Ahmet ÜNLÜ'nün yazısı;

Ağalara beleş kadrolar dahil memuriyette bekleme süreleri

Bugünkü yazımızda memuriyette iken ayrılanların tekrar memuriyete dönmesinde aranılan bekleme sürelerini ve istisnalarını başlıklar halinde açıklayacağız.

İstisnai kadrolara atanmada bekleme sürelerine dikkat edilir mi?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 97/A ve B bentlerinde memuriyetten çekilenlerin 6 ay, çekilmiş sayılanların ise 1 yıl geçmeden yeniden devlet memurluğuna alınamayacakları hükme bağlanmıştır. Ancak mülga DPB vermiş olduğu bir görüşte istisnai memuriyetlere yapılacak atamalarda bu hükme uyulmayacağını belirterek yeni bir ayrıcalık oluşturmuştur. Bu başkanlığın vermiş olduğu görüşte şu hususlara yer verilmiştir.

"657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 59'uncu maddesinde belirtilen istisnai memurluklara mezkur kanunun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesine ilişkin hükümleriyle bağlı olmaksızın tahsis edilmiş derece aylığı ile 48'inci maddede yazılı genel şartları taşıyanlar arasından memur atanmakta ve ilgililer hakkında 657 sayılı Kanun'un atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi dışında kalan bütün hükümleri uygulanmaktadır. Bu itibarla, yukarıda sözü edilen bekleme sürelerinin istisnai memuriyetlere atanmada söz konusu olmadığı, istisnai memuriyetlerden başka kadrolara naklen atamalarda da aynı esasların geçerli olduğu ancak istisnai memuriyet kadrolarında çalışmakta iken çekilen veya çekilmiş sayılanların diğer kadrolara atanmaları halinde ise bekleme sürelerine tabi olduğu mütalaa edilmektedir."

Bu görüşle birlikte memuriyetten istifa eden birisi tekrar memuriyete dönmek ister ve bekleme sürelerini bertaraf etmek isterse yapması gereken sadece istisnai kadrolara atanmasını sağlamaktır. Bize göre herhangi bir nedenle istifa eden bir memur bekleme süresine tabi olmadan istisnai kadroya atanamaz. Ancak, DPB'nin vermiş olduğu görüşün esas alınması gerekmektedir.

İstisnai memuriyetlerle ilgili başka hangi istisnalar vardır?

657 sayılı Kanun'da yer alan hükümler çerçevesinde bu konuyla ilgili olarak şunları söyleyebiliriz;

1- İstisnai kadrolardan diğer memuriyet kadrolarına çok kısa zaman sonra atama yapılması mümkündür. (Bu durumun hukuki olmakla birlikte etik olmadığını ifade etmek istiyorum)

2- Bu şekilde yapılan atamalarda adaylık hükümlerinin uygulanmayacağı yönünde hem Danıştay kararları hem de Devlet Personel Başkanlığı görüşleri bulunmaktadır. Ayrıca, naklen atanılacak kadro istisnai kadro da olsa naklen geçişte muvafakat şarttır.

3- Aynı hususlar aday memur olarak görev yapanların istisnai kadrolara atanmasında da geçerlidir. Çünkü, istisnai kadrolara atanma halinde 657 sayılı Kanun'un uygulanmayacak hükümleri arasında atanma hükümleri yer almaktadır ve bu atamanın içerisine naklen atama da girmektedir. Dolayısıyla 657 sayılı Kanun'un 54'üncü maddesinde yer alan kısıt uygulanmayacaktır. Ayrıca, istisnai kadroya atanılması halinde adaylık eğitimi de uygulanmayacaktır.

4- İstisnai memuriyet kadrosunda görev yapmakta iken istifa eden bir personelin 657 sayılı Kanun'un 97'nci maddesinde belirtilen 6 aylık süreyi doldurmadan istisnai memuriyet kadrolarının dışında devlet memuriyetine dönmesi de mümkün değildir. Devlet Personel Başkanlığı'nın görüşü de bu yöndedir.

5- İstisnai kadrolarla ilgili kamu vicdanını yaralayan bir durum olduğu dikkate alındığında mutlaka bu konuda yasal düzenleme yapılmalıdır.

6- İstisnai memuriyet kadrolarına atandıktan sonra 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye tabi sözleşmeli personel pozisyonlarına atanma talebinde bulunanların sınava tabi olmaksızın sözleşmeli personel olarak açıktan atanması mümkündür.

