Ahmet ÜNLÜ'nün köşe yazısı;

Hangi kamu personeline 6 bin 966 TL'den fazla ödül verilebilir?

Kamu personeline verilen ödül tutarı personelin statüsüne göre farklılık arzetmektedir. Yani memurlara verilen ödül tutarı sözleşmeli personele verilen ödül tutarından farklılık göstermektedir. Bu yazımızda bu konuyu açıklamaya çalışacağız.

KİT personeline 6 bin 966 TL'den fazla ödül hangi şartlarda verilebilir

399 sayılı KHK'nin ödül başlıklı 35'inci maddesinde hem ödülün şartları hem de ödülün hangi hallerde verileceği açıklanmıştır. Buna göre sözleşmeli personelin ödül alabilmesi için;

1- Görevde olağanüstü gayret göstermek suretiyle verimlilik veya karlılığın artırılması,

2- Teşebbüs ve bağlı ortaklığın faaliyetlerine yararlı buluş getirilmesi,

3- Büyük zararların doğmasını önlemede üstün gayret gösterilmesi,

gerekmektedir.

Bu durumların gerçekleşmesi halinde, sözleşmeli personele genel müdürce bir aylık, genel müdürün teklifi üzerine yönetim kurulunca iki aylık sözleşme ücretini aşmamak üzere ödül verilebilmektedir.

Bu şekilde bir takvim yılı içinde ödüllendirileceklerin sayısı teşebbüs ve bağlı ortaklıkların toplam sözleşmeli personel sayısının % 2'sinden fazla olamaması gerekmektedir.

Ödül tutarı nasıl hesaplanır?

Madde metninde ödül tutarının belirlenmesinde sözleşme ücretinden bahsedilmektedir. Sözleşme ücreti ise 399 sayılı KHK'nin 25'inci maddesine göre sözleşmeli personele ödenecek sözleşme ücreti; temel ücret ile başarı ve kıdem ücretleri toplamından oluşmaktadır.

Temel ücret tavanı ise unvanlar itibarıyla 5 gruba ayrılan personel için ayrı ayrı belirlenmiştir. Sözleşme ücretinin temel ücretin türevi olduğuna göre her halükarda ödüle esas sözleşme ücreti belirlenen temel ücretten fazla olacaktır diyebiliriz.

2020 yılı için belirlenen en yüksek temel ücret 1'inci grup için belirlenmiş olup, 6.966 TL'dir. Dolayısıyla KİT'lerde çalışan sözleşmeli personelden 1. grupta yer alanlara 6.966 TL tutarındaki temel ücrete başarı ücreti ve kıdem ücretini ilave ederek ödül matrahının tavanını bulabiliriz.

Emniyet mensuplarına ödül olarak verilen para (taltif) tutarı nasıl hesaplanır?

Alınacak taltif tutarı; Emniyet Teşkilatı mensuplarının fiilen almakta oldukları aylık tutarların yani gösterge ve ek göstergeleri toplamının maaş katsayısı ile çarpımından oluşmaktadır. Buna göre; 1. Sınıf Emniyet Müdürü'nün alacağı taltif tutarı (1500 +3600)*0,146061 = 744,91 TL'dir. Diğer personelin taltif tutarı da aynı şekilde hesaplanabilir. Hizmet yılı düşük personelin alacağı tutar ise ister istemez düşük olmaktadır.

Bu konuda daha önce yaşan suiistimaller dikkate alındığında şeffaf bir sistem kurmanın gerekli olduğu açıkça görülecektir.

Memurlara 2020 yılında ne kadar ödül verilebilecek

Doğrusu Emniyet personeli dışındaki personeller ödül konusunda bu kadar şanslı değildir. 2011 yılı öncesinde memurlara bir aylıkları tutarında ödenen ödül, çok küçük bir rakama tekabül etmekteydi. Memura yapılan ödülün hesabında ise sadece memurun almakta olduğu gösterge ve ek gösterge rakamları toplamının maaş katsayısıyla çarpımından oluşan tutar esas alınmaktaydı.

