İşgal altındaki Batı Şeria'da İsrail'in yasa dışı Yahudi yerleşimlerini hiçbir anlaşma dahilinde boşaltmayacağını açıklaması İsrail'in bölgede onyıllardır zaten adım adım uyguladığı yayılmacılığın devam edeceğini gösterdi.

Yerleşim faaliyetleri kronolojisine bakıldığında, 1999'a kadar Doğu Kudüs, en fazla yerleşimciye sahip bölge olarak göze çarparken, bu tarihten sonra faaliyetlerin Batı Şeria'da daha da hızlandığı görülüyor. Gazze Şeridi'nin 2005'te boşaltılmasının dışında, diğer ana bölgeler Batı Şeria, Golan Tepeleri ve Doğu Kudüs'teki yerleşim sayısı, tüm uluslararası tepkiler ve alınan kararlara rağmen devam etti. Sonunda Kudüs'ün başkent olarak ABD tarafından tanınmasına kadar uzanan bu politikanın Batı Şeria'nın ilhakı için de uygulanması kaçınılmaz görülüyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, önceki gün herhangi bir barış anlaşması kapsamında işgal altındaki Batı Şeria'da yer alan yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinin boşaltılmasına izin vermeyeceğini söylemesi Türkiye ve dünya tarafından tepkiyle karşılandı. Washington yönetiminin İsrail-Filistin sorununa "çözüm bulmak" amacıyla hazırladığı "Yüzyılın Anlaşması" olarak isimlendirilen plandan cesaret alan Netanyahu, "Herhangi bir diplomatik planda hiçbir yerleşim biriminin boşaltılmasına izin vermeyeceğim. Bu fikir (Yahudi yerleşim birimlerinin boşaltılması) etnik temizliktir. Bu olmayacak." ifadelerini kullandı. ABD Başkanı Donald Trump'ın "Yüzyılın Anlaşması" planının detayları netleşmese de uluslararası basında, buna ilişkin bazı bilgiler yer alıyor. Haberlere göre, anlaşma, Kudüs'ün tamamının İsrail'e bırakılması ve Batı Şeria'daki yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinin büyük bölümünün varlığını sürdürmesi gibi Filistinlilerin aleyhine maddeler içeriyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas da planı "yüzyılın şamarı" olarak nitelendiriyor.

BM verilerine göre İsrail işgali altındaki Filistin toprakları Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te son üç yılda 22 binden fazla yasadışı yerleşim birimine onay verdi. Bu tarihten sonra İşgal altındaki topraklarda 250'ye yakın yasa dışı yerleşim kuruldu. Tel Aviv yönetimi, son olarak işgal altındaki Batı Şeria'da yer alan yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerine 1900'den fazla yeni konut inşasına onay verdi. Türkiye Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla karara sert tepki göstererek, "Batı Şeria'daki yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinde yeni konutların inşasına onay veren İsrail, gayrimeşru uygulamalarıyla Filistin halkının haklarını gasbetmeye devam ediyor" açıklamasını yaptı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'in ofisinden yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in sözkonusu kararının uluslararası hukuka aykırı olduğunun altı çizildi.

İLHAK ÜÇ BÖLGEYİ BÖLEREK BAŞLADI

1995'te imzalanan "İkinci Oslo Anlaşması" ile Batı Şeria; A, B ve C bölgeleri olarak üç bölgeye ayrılmıştı. Batı Şeria'daki A bölgesinin yönetimi idari ve güvenlik olarak Filistin'e bağlı iken B bölgesinin idari yönetimi Filistin'e bağlı güvenliği ise İsrail'e devredildi. C bölgesinin idari yönetimi ve güvenliği ise tamamen İsrail'e bırakıldı. İsrail bu anlaşma ile Batı Şeria'nın yüzde 60'ını tamamen kontrol ederken, yüzde 21'inin güvenliğini elinde bulunduruyor. Filistin yönetimi ise Batı Şeria'nın sadece yüzde 18'ine hakim. Ancak İsrail, Filistin yönetiminde bulunan A ve B bölgelerinde yerleşim birimleri inşa ederek Batı Şeria'nın yüzde 10'unu işgal ediyor. İşgal, eski İsrail Başbakanı Ariel Şaron'un "Batı Şeria'nın her tarafında yerleşim birimi inşa etme" çağrısıyla hız kazanmıştı. Batı Şeria ve Kudüs'te, 150 Yahudi yerleşim birimi ve İsrail tarafından da yasa dışı kabul edilen 116 küçük yerleşim bulunuyor. Yasa dışı yerleşimler, birbirine otoyollar ile bağlanıyor ve yüksek duvar ya da çitlerle çevreleniyor. Böylece fiili olarak Filistinlilerin yaşadığı bölgeler arasında irtibat kesiliyor. İsrail aynı zamanda Batı Şeria topraklarının yüzde 18'ini askeri gerekçelerle işgal ederken, yüzde 12'sini Utanç Duvarı'yla bölüyor. İsrail, yerleşimlere alan açmak için Filistinlere ait evleri, hatta okulları bile yıkıyor. Son 4 yılda Batı Şeria'nın yerleşimci sayısında çok büyük bir artış meydana geldi. Şeria nehrinin batısında şu an yaklaşık 650 bin yerleşimci var. İsrail, işgal altında tuttuğu topraklarda yeni inşaatlara ruhsat verdikçe sayı daha da artacak.

Karar