Anayasa Mahkemesi'nin (AYM), "öğretim elemanlarına yönelik disiplin cezalarının yönetmelikle düzenlenemeyeceği" yönündeki kararının ardından, hükümetin üzerinde kritik değişiklikler yaptığı disiplin cezalarını içeren yeni yasa tasarısı Meclis'e geldi. Tasarıda, kamu görevinden çıkarma cezası gerektiren fiiller arasına, "terör niteliğinde eylemde bulunmak veya bu eylemleri desteklemek" de eklendi.

Hükümetin hazırladığı, "Tebligat Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı", Meclis'e gönderildi. Tasarıdaki önemli düzenlemeler özetle şöyle:

Soruşturma açabilecek

- Tasarıda, daha önce, "akademisyenlerle ilgili soruşturma ve ceza yetkilerinin üniversitelere devredildiğini" açıklayan YÖK başkanına süper yetkiler verilmesi de dikkati çekti. Buna göre, "Yasaklanmış her türlü yayın, siyasi veya ideolojik amaçlı bildiri, afiş, pankart, bant vb. basmak, çoğaltmak, dağıtmak veya bunları kurumların herhangi bir yerinde teşhir etmek", "Yükseköğretim kurumları içerisinde siyasi parti faaliyetinde bulunmak veya siyasi parti propagandası yapmak", "Siyasal ve ideolojik amaçlar dışında olan boykot, işgal, kamu hizmetlerinin yürütülmesini engelleme, işi yavaşlatma ve grev gibi eylemler yapmak suretiyle kamu hizmetlerini aksatacak davranışlarda bulunmak" ile "intihal" ve "terör niteliğinde eylemde bulunmak veya bu eylemleri desteklemenin" de arasında yer aldığı "kamu görevinden çıkarma" cezasını gerektiren tüm suç isnatlarında, akademisyenler hakkında YÖK Başkanı "disiplin amiri" sıfatıyla doğrudan soruşturma açabilecek. Kamu görevinden çıkarma cezası, Yüksek Disiplin Kurulunca verilebilecek.

İntihale özel ceza

- Disiplin cezalarından, "kınama"yı gerektiren fiiller arasında, "Resmi ilan, afiş, program, yazı vb. dokümanları koparmak, yırtmak veya tahrif etmek", "Araştırma ve deneylerde Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere aykırı çalışmada bulunmak", "Yasaklanmış her türlü yayın, siyasi veya ideolojik amaçlı bildiri, afiş, pankart, bant vb. basmak, çoğaltmak, dağıtmak veya bunların kurumların herhangi bir yerinde asmak" gibi maddeler yer aldı.

- İlk kez tanımlanan, "üniversite öğrenim mesleğinden çıkarma" cezası ise sadece "intihal" durumunda kullanılacak. Buna göre başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun şekilde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi gösteren akademisyenler, akademik bir kadroya bir daha atanmamak üzere öğretim mesleğinden çıkarılacak.

Taciz de tasarıda

- Amire, iş arkadaşlarına, personeline, öğrencilere fiili saldırı ya da cinsel tacizde bulunan akademisyen de kamu görevinden çıkarma ile cezalandırılacak. Aynı kategorideki suçlar arasında, "Yurtdışında devletin itibarını düşürecek veya görev haysiyetini zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunmak", "kurumun bilişim sistemlerinin işleyişini kasten engellemek veya bozmak" da yer aldı.

- Akademisyenler hakkında, görevlerini yaptıkları sırada işledikleri ileri sürülen suçlar ile ilgili yetkili makamlarca inceleme başlatılabilecek, inceleme sonucunda soruşturma açılmasına karar verilebilecek ya da doğrudan soruşturma başlatılabilecek. Soruşturma sırasında, disiplin soruşturmasına konu olabilecek başka fiiller ortaya çıkarsa, durum derhal disiplin amirine bildirilecek. 2 ay içinde tamamlanması gereken soruşturmada, gerekli görülürse soruşturulan akademisyen görevden uzaklaştırılabilecek. Bu karar en fazla 3 ay süreyle uygulanabilecek, ancak tedbir kararı her defasında 3 ay uzatılabilecek. (Ayşegül Kahvecioğlu / Milliyet)