Akalın, Trabzon Lisesi'nde düzenlenen panelde yaptığı 'Doğu Karadeniz ve Kafkaslarda Türk Dilinin ve Kültürünün Etkisi' konulu konuşmasında, Türkçe'nin başta İngilizce olmak üzere Batı dillerinin yoğun bir etkisi altında olduğunu belirtti. İşyerlerinde yabancı isimler kullanıldığı ve insanların kısır bir sözcükle konuştuğuna işaret eden Akalın, "Okur-yazar oranımız yükseldi ama aynı oranda da okuma oranımız azaldı. Bu olumsuzluklar Türkçenin üzerindeki önemli olumsuzluklardır." dedi.

Türkçe ve Türk kültürünün etkileme gücü üzerinde duran Akalın, hep diğer dillerin Türkçeye etkisi üzerinde durulduğunu, Türkçe ve Türk kültürünün dünya dilleri ve kültürlerine etkisinin ele alınmadığını kaydetti. Türkçe'den başka dillere geçen 11 binin üzerinde sözcük bulunduğunun altını çizen Akalan, "Mesela, Türkçe'deki Ermenice kökenli 27 sözcüğe karşın, Ermenice'de Türkçe kökenli 3 binin üzerinde sözcük bulunmaktadır. Farsça'dan Türkçe'ye geçen sözcük bin 500 civarındayken, Türkçe'den Farça'ya geçen sözcük sayısının ise 3 bine yakın olduğu belirlenmiştir." ifadelerini kullandı.

Akalın, Türk dili ve kültürünün Kafkaslar ve Balkanlar'daki dil ve kültür üzerinde de önemli etkileri olduğuna vurgu yaptı. Kafkasya'nın, Anadolu'nun Orta Asya ve İdil-Ural bölgesine uzanan geçidi olduğunu anlatan Akalın, birbiriyle böylesine bağlı bir coğrafyada yaşayan kültürlerin birbirini etkilemesinin kaçınılmaz olduğuna işaret etti. Akalın, kültürlerarası etkileşimin mutfaktan efsanelere, müzikten inançlara kadar çok geniş bir alanda kendini gösterdiğini, özellikle Kafkaslarda Türk dili ve kültürünün etkisinin çok önemli bir yere sahip olduğuna dikkat çekti.

Bu etkileşimin karşılıklı olduğunun göz ardı edilemeyeceğini dile getiren Akalın, Kafkaslar'daki etkileşimin sadece Anadolu ile sınırlı kalmadığını, Anadolu Türklerinin yanı sıra Azerbaycan, Karaçay-Balkar, Nogay, Türkmen, Kazak ve diğer soylu halkların da Kafkaslar'daki etkileşimde pay sahibi olduğunu ifade etti. Türkler'deki aşıklık geleneğinin Kafkas kültürlerini etkilediği örneğini de veren Akalın, şöyle devam etti: "Doğu Anadolu'da, Güney ve Güneydoğu Anadolu'da canlı bir biçimde yaşayan âşıklık geleneği Ermeni ve Gürcü kültürlerine de etki etmiştir. Ermenice'de aşug, Gürcüce'de aşugi biçimlerinde kullanılan bu söz, Türk halklarının Kafkas toplumları üzerindeki etkisinin bir başka göstergesi olmuştur."

Panelde ayrıca Prof. Dr. Gürer Gülsevin ve Prof. Dr. Mustafa Öner de birer sunum yaptı. Konuşmaların ardından Trabzon Valisi Nuri Okutan, günün anısına konuşmacılara birer plaket verdi.
zaman