2014 eğitim ve yükseköğretim bütçesi, her yıl bir önceki yılda olduğu gibi diğer yıllardaki bütçelerin kopyası sayılabilecek bir anlayışla, eğitim sisteminin ve yükseköğretimin en temel ihtiyaçlarını bile göz ardı ederek hazırlanmıştır. Yıllardır kamu hizmetlerine ayrılan kaynaklar, özellikle eğitim alanında sadece rakamsal olarak artmakta, eğitime yapılan yatırımlar açısından bakıldığında ise belirgin bir azalma yaşandığı görülmektedir.

2013 yılında 47 milyar 496 milyon olan MEB bütçesi, artan okul, derslik, öğretmen ihtiyacı ve öğrenci sayısına rağmen 2014 yılı için 55 milyar 705 milyon TL öngörülmüştür. Bütçe rakamları içinde en kapsamlı ve en yaygın kamu hizmetleri içinde yer alan eğitime ayrılan payın sadece rakamsal büyüklükleri üzerinden değerlendirilmesi, bu payların nerelere, hangi kalemlere harcanacağından hiç bahsedilmemesi dikkat çekicidir.

MEB bütçesinin büyük bölümü personel giderleri (%68) ve sosyal güvenlik devlet primi giderlerine (%10) gitmektedir. Başka bir ifadeyle, eğitime bütçeden en çok payı ayırdıklarını iddia edenler, bu payın yüzde 78’inin personel harcamalarına gittiğini gizlemeye çalışmaktadır. MEB bütçesinden eğitim yatırımlarına ayrılan pay 2002 yılında yüzde 17 iken, 2013 yılı itibariyle bu oran yüzde 8’e gerilemiştir.

Yıllar itibarıyla MEB bütçelerinin milli gelire oranı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.                 

Yıllar itibariyle baktığımızda MEB bütçesinin, merkezi bütçeye oranının artması olumlu bir gelişme olmasına rağmen; MEB bütçesinin, milli gelire oranında ciddi bir artış görülmemesi düşündürücüdür.

Yükseköğretim bütçesi ile ilgili bilgiler ise şu şekildedir;

2014 yılı yükseköğretim bütçesi, artan üniversite ve öğrenci sayısına rağmen ihtiyaç kadar arttırılmamış, tıpkı MEB bütçesinde olduğu gibi, bütçenin önemli bir bölümünü personele yapılan harcamalar (%64) oluşturmaktadır. Geçtiğimiz 11 yıl içinde üniversite ve öğrenci sayısı iki kattan fazla artmasına rağmen, yükseköğretim kurumları bütçesinin bu artışa paralel olarak arttırılmamış olması dikkat çekicidir.

Temel eğitim, ortaöğretim ve yükseköğretim bütçelerinde yapılması gereken, rakamsal artışlar yerine hem oransal artışlar sağlanması, hem de eğitim bütçesi içindeki eğitim yatırımlarının, eğitim bütçesine oranını arttırmaktır. Eğitimse kaliteyi arttırmanın en önemli yolu budur.

*Bu yazıda, Eğitim Sen web sitesinde yer alan “2014 Yılı Eğitim Bütçesi Eğitimin Temel İhtiyaçlarını Karşılamaktan Uzaktır! Eğitime Yeterli Bütçe, Okullara İhtiyacı Kadar Ödenek İstiyoruz!” başlıklı basın açıklamasından yararlanılmıştır. http://www.egitimsen.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=20395&sube=0#.UqaZsI3xvIU