Örnekle açıklamak gerekirse önceki düzenlemeye göre; ¼'deki bir memurun alacağı ödül tutarı; (2200 +1500)*0,146061 = 540 TL kadardı. Memurun ek göstergesi düşükse alınacak ödül tutarı daha düşük olmaktaydı. Ancak, 2011 yılında 6111 sayılı Kanun'la üstün başarı belgesi verilenlere, merkezde bağlı veya ilgili bakan ve illerde valiler tarafından uygun görülmesi halinde en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) % 200'üne kadar ödül verilebilmektedir. Bu ödemenin tutarı ise 2.775 TL'dir.

2020 yılında eş ve çocuk yardımı ne kadar oldu?

Yüzbinlerce memurun merak ettiği konulardan birisi de 2020 yılında aile yardımı ödeneğinde ne kadar artış olduğudur. Aile yardımı ödeneği 657 sayılı Kanun'un 202'nci maddesinde düzenlenmiş olup, bu maddeye göre; evli bulunan devlet memurlarına aile yardımı ödeneği verileceği düzenlenmiştir. Bu yardım, memurun her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almayan eşi için 2.273, çocuklarından her biri için de 250 gösterge rakamının (72 nci ay dahil olmak üzere 0-6 yaş grubunda yer alan çocuklar için bir kat artırımlı) aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktar üzerinden ödenmektedir ve bu ödemeden hiçbir kesinti yapılmamaktadır.

Bu maddeye göre aile yardımı ödeneği tutarını belirleyen iki unsur vardır. Bunlardan birincisi gösterge, ikincisi ise aylık katsayısıdır.

Bu çerçevede, 2020 yılının ilk yarısında aile yardımı ve çocuk yardımı ödeneğinin parasal tutarı;

Aile yardımı ödeneğinin iki unsuru olan eş ve çocuk için ödenen yardım tutarı şu şekilde açıklanabilir.

Eş için ödenecek yardım tutarı; 2.273 x 0,146061 = 331,99 TL

Her bir çocuk için; 250 x 0,146061 = 36,51 TL

Çocuk 0-6 yaş grubunda ise; 500 x 0,146061 = 73 TL

Devlet memurlarının maaş ödemelerinde esas alınan memur maaş katsayısı arttığında aile yardımı ödeneği tutarı da artmaktadır. 2020 yılında maaş katsayısı arttığı için aile yardımı ödeneği de artacaktır.

2020 yılında En Yüksek Devlet Memuru Aylığı ve maaşı ne kadar oldu?

Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı için En Yüksek Devlet Memuru ifadesi kullanılmaktadır. Buna ödenen gösterge ve ek gösterge tutarı olan 1500+8000 rakamı toplamının memur maaş katsayısı ile çarpımından oluşan tutar ise 2020 yılı ilk altı aylık dönem için; (1500+ 8000)* 0,146061 = 1.387,57 TL olmuştur. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı'nın 2020 yılının Ocak ayındaki net ücreti 19.795 TL, ilk altı ay için AGİ hariç ortalama net maaşı ise 15.215 TL'dir.

2020 yılında doğum yardımı tutarı arttı mı?

Türk vatandaşlarına, canlı doğan birinci çocuğu için 300 TL, ikinci çocuğu için 400 TL, üçüncü ve sonraki çocukları için 600 TL doğum yardımı yapılır. Bu yardım Türk vatandaşı olan anne veya babaya, her ikisi de Türk vatandaşı ise anneye yapılır. Doğum yardımı, Bakanlıkça belirlenen zorunlu hallerde babaya ödenebilir. Doğum yardımı ödenmesinde Kimlik Paylaşımı Sisteminde yer alan nüfus kayıtları esas alınır. Bu kapsamda yapılan ödemeler, Bakanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten karşılanır. Bu fıkrada belirtilen tutarları artırmaya Bakanlık ile Hazine ve Maliye Bakanlığı müştereken yetkilidir.

Doğum yardımı, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenir ve haczedilemez. Bu tutarlar 2020 yılında en azından yeniden değerleme oranında arttırılmalıydı, ancak arttırılmadı. Ayrıca, 633 sayılı KHK'da yer verilen bu düzenlemenin bir mantık içerisinde gözden geçirilmesinde fayda olduğunu düşünüyoruz. Hiç kimsenin bu rakamlara güvenerek çocuk yapmayacağını birilerinin hem anlaması hem de anlatması gerekiyor.