Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, üniversite dışı kazanımların ilk örneği olan YÖK Çalışma Grubu ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Akademi'nin (BTK) belirleyeceği yapay zeka temelli ders içeriklerinin 2024-2025 öğretim yılı güz döneminden itibaren transkriptlere yansıtılacağını bildirdi.

Özvar, sadece sayısal alanda öğrenim gören öğrencilerin değil, sosyolojiden felsefeye tarihten, edebiyata bütün bölümlerde okuyan öğrencilerin sektörde kullanım oranı yüzde 20'lere yaklaşan yapay zeka alanına ilişkin beceri kazanması gerektiğini vurguladı.

YÖK Başkanı Özvar, yapay zeka alanında YÖK bünyesinde "Yapay Zeka Temelli Programların Belirlenmesi Çalışma Grubu"na ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtladı.

YÖK olarak geleceğin meslekleri üzerine yoğun çalışmalar yürüttüklerini, bu çalışmalarla öğrencilerin gelecekte çok daha iyi alanlarda istihdam edilmesini ve bu alanlarda nitelikli bilim insanlarının yetişmesini hedeflediklerini dile getiren Özvar, bu konuda bilgi teknolojileri ve yapay zeka alanlarına özel çalışmalar yürüttüklerini anlattı.

Özvar, yükseköğretimde yapay zeka ve bilgi teknolojileri alanlarına ilişkin 8 pilot üniversitenin katılımıyla Mayıs 2022'de başlattıkları Yükseköğretimde Büyük Veri Projesi'nin bütün üniversitelerde hayata geçirilmesini hedeflediklerini; 8 üniversitede lisans seviyesinde aktif olarak yürütülen "yapay zeka mühendisliği" ve "yapay zeka ve veri mühendisliği" bölümlerinin sayısını gerekli görüldüğü takdirde artıracaklarını belirtti.

Bunun yanında lisansüstü eğitim ve araştırma faaliyetleri yürütmek üzere birkaç üniversitede "veri bilimi" ve "yapay zeka" adıyla kurulan yeni enstitüler ile farklı disiplinlerden mezun olanların da bu alanda uzmanlaşmasının sağlandığını dile getiren Özvar, "Üniversitelerimizde geleneksel sosyal, sağlık ve teknik programların yanı sıra bilişim teknolojileri ve yapay zeka temelli programların sayısını yavaş yavaş artırmaya, programlara bu alanları, bir anlamda enjekte etmeye başlıyoruz." diye konuştu.

- Üniversite dışı kazanım transkripte yansıyor

Özvar, yapay zeka alanında kurdukları çalışma grubunda üniversitelerde yapay zeka, büyük veri, dijitalleşme gibi alanlarda çalışan 15 öğretim üyesi ve 4 YÖK üyesinin yer aldığını bildirdi.

YÖK ve BTK arasında imzalanan "BTK Akademi Ders İçeriklerinin Kullanımı Hakkında İşbirliği Protokolü"ne ilişkin değerlendirmesi sorulan Özvar, bu çalışmayla ilk kez hayata geçirecekleri üniversite dışı kazanımların üniversiteler tarafından transkripte yansıtılması konusunun dünyada da çok yeni bir alan olduğunu söyledi.

Çalışmalarda, üniversite dışı kazanımların transkripte ve diplomaya yansıtılarak kayıt altına alınabilmesi, belirli standartlara kavuşturulması, belirli bir mevzuatla akredite edilmesi ve kredilendirilmesi konularının öne çıktığını ifade eden Özvar, bu konuda Avrupa'da yürütülen çalışmaları özetledi.

Avrupa'da "mikro kazanımlar" adıyla yürütülen üniversite dışı kazanımların henüz tam anlamıyla yürürlüğe girmediğini ancak her ülkenin bu konuda önemli adımlar attığını belirten Özvar, "Türkiye, Avrupa'da üniversite dışı kazanımlarda adım atan ülkelerin başında geliyor." dedi.

