Biden gerilimi! Dolar 8 TL'ye yaklaştı

Türkiye karşıtı başkan adayı anketlerde önde... ABD'de Biden seçilirse; D. Akdeniz ve Suriye'de millî çıkarlarımızla ilgili duruşumuzun hedef alınacağı öne sürülüyor. Bu gerilimle dövizde tırmanış sürüyor.

ABD seçimlerine artık sayılı günler kala, son anketlerde Demokrat Parti başkan adayı Joe Biden'ın önde gitmesi, iç piyasada gerilimi tırmandırıyor. Bütün dünyada sakin seyreden döviz kurları, Türkiye karşıtı başkan adayının seçilme ihtimalinin yükselmesi ile içeride tırmanmaya devam ediyor. Dolar 7,94'ü görerek yeni zirve yaptı. Avro da 9,35 ile rekor kırdı. ABD'li yatırım bankası JP Morgan'dan tarafından hazırlanan raporda da, Biden'ın başkan seçilmesi durumunda en çok kaybedecek para birimlerinin Türk lirası ve Rus rublesi olacağı iddia edildi.

ÜÇ KRİTİK PROBLEM

JP Morgan "ABD ile Türkiye arasında S-400 füzeleri, Doğu Akdeniz ve Suriye kaynaklı gerilimler artabilir. Bu da Türk varlıkları için olumsuz" tahminini öne sürdü. Biden’ın geçmişte Türkiye ile ilgili yaptığı açıklamalara işaret eden JP Morgan "Türkiye, füzelerin kurulumunu belirsiz bir geleceğe erteledi ve Başkan Donald Trump CAATSA yaptırımları kapsamında adım atmadı. Ancak Biden yönetimindeki ABD, Türkiye’ye karşı S-400’ler konusunda farklı bir duruş gösterebilir. Suriye’de Kürtler konusunda gerilimin artması da, YPG ile iş birliği yapan ABD ve Türkiye arasındaki tansiyonu yükseltebilir. Biden yönetimi, buna daha güçlü bir cevap verebilir" yorumunu paylaştı. Bu arada Biden, Doğu Akdeniz konusunda da geçtiğimiz günlerde "Trump yönetimi, Yunanistan'a yönelik bölgede herhangi bir provokatif eylemden kaçınması, askerî tehditleri bırakması ve diplomasi için Türkiye'ye baskı yapmalı" ifadelerini kullanmıştı. Yunanistan'ın eylemlerine ilişkin herhangi bir yorum yapmaması da dikkat çekmişti.

AYASOFYA ÇAĞRISI!

Biden ayrıca, 86 yıl sonra müzeden camiye çevrilen Ayasofya'nın tekrar müze statüsüne çevrilmesi konusunda da "Başkan Erdoğan'a, Ayasofya'nın camiye dönüştürülmesi kararını geri alarak, Ortodoks inancı da dâhil olmak üzere herkesin eşit haklara sahip olabileceği müze statüsüne geri çevrilmesi çağrısı yapıyorum" açıklamasında bulunmuştu. Biden'ın ocak ayında New York Times'a verdiği bir röportajda, Türkiye'deki seçilmiş iktidarı hedef alan ve geçen ay kamuoyuna yansıyan açıklamalarına da Ankara sert tepki göstermişti.

PANDEMİ SEBEBİYLE DÖVİZ GİRİŞİ AZALIYOR

Türkiye'de döviz arzı bu yıl pandemiden çok etkilendi. Ocak-eylül döneminde, geçen yılın aynı aralığına göre ülkenin ihracat gelirleri yüzde 10,9 düşüşle 118,3 milyar dolara geriledi. İthalat giderleri yüzde 1,5 artışla 156,2 milyar dolara çıktı. Dış ticaret açığı yüzde 79,6 artışla 38 milyar dolara tırmandı. Geçen yılın ilk yedi ayında 12 milyar dolar olan Türkiye’nin net turizm geliri ise bu yılın aynı döneminde 3 milyar dolara kadar geriledi. Yıl başından bugüne kadar yabancılar, pandemi endişesiyle borsadan 5,5 milyar dolarlık, Türk tahvili piyasasından da 8 milyar dolarlık çıkış yaptı. Bu süreçte devreye giren Merkez Bankasının da rezervleri etkilendi. Sonuç olarak döviz gelirlerinin düşmesi, kurlar üzerinde baskı oluşturuyor.