Ahmet ÜNLÜ'nün yazısı;

Maaş katsayısındaki artışlar kamu personeline ve emeklilerine nasıl yansıyacak?

Hazine ve Maliye Bakanlığı 6 Temmuz 2020 tarihinde mali ve sosyal haklara ilişkin genelge yayımlayarak memur ve memur emeklileri ile sözleşmeli personele ne kadar zam yapılacağını belirledi. Şimdi memurlar, sözleşmeli personel, bazı kamu personeli ve memur emeklilerinin zamdan nasıl etkileneceğini başlıklar halinde açıklayacağız. Ayrıca, aşağıda açıklamış olduğumuz hususların yanında yapılan birçok ödemenin de maaş katsayısına bağlı olduğunu ifade etmek isteriz.

Memur maaş katsayıları ne kadar artacak?

Açıklanan enflasyon rakamları sonrasında memur ve memur emeklilerine yansıtılacak 5,75 oranındaki zamma göre 01/07/2020-31/12/2020 döneminde geçerli olmak üzere; Aylık katsayısı (0,154461), memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık katsayısı (2,417699), iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak yan ödeme katsayısı ise (0,048985) olarak belirlenecektir.

Bu rakamlardan aylık katsayısı ile taban aylık katsayısı emekli maaşını etkilemektedir. Özellikle taban aylık katsayısındaki artışlar emekli maaşını oldukça fazla etkilemektedir. Çünkü, memurlarda taban aylık tutarından gelir vergisi ve emekli kesintisi kesilmekte iken emeklilerde taban aylık tutarları üzerinden hiçbir kesinti yapılmamaktadır.

Sözleşmeli personelin sözleşme tavanı ne kadar arttı?

Kamu kurumlarında birden fazla sözleşmeli personel statüsünde çalışan personel olduğu için bunların ücret tavanları da oldukça farklıdır. Memur maaşlarına yansıtılacak zam artışına göre 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 3'üncü maddesinin (c) bendi uyarınca sözleşmeli olarak çalıştırılan personelin ücret tavanı 8.454,34 TL'ye yükseltilecektir.

Başbakanlık'ta Çalıştırılacak Sözleşmeli Personel Hakkında Hizmet Sözleşmesi Esaslarının 8'inci maddesinde yer alan Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı'nın aylık sözleşme ücret tutarı, 56.400 gösterge rakamı ile aylık katsayısının çarpımı suretiyle hesaplanan 8.711,6 TL'dir.

Mevzuatı uyarınca istihdam edilen sözleşmeli personelin hizmet sözleşmesi esaslarında yer alan taban ve tavan ücretleri % 5,75 oranında artırılacaktır.

18/7/2017 tarihli ve 2017/T-8 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı'na ekli (EK-I)'de gösterilen grupların en düşük ve en yüksek temel ücretleri ile bu gruplara göre temel ücreti belirlenen personelin temel ücretleri % 5,75 oranında artırılacaktır. Temel ücret artışıyla birlikte başarı ve kıdem ücreti de arttırılacaktır.

399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin kapsamı dışında kalan kamu iktisadi teşebbüsü ve bağlı ortaklıklarında (özelleştirme kapsam ve programında bulunanlar dahil) çalışan sözleşmeli personelin 30/06/2020 tarihi itibarıyla geçerli olan sözleşme ücretleri %5,75 oranında artırılacaktır. Ancak, bunların sözleşme ücreti tutarları, ilgili dönemde anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin eki (II) sayılı cetvele dahil emsali personelin toplam sözleşme ücreti tutarını geçmeyecektir.