- "Hukuki çerçeveye kavuşturulmuş kazanımlar olacak"

YÖK'ün BTK Akademi ile yürüttüğü çalışmayla üniversite dışı, belirli standartlara ve hukuki çerçeveye kavuşturulmuş kazanımları, üniversite kazanımlarının içine dahil etmeyi hedeflediklerini ifade eden Özvar, "Yaşam boyu öğrenim dediğimiz projenin de çok önemli bir adımını bu projeyle gerçekleştirmiş olacağız. Bu ilk adım; bunu diğer sektörlere de genişleteceğiz." diye konuştu.

- Takvim belli oldu, BTK Akademi dersleri güz döneminde üniversitelerde kredi sayılacak

YÖK Çalışma Grubu'nun, BTK Akademi tarafından verilen ders kredilerinin transkriptlere yansıtılmasındaki takvimin sorulması üzerine Özvar, "YÖK Çalışma Grubu, BTK Akademi tarafından verilen derslerin üniversite müfredatlarına eklenmesi ve kredilendirilmesine ilişkin hazırlıklarını sürdürüyor. Uzun zamandır üzerinde çalıştığımız bu çalışma, 2024-2025 öğretim yılında yürürlüğe girmiş olacak." bilgilerini paylaştı.

BTK Akademinin bilişim alanının alt dallarında hazırladığı ders içeriklerini bilgisayar, yapay zeka mühendisleri ve veri bilimi profesörleri ile birlikte incelediklerini, benzer derslerin üniversitelerde de yer aldığını anlatan Özvar, şunları kaydetti:

"Üniversitelerimiz, yapay zeka ve bilişim teknolojileriyle ilgili açacakları programlarda, derslerin bir kısmını BTK Akademi'nin sunduğu derslerden alabilecekler. O dersler, o üniversitenin ilgili programının toplam ders havuzuna girmiş olacak. BTK Akademi, Yükseköğretim Kurulunun takdir ettiği alanlarda ekstra ders içeriklerini üretebilecek. Bilhassa bu alanda uzmanlık edinmiş çalışan mühendislerden ve doktora yapanlardan, özel sektörden verebileceği dersleri de bu format içine yerleştirmeyi ileriki tarihlerde düşünüyoruz. Dolayısıyla onlar da üniversite ders havuzuna bir şekilde entegre edilmiş olacak. Özel sektöre çok duyarlı konuların üniversite ders havuzu içerisinde yer alması çok önemli. BTK Akademi'de verilen dersler, senkron ya da asenkron dersler olacak, sınavlar ise üniversitelerimizde yüz yüze gerçekleştirilecek."

- "Yapay zeka kullanmasını bilmeyenlerin işleri biraz daha zor olacak"

Özvar, bilişim temelli iletişim ile bilişim teknolojilerinin artık hayatın her alanında etkisini daha fazla göstereceğini belirterek, "Yapay zeka kullanmasını bilmeyenlerin işleri biraz daha zor olacak. Bu tabii piyasanın da zorladığı bir süreç. Dolayısıyla piyasanın zorladığı süreç karşısında duyarsız olamayız." diye konuştu.

Üniversitelerde bütün programların kimliklerini koruyarak bu araçlardan da istifade etmenin yollarını bulmaları gerektiğini ifade eden Özvar, "Sosyolojiden felsefeye tarihten edebiyata, aklınıza gelen bütün bölümlerde okuyan öğrencilerin, muazzam potansiyeli olan, bu alandan istifade etmeyi öğrenebilmesi gerekiyor. Aslında bizim yapmaya çalıştığımız şey biraz çocukların bilgi teknolojisinden istifade edecek enstrümanları onlara kazandırabilmek." dedi.

Yapay zekanın sektörlerde kullanım oranlarının yüzde 20'lere yaklaştığını aktaran Özvar, bu firmalarda çalışmak için bu yeterliliğe sahip olmak gerektiğini vurguladı.

Özvar, "Bütün programlarda, çağın gereklerine uygun bir yenilenme, güncelleme yapmak zorundayız. Bu güncellemelerin başında da bilgi teknolojileri ve yapay zeka geliyor. Bununla beraber yine bilgi teknolojilerine dayalı iletişim önümüzdeki yıllarda da en çok öne çıkacak alanların başında gelmektedir." değerlendirmesinde bulundu. (AA)