7- Lise mezunu bir kişinin 1'inci dereceli özel kalem müdürlüğü kadrosuna istisnai memur olarak atanması bize göre mümkün değildir. Ancak, Devlet Personel Başkanlığı vermiş olduğu bir mütalaada şu ifadelere yer vermiştir; "657 sayılı Kanun'un istisnai memurluklara ilişkin 59'uncu maddesi kapsamı içinde özel kalem müdürlüklerine yer verilmiş olup, mezkur kanunun istisnai memurluklara atanmada aranacak şartlara ilişkin 60'ıncı maddesinde 'İstisnai devlet memurluklarına 48'- inci maddede yazılı şartları taşıyan kimselerden atanmalar yapılabilir' hükmü yer almaktadır.

Bu hükümler çerçevesinde, 657 sayılı Kanun'un 48'inci maddesinde yazılı genel şartları taşıyan kimselerden özel kalem müdürü kadrosuna atama yapılabileceği mütalaa edilmektedir."

Doğrusu bu görüşe katılmamız mümkün değildir. Çünkü, 657 sayılı Kanun'un 36'ncı maddesinde hangi öğrenim düzeyinde bulunanların hangi derecedeki kadrolara atanacağına yer verilmiştir ve lise mezunları en fazla 3'üncü dereceli bir kadroya atanabilmektedir. Dolayısıyla 1'inci derecedeki özel kalem müdürlüğü kadrosuna lise mezunu bir kişinin atanması mümkün değildir. Ancak, cari olan ise bu görüş olup, gerisi hikayedir.

İstifa eden memur KPSS ile atanırsa bekleme süresine tabi olur mu?

Memur statüsüne girdikten sonra istifa edenler KPSS sonuçlarına göre atanmış olsalar da bekleme süresine tabi olurlar. Usulüne göre istifa eden devlet memurunun yeniden atanması için geçmesi gerekli olan 6 aylık sürenin başlangıç tarihinin de istifanın onaylandığı tarih olduğunu belirtmek isteriz. Merkezi yerleştirme sonucu ÖSYM tarafından bir kadroya yerleştirilen adayın atamasının yapılması için ilgili kuruma başvuru tarihi itibariyle de bu sürenin dolmuş olması gerekmektedir.

Diğer personel kanunlarına tabi olanlardan istifa edenler bekleme sürelerine tabi olur mu?

1- Yükseköğretim Personel Kanunu hükümlerine tabi olarak çalışmakta iken istifa eden bir personelin,

2- Hakimler ve Savcılar Kanunu'na tabi olan savcı ve hakimlerden görevinden istifa edenlerin,

3- 399 sayılı KHK'nin 3/c maddesinde belirtilen sözleşmeli personel pozisyonuna tabi olanların,

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabi bir kadroya atanmasında söz konusu kanunun 97'nci maddesinde geçen bekleme sürelerine tabi olmadıklarını söyleyebiliriz. Tersi durumda da bekleme süreleri aranmaz. Yani memur olarak çalışanlardan istifa edenlerin yukarıda belirtilen bir göreve atanması halinde de bekleme sürelerine tabi olmadan atanmaları söz konusudur. Ancak, bazı hallerde idari işlemlerle kısıtlama getirildiği görülebilmektedir. Örneğin, sözleşmeli personel pozisyonlarına atanan personel, atanmasını takiben istisnalar dışında 3 yıl geçmedikçe halen görev yaptıkları kuruluşlara ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına atanamayacaklardır. Bu durumun ciddi bir hukuki yaptırımı olmadığını söyleyebiliriz.

Disiplin cezası nedeniyle görevine son verilen aday memurların durumu nedir?

657 sayılı Kanun'un 57'nci maddesinde; adaylık devresi içinde veya sonunda, 56'ncı ve bu madde hükümlerine göre ilişikleri kesilenlerin (sağlık nedenleri hariç) 3 yıl süre ile devlet memurluğuna alınmayacakları hükme bağlanmış olup, aldığı disiplin cezası nedeniyle görevine son verilen aday devlet memurları, 2914 sayılı Kanun hükümlerine tabi bir kadroya atanmasında 657 sayılı Kanun'un 57'nci maddesinde öngörülen bekleme sürelerine tabi değildirler. (YeniŞafak)