DİSK-AR yayımladığı 2010 Temmuz ayı (Haziran, Temmuz, Ağustos) dönemi
istihdam raporunda, Türkiye'nin küresel krizin etkisinde yüzde 10 eşiğini geçen işsizlik oranı ile bu can alıcı sorunu en ağır biçimde yaşamaya devam ettiği belirtildi.
Bir yandan işsizlik rakamları kriz öncesi verileri yakalayamazken, diğer yandan istihdamda yaratılan artışa kayıtdışı istihdam, tarımsal istihdam ve esnek çalışma biçimlerinde yaşanan artışlar da eşlik ediyor.

İşsiz sayısı kriz öncesi düzeye inmedi

İşsizlik oranı hala kriz öncesi düzeyine inmezken, kriz öncesinden bu yana işsizler ordusuna katılanların sayısında 357 bin kişilik bir artış yaşandı. Bununla beraber aynı dönemde yaratılan 1 milyon 315 bin kişilik istihdamın yüzde 41'i kayıtdışı olarak sisteme dahil oldu. Böylelikle kayıtdışı çalışanların sayısı 10 milyon 579 bin ile son 5 yılın rekorunu kırarken, geçici bir işte çalışanların sayısı 91 bin, eksik ve yetersiz istihdam edilen gizli işsizlerin sayısı 277 bin, iş aramayıp, çalışmaya başlamaya hazır olduğu için işsiz sayılmayanların sayısı 211 bin arttı. İstihdam rakamlarında bir rekor da tarımsal istihdamdaki kişi sayısında yaşanan artış olarak gerçekleşti. Krizin etkisi ile başlayan kırsala dönüş, tarımsal istihdamda da, 5 milyon 392 bin kişi ile son 5 yılın rekorunun kırılmasına neden oldu.

İşe başlamaya hazır olup iş aramayanların dâhil edildiği geniş tanımlı işsizlik rakamı yüzde 16.65 olurken, eksik ve yetersiz istihdam edilenlerle birlikte bu oran yüzde 20.46'ya ulaştı. İşsizlik rakamları içerisinde geçici bir işte çalıştığı için işsiz kalanlar yüzde 26.1'lik oran ve 726 bin kişi ile işsizlikten en çok etkilenen kesimi oluşturmaya devam etti. Bu dönemdeki işsizlerin 473 binini ise işten çıkartılanlar oluşturdu.

Haziran, Temmuz ve Ağustos 2010 dönemini (Temmuz dönemi) kapsayan Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre işsizlik oranı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre 2.2 puanlık düşüşle yüzde 10.6 oldu. İşsiz sayısı ise 485 bin kişi azaldı. Buna karşın kriz öncesi ile karşılaştırıldığında 2008 yılının temmuz döneminde 2 milyon 425 bin olan işsiz sayısı, son açıklanan resmi verilere göre 2 milyon 782 bin oldu. İşsiz sayısı 2 yıl öncesine göre yüzde 15 artış gösterdi.

Kayıtdışı istifdam rekor kırdı

Türkiye ekonomisinin yaklaşık yarısının kayıtdışında olduğunun belirtildiği raporda, bu dolayımla sosyal güvenlikten, gelirler politikasına kadar ciddi bir krizin yaşamakta olduğu ve bu krizin faturasının ise topluma kesilmekte olduğu ifade edildi. İstihdam raporunda, Orta Vadeli Planın (2011-2013) kayıtdışı ile mücadelede, kayıtiçi faaliyetlerin özendirilmesinin bir araç olabileceğini düşünebilmekte olduğu belirtildi.

Güvencesizliğin ve ağır çalışma koşullarının birincil dereceden sorumlusu olan kayıtdışı istihdam, istihdamdaki artışa paralel bir seyir halinde Sendikal örgütlülüğün, yasal düzenlemelerle neredeyse yok edilme noktasına getirildiğinin söylendiği raporda, kayıtdışı ile mücadelede önemli mesafeler kat etmenin son derece zor olduğu vurgulandı. 2010 Temmuz ayı dönemi için açıklanan istihdam verilerine göre, kayıtdışı istihdam edilenlerin sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre 274 bin kişi, kriz öncesine göre ise 538 bin kişi artarak, son 5 yılın rekorunu olan 10 milyon 579 bine ulaştı.
cumhuriyet