Sözleşmeli bilişim personelinin sözleşmeli tavan ücreti 37 bin 684 TL oldu

Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 3'üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ücret tavanı 7.536,85 TL'ye yükseltilecektir. Özellikle bu tutar 5502 sayılı Kanun'a göre istihdam edilen bilişim uzmanlarının sözleşme tavanları ile 375 sayılı KHK kapsamında istihdam edilen bilişim uzmanlarının sözleşme tavanlarını arttırdığını ifade etmek isteriz. Bu rakamlara göre 375 sayılı KHK kapsamında çalıştırılan sözleşmeli Bilişim Uzmanlarına ödenecek tavan brüt ücret 7.536,85*4 = 30.147 TL, 5502 sayılı Kanun kapsamında çalıştırılan bilişim uzmanlarına ise tavan brüt ücret 7.536,85*5 = 37.684 TL olacaktır.

Katsayı artışları asgari geçim indirimini arttırdı mı?

Asgari geçim indirimi tutarları 2020 yılının ilk 6 aylık dönemi için belirlenen asgari ücrete göre belirlendiği için bu tutarlarda değişiklik olmayacaktır. Buna göre, 2020 yılının tamamında asgari geçim indiriminin hesaplanmasında esas alınacak brüt asgari ücret tutarı 2.943 TL'dir.

Ayrıca, katsayı artışı, çalışmayan eş için 2.273, çocuklar için ise 250 gösterge (0-6 yaş için 500) rakamının maaş katsayısı ile çarpımından oluşan tutar üzerinden ödendiği için çocuk ve aile yardımı tutarını da arttıracaktır.

Maaş farkı ödemesi yapılacak mı?

Memur ve sözleşmeli personel maaşları peşin ödendiği için 01/07/2020-14/07/2020 tarihleri arasındaki maaş farkı tutarları hesaplanarak hesaplara yatırılacaktır.

Muhtarların maaşları ne kadar arttı?

Köy muhtarları ile şehir ve kasaba mahalle muhtarlarına, 14.750 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda aylık ödenek verilir. Bu ödenek damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. Muhtar ödeneği, her ayın on beşinci günü il özel idareleri tarafından ilgililere peşin olarak ödenir.

Buna göre muhtar maaşları 14.750 * 0,154461 = 2.278,299 TL Bu tutardan binde 7,59 damga vergisi olan 17 TL kesildiğinde muhtarlara ödenecek net maaş ise 2.261 TL olacaktır.

Ölüm yardımı tutarı ne kadar arttı?

657 sayılı Kanun'un 208'inci maddesine göre, ölen devlet memurunun yakınlarına 9500 * 0,154461 = 1.467,37 * 2 = 2.934,75 TL tutarında ölüm yardımı ödenecektir. Memur olmayan eş ile aile yardımı ödeneğine müstehak çocuğu ölenlere ise 1.467,37 TL tutarında ölüm yardımı ödenecektir.

Milletvekili iken vefat edenler için 9500 * 0,154461 = 1.467,37 * 12 = 17.608,554 TL ölüm yardımı yapılacaktır. Ancak, milletvekilliği sona erenlerin ölmesi halinde ise 17.608,554/2 = 8.804 TL tutarında ölüm yardımı yapılacaktır.

Doğum yardımı tutarı arttı mı?

Türk vatandaşlarına, canlı doğan birinci çocuğu için 300 TL, ikinci çocuğu için 400 TL, üçüncü ve sonraki çocukları için 600 TL doğum yardımı yapılmaktadır. Bu yardım Türk vatandaşı olan anne veya babaya, her ikisi de Türk vatandaşı ise anneye yapılmaktadır. Memur ve işçilerde bu kapsamda doğum yardımı almaktadırlar.

Bu tutarlar uzun yıllardır artırılmamıştır. 2020 yılında en azından yeniden değerleme oranında arttırılmalıydı, ancak arttırılmadı. Ayrıca, 633 sayılı KHK'da yer verilen bu düzenlemenin bir mantık içerisinde gözden geçirilmesinde fayda olduğunu düşünüyoruz. Hiç kimsenin bu rakamlara güvenerek çocuk yapmayacağını birilerinin hem anlaması hem de anlatması gerekiyor.