Soru:
Devlet memuruyum. Yeşil pasaportum var. Şu an evliyim kocamın da pasaport alma hakkı var mı ?
Eşimin daha önceki evliliğinden olma bir oğlu var. 13 yaşında. Velayeti babasında yani kocamda. Bu çocuk için de pasaport almak istiyor. Böyle bir şey mümkün mü?

15/7/1950 tarih ve 5682 sayılı Pasaport Kanunu Pasaportların ve vesikaların nevileri, harçları ve bunları vermeye yetkili makamlar başlıklı 12 nci maddesinin A bendinde "Türkiye Cumhuriyeti namına verilecek pasaport ve bunların yerini tutmaya mahsus vesikalar şunlardır:
A) Pasaportlar:
I - Diplomatik pasaportlar;
II- Hususi damgalı pasaportlar;
III - Hizmet damgalı pasaportlar;
IV - Umuma mahsus pasaportlar (Münferit veya müşterek olur);
V - Yabancılara mahsus pasaportlar." ve hususi pasaportlara ilişkin 14 üncü maddesinin A bendinde ise "Hususi damgalı pasaportlar; Türkiye Büyük Millet Meclisi eski üyeleri, eski bakanlar ile birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya bu kadrolar karşılık gösterilmek veya T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri bu derecelerden kesilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalıştırılan Devlet memurları ve diğer kamu görevlilerine; diplomatik pasaport verilmesini gerektiren vazifelerden başka herhangi bir resmi vazife ile veya kendi hesaplarına yabancı ülkelere gittikleri zaman verilir. (Ek cümle: 19/10/2005 - 5411/168 md.) Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu üyeleri için, T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilme ve emekli keseneklerinin bu derecelerden kesilmesi şartı aranmaz.
Bunlardan emeklilik veya çekilme sebepleri ile vazifelerinden ayrılmış olanlara da bu nevi pasaport verilir.
(Değişik: 3/3/1993-3868/1 md.) Büyükşehir il ve ilçe belediye başkanlarına, görevleri süresince hususi damgalı pasaport verilir.
Hususi damgalı pasaport alabilecek durumda bulunanların eşlerine de aynı nevi pasaport verilir. Hususi damgalı pasaport almaya hakkı bulunduğu sırada vefat edenlerin dul eşlerine başkası ile evlenmemiş ise ayrı neviden pasaport verilmesi mümkündür.
Hususi damgalı pasaport alabilecek durumda bulunanların yanında yaşayıp, evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan kız çocuklarıyla (...) hususi damgalı pasaport verilir veya bunlar baba veya annelerinin pasaportlarının refakathanesine kaydedilir. Refakathanesine kayıtlı bulunanlar, pasaport sahibi ile seyahat etmedikleri takdirde o pasaportu kullanamazlar." hükmü yer almaktadır.

Hususi pasaportlara ilişkin 14 üncü maddesinin A bendinin son fıkrasında hususi pasaport almaları şartları;
Kız çocuklar için:
Hak sahibinin yanında yaşaması,
Evli bulunmaması
İş sahibi olmaması olarak sayılmıştır.

Daha önce erkek çocukları için "... yine yanında yaşayıp reşit bulunmayan erkek çocuklarına da ..." şartlarında hususi pasaport verilmekte iken anılan ibarenin Anayasa Mahkemesi'nin 7/2/2008 tarihli ve E.: 2004//30, K.: 2008/55 sayılı Kararı ile iptal edildiğinden madde metninden çıkarılması nedeniyle erkek çocuklara hususi pasaport verilememektedir.

Yukarıda yer verilen hüküm uyarınca; 5682 sayılı Pasaport Kanunu uyarınca hususi damgalı pasaport (Yeşil Pasaport) alma hakkınız olması halinde eşinize de hususi damgalı pasaport verilebileceği, devlet memurunun eşi olması sebebiyle Hususi pasaport alma hakkına haiz olan kişinin velayeti altındaki 13 yaşındaki çocuğu için kız ise yanında yaşaması, evli olmaması ve işi bulunmaması halinde hususi pasaport verilmesi gerektiği değerlendirilmektedir. Hususi pasaport alma hakkına haiz olan kişinin velayeti altındaki 13 yaşındaki çocuğun erkek olması halinde ise yer verilen açıklamalar uyarınca hususi damgalı (yeşil ) pasaport almasının mümkün olmadığı değerlendirilmektedir.

http://sorucevap.memurlar.net/soru/1508