Yenişafak Gazetesinden Ahmet Ünlü bugünkü yazısında, memurların yurt dışı eğitimine ilişkin uygulanan mevzuatı ve eksiklikleri dile getirdi.

Ünlü yazısında:

Memurlar eğitim için yurtdışına hangi şartlarda gönderilmektedir?

Yetiştirilmek Amacıyla Yurt Dışına Gönderilecek Devlet Memurları Hakkında Yönetmelik'in 6'ncı maddesine göre yabancı ülkelere gönderileceklerde şu şartlar aranmaktadır: 1- Kontenjanlarda belirtilen konulara ilişkin meslek dallarında yüksek öğrenimi bitirmiş ve bu meslekte Dışişleri Bakanlığı'nın bildirdiği uluslararası kuruluşlara gidebilmek için adaylık dahil en az dört yıl, diğerleri için adaylık dahil en az üç yıl çalışmış olmak, (Ancak kurumların yetiştirme programlarının zorunlu kıldığı hallerde aday memurluğun tamamlanmış olması şartıyla bu süreler kurumlarınca tespit edilebilir.)

2- Birim amirinin olumlu görüşünü almış olmak.

3- Son üç yıl içinde kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını almamış olmak.

4- Askerlikle ilgisi bulunmamak.

5- Kontenjanın kullanılacağı yılın son günü itibarıyla, Dışişleri Bakanlığı'nın bildirimi üzerine uluslararası kurum ve kuruluşlara gönderilecekler ile öğrenim veya ihtisas yapacak devlet memurları için 40, diğerleri için 50 yaşını tamamlamamış olmak.

6- Daha önce yurt içinde aynı konuda veya yurt dışında aynı düzeyde eğitim veya öğrenim görmemiş olmak.

7- Lisansüstü öğrenim için gönderileceklerin İngilizce, Fransızca veya Almanca dillerinden, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Yönetim Kurulu'nca eşdeğerliği kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan bir sınavdan, Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı'ndan en az yetmiş puana denk bir puana sahip olmaları şarttır.

8- Hastalık sebebiyle eğitim veya öğrenimini gerçekleştiremeyeceği genel hükümler çerçevesinde hastalık raporuyla tespit edilenler hariç, bu yönetmelik hükümlerine göre geri çağrılmamış olmak.

9- Dış burslarla gönderilecekler için yukarıdaki şartlarla birlikte bursu veren ülke veya kuruluşun aradığı şartlara da sahip olmak gereklidir.

Bu şartlar incelendiğinde, daha önce yurt içinde yüksek lisans yapmış olan bir memur aynı konuda olmamak kaydıyla başka bir konuda yüksek lisans yapabilmektedir. Bu durumun rasyonel olduğunu iddia etmek mümkün değildir.

Şahsi sağlanan özel burslarla eğitim görmek mümkün müdür?

Yönetmeliğe göre şahsen özel burs, memurun şahsi girişimleri sonucunda; Yükseköğretim Kurulu'nca yabancı memleketlerin uygun görülen üniversite, yüksekokul, enstitü, eğitim merkezleri ve diğer öğretim kuruluşlarından veya Cumhurbaşkanlığı'nca uygun görülen yurt dışındaki dernek, vakıf veya meslek teşekkülü niteliğindeki kuruluşlar ile uluslararası resmi kuruluşlardan bu Yönetmeliğin amacına göre temin ettiği burslardır.

Şahsen özel burs sağlayan memurlara iki yıla kadar aylıksız izin verilebilir. Gerekirse bu süre bir katına kadar artırılabilir. Şahsen özel burs sağlayan memurlara, burs verilme konusuyla ilgili dalda dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olması kaydıyla, bu Yönetmeliğin ilgili maddelerindeki şartların aranması gerektiği belirtilmiştir.

Eğitim için gönderilenlerin aylıkları nasıl ödenmektedir?

