Ayşegül Kahvecioğlu

Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) dershanelerin kapatılmasını düzenleyen yasayı iptalinin ardından Milli eğitim Bakanlığı (MEB) dershanelerin geleceği ile ilgili yeni yol haritasını belirledi. Yeni yönetmeliğe göre; bundan böyle temel liseler sadece hafta sonları ve sadece mezunlara yönelik olmak kaydıyla kendi belirleyeceği üç dersten kurs verebilecek. Dönüşüm ruhsatı almayan ya da dönüşüm için henüz başvurmamış kurumlar ise, yeni bir statüde yine üç dersten "bağımsız kurs" olarak hizmete başlayabilecek. Temel lise ya da bağımsız kurs olmayı kabul etmeyen kurumlar ise 1 Eylül'de tamamen kapanmış olacak. Üniversite sınavında 11 dersten soru sorulduğu göz önünde bulundurulduğunda, öğrenciler ve mezunları, farklı derslerden kurs alabilmek için kurumdan kuruma koştukları bir dönem bekliyor.

AYM, 14 Temmuz'da dershanelerin kapatılmasını düzenleyen yasayı iptal etmiş, davanın taraflarından olan MEB de dahil tüm Türkiye, kararın gerekçelerini 10 gün sonra Resmi gazete'de yayımlanınca öğrenmişti. AYM'nin hangi maddeleri iptal ettiğinin ortaya çıkmasının ardından, MEB'de yürütülen hummalı yeni yol haritası çalışmaları tamamlandı. Bakan Nabi Avcı'nın "idari düzenleme" yapılacak dediği değişikliğin ayrıntılarına Milliyet ulaştı. Hem dönüşen hem de dönüşmeyen kurumları "kurtarması" planlanan yeni düzenlemenin ayrıntıları şöyle:

Yeni tanım yapıldı

- AYM kararı ile iptal edilen "dershane yasası" olmasına rağmen, yasadan çıkarılan "dershane" tanımının yarattığı yasal boşluk nedeniyle, bakanlık yeni düzenlemeyi yalnızca yönetmelik üzerinden yaptı.

- Yasadan çıkarılan "dershane" tanımı, yasa değişikliğine gidilmediği için özel öğretim kurumları yönetmeliğinde yine yer almadı. Yönetmeliğin "tanımlar" bölümüne yeni bir "kurslar" tanımı eklendi. Buna göre isteyen kurumlar kendi belirledikleri 3 dersten öğrencilere "takviye" niteliğinde kurs verebilecek.

- Dönüşen ve dönüşmeyen kurumlar için 2 ayrı yol haritası belirlendi. Yasanın ardından bakanlığın dönüşüm programına başvuran ve gerekli denetimlerden geçtikten sonra dönüşüm ruhsatı almaya hak kazanan, bina, ekipman vs. gibi düzenlemelerini de yeni yasaya göre yapan kurumlardan yalnızca temel liselere, kurs verme hakkı tanındı. Buna göre, isteyen temel liseler, sadece hafta sonları ve sadece mezunlara yönelik olmak üzere kendi belirleyeceği üç dersten kurs verebilecek. Bu kurumlardan "sınava öğrenci hazırlama" amacı gütmemesi istenecek ancak mezunların yararlanacağı bu kurslar fiilen üniversiteye hazırlık eğitimi verebilecek.

Öğrenciye eziyet

- Üç ders sınırlaması ise bu kurumları tercih edecek adaylar için yeni bir eziyet olacak. Çünkü üniversite sınavında her adayın cevaplamakla yükümlü olduğu testler farklı da olsa, LYS'de soru sorulan ders sayısı 11. Bu durumda bir mezun matematik, fizik, kimya dersleri için bir temel lisenin hafta sonu kurslarına gidecekken, örneğin biyoloji, Türk Dili, yabancı dil için başka bir kursa gitmek zorunda kalacak. Hangi kurumların hangi derslerle ilgili kurs açmak isteyeceği de başka bir muaama olacak.

Temel liselerin bu süreçte daha çok öğrencinin tercih edeceği matematik, geometri, yabancı dil gibi kurslara yoğunlaşması bekleniyor.

- Temel liseler, bu süreçte normal lise öğrencisi kaydı almaya ve bu öğrencilere temel lise hizmeti vermeye de devam edecek.

Dönüşmeyen dershane bağımsız kurs olacak

- Dönüşüm ruhsatı almamış ya da hiç başvuruda bulunmamış kurumlar için de benzer bir formül üzerinden düzenleme yapılacak. Buna göre henüz dönüşmemiş dershaneler yine bir kuruma dönüşmeye zorlanacak. Bu dershaneler 1 Eylül'e kadar ya temel liseye dönüşüp hafta sonları "kurs" verme avantajından yararlanacak ya da sadece "3 ders kursu" olarak yeni bir statüde hizmet vermeye başlayacak. Dönüşüm programına bu şartlar altında girmeyi kabul etmeyen dershaneler ise 1 Eylül itibarıyla kapanmış olacak.

Aynı bina mümkün

- Bağımsız kurslar için de üç ders seçme hakkı kurumların kendilerine bırakılacak ancak bu kurumlarda sadece mezunlara değil, tüm lise öğrencilerine yönelik hizmet verilebilecek. Bu düzenleme ile örneğin aynı ya da farklı kurumların, farklı ruhsatlarla üçer dersten kurslar açarak tek binada bir nevi dershane hizmeti vermesi gündeme gelebilecek.

Kota artırıldı

- Yeni düzenleme ile temel liselerin 12. sınıflarına ayrılan öğrenci kotası da artırıldı. Temel liselerin 12. sınıfları için daha önce yüzde 30'luk bir kota belirlenmişti. Yani örneğin 500 kontenjanlı bir temel lise, bu öğrencilerin yalnızca 150'sini 12. sınıfa kabul edebiliyordu. Bu oran yeni yönetmelik değişikliği ile yüzde 40'a çıkarıldı. Yeni sistemde 500 kontenjanlı bir kurum, lise son sınıfa 200 öğrenci kaydı alabilecek.