilendirilmesi gerekiyor.

Asgari ücret üzerinden emekli olan ne kadar maaş alır?

Asgari ücretten emekli maaşı tutarı, 1.625 lira olarak belirlenmiştir. Bu yıl için belirlenen net asgari ücret 2.825 lira. Bu yıl asgari ücret üzerinden emekli olan bir vatandaş 1.625 lira emekli maaşı alır.

Sadece İş Kanunu kapsamında olanlara değil, deniz-basın İş kanunları ile Borçlar Kanunu'na tabi olarak çalışan işçilere de ödenecek ücret asgari ücretin altında olamaz.

Kaç çalışan asgari ücret desteği alıyor?

Toplam 1 milyon 681 bin işyeri asgari ücret desteğinden yararlanıyor. Bu yıl için 9.6 milyon sigortalıya verilen asgari ücret desteği de 12 milyar liraya ulaşmış durumda.

2022 yılı için asgari ücrete ne kadar zam yapılması bekleniyor?

Geçen yıl yüzde 21 zam yapılmıştı. Bu yıl yüzde 20 zam yapılması durumunda asgari ücret net 3 bin 390 lira olacak. Yüzde 22 zam yapılması durumunda da gelecek yıl brüt asgari ücret 4.364,50 liraya, net asgari ücret ise 3.447.50 liraya çıkacağını hesaplayabiliriz.

Asgari ücret, bütün iş kollarını kapsayacak şekilde belirleniyor. İş kollarına, işçinin yaşına göre ayırım söz konusu değil. Linyit, taşkömürü çıkarılan işyerlerinde, yer altında çalışan işçilere ödenecek asgari ücret de normal asgari ücretin iki katından az olamaz.

Asgari ücretin altında ücret ödenmesi suç mu?

İşçilere belirlenen asgari ücretten düşük ücret ödenemez. İş akitlerine ve toplu iş sözleşmelerine bunun aksine hükümler konamaz, konulsa bile geçerli olmaz. Belirlenen asgari ücreti ödemeyen veya eksik ödeyen işveren vekiline idari para cezası uygulanıyor.

Asgari ücretin belirlenmesinde sosyal yardımlar hesaba katılıyor mu?

Asgari ücretin ödenmesinde işveren tarafından işçiye ödenen ek ücretler ve sosyal yardımlar dikkate alınmıyor

İşsizlerin aldığı maaş aynı oranda artacak. Çalışanların aldığı asgari geçim indirimi de yükselecek. Emeklilik için doğum ve askerlik borçlanması yapanların ödeyecekleri miktarlarda artış olacak. İş göremezlik ödeneğinde artış yaşanacak. Yaşlılık, evde bakım, engelli maaşları da Ocak ayı ile birlikte zamlanacak.