Bu yönetmeliğin 12'nci maddesinde eğitim için yurtdışına gönderilen memurların aylıkları belirlenmiştir. Buna göre yurtdışına gönderilen devlet memurlarına kurumlarınca açılan seçme veya yarışma sınavında başarılı olan ve Bakanlar Kurulu'nca kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan kapsamında bütçe olanaklarıyla gönderilenlere, gittikleri ülkede sürekli görevle bulunan ve dokuzuncu derecenin birinci kademesinden aylık alan meslek memurlarına ödenmekte olan yurtdışı aylığının 2/3'ü ile her türlü ödemeler dahil yurtiçi aylığının kanuni kesintilerden sonra kalan net tutarının %60'ı ödenmektedir.

Ayrıca, kurumlarınca dış burslara dayanılarak; kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan kapsamında gönderilmiş olanlara, burs miktarının gittikleri ülkede sürekli görevle bulunan ve dokuzuncu derecenin birinci kademesinden aylık alan meslek memurlarına ödenmekte olan yurtdışı aylığının 2/3'ünden az olması kaydıyla, aradaki bu fark ile her türlü ödemeler dahil yurtiçi aylığının kanuni kesintilerden sonra kalan net tutarının %60'ı ödenmektedir.

Şayet kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan haricinde gönderilmiş olanlara, her türlü ödemeler dahil yurt içi aylığının kanuni kesintilerden sonra kalan net tutarının %60'ı ödenmektedir.

Şahsen özel burs sağlayanlara ise sadece aylıksız izin verilmekte ve başkaca bir ödeme yapılmamaktadır.

Kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan kapsamında Dışişleri Bakanlığı'nın bildirimi üzerine uluslararası kurum ve kuruluşlara bütçe olanaklarıyla gönderilenlere, gittikleri ülkelerde sürekli görevle bulunan ve dokuzuncu derecenin birinci kademesinden aylık alan meslek memurlarına ödenmekte olan yurtdışı aylığı tutarı ödenmektedir. Ayrıca, uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan her türlü ödeme, kendilerine kurumlarınca yapılan ödemeden mahsup edilmektedir.

Memurların yurtdışında yüksek lisans ve doktora eğitimi yeniden değerlendirilmelidir

Yıllar öncesinde yurtdışına memurların yüksek lisans ve doktora eğitimi için gönderilmesi makul karşılanabilirdi. Nitekim yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih 1974'tür. Ancak, ülkemizde hem yabancı dille eğitim veren çok nitelikli resmi ve özel üniversiteler hem de her alanda çok nitelikli eğitim veren üniversiteler bulunmaktadır. Ülkemizdeki üniversitelerde yüksek lisans ve doktora eğitimi gören memurlara izin dahi verilmezken yurtdışında eğitim görenlere hem masraf ödenmekte hem de ilave ücret ödenmektedir. Dolayısıyla bu konunun masaya yatırılmasında ciddi fayda bulunmaktadır. Elbette memurların bilgi görgü artırmak ve araştırma yaptırmak için yurtdışına gönderilmesi mümkündür. Yine özel bursla aylıksız izin alarak yurtdışına eğitim için gitmeleri de mümkünken bütçe imkanları ile yurtdışına eğitime göndermek çok rasyonel olmasa gerektir. Kaldı ki yurtdışında eğitim için gidilen birçok üniversitenin ülkemizdeki birçok üniversite ile nitelik olarak kıyaslanması dahi mümkün değildir. O zaman ülke olarak hem işgücü kaybına hem de gereksiz bir masrafa niçin katlandığımız üzerinde düşünülmelidir. Kaldı ki yurtdışına eğitim için gönderilen birçok memurun aldığı eğitimden yeterince yararlanılamadığı da bir gerçektir. Bu yöntem üzerinde durmak ve üzerinde düşünmek gerekmez mi? Bu arada yönetmeliğin güncellenmesi gerektiğini de hatırlatmamız gerekiyor. Personelle ilgili üzerinde düşünülmesi gereken o kadar çok konu var ki buna sıra gelir mi derseniz tek kelimeyle siz de haklısınız deriz. İnşallah bu anlattıklarımızdan yurtdışında eğitime karşı olduğumuz gibi bir anlam çıkaranlar çıkmaz. (YeniŞafak)