AİHM ve Avrupa uygulamaları örnek alınarak hazırlanan taslağa göre, suç ve ceza dengesi kurulacak, adalet duygusu zedelenmeyecek. 40 yıl ceza alan birinin aralıksız hapis yatması uygulamasına son verilerek, 'ışığı görme hakkı' getirilecek.

AK Parti'nin muhalefetle uzlaşarak bir bölümünü önümüzdeki günlerde Meclis'e sunmayı hedeflediği yargı paketinde özellikle ceza infaz sistemine yönelik önemli adımlar atılıyor. Ceza indirim oranlarının yeniden belirlendiği, kasten adam öldürme gibi 30-40 yılı bulan hapis cezalarına ilişkin sürenin bir bölümünün başka şekilde doldurulmasını öngören ve bu kapsamda mahküma 'Işığı görme hakkı' getirilen düzenleme üzerindeki çalışmanın kısa süre içinde tamamlanması bekleniyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz günlerde açıklanan Yargı Reformu Strateji Belgesinde yer alan hedeflerden bir bölümü 1'inci Yargı Paketi olarak önümüzdeki günlerde TBMM'ye sunulacak. Adalet Bakanlığı ile AK Parti'nin hukukçu milletvekillerinin üzerinde çalıştığı 1'inci Yargı Paketi'nde muhalefetin de itiraz etmeyeceği, ifade özgürlüğünü ilgilendiren yargı kararlarına karşı kanun yolu güvencesini artıran düzenlemeler olacak.

AK Parti milletvekillerinin imzasına açılan teklifle, istinafta kesinleşen 5 yılın altındaki cezalara temyiz yolunun açılması, tutukluluk sürelerinin düşürülmesi, avukatlara yeşil pasaport verilmesi, icra ile çocuk teslimi uygulamasının kaldırılması gibi hükümler olması bekleniyor.

60 BİNDEN FAZLA TAHLİYE BEKLENİYOR

AK Parti kaynakları, ceza infaz sistemine ilişkin değişiklikler üzerindeki çalışmaların ise sürdüğünü dile getirdi. Uzlaşmaya varılması halinde Meclis'e sunulacak ilk Yargı Paketinde bu değişikliklerin yer alabileceğini belirten AK Parti kurmayları yeni ceza infaz sistemi ile hazırlıkları şöyle anlattı:

Mevcut sistemden farklı olarak, hapis cezasının yüzde 66'sının değil, yüzde 50'sinin hapiste geçirilmesi üzerinde çalışma yapılıyor. Eğer bu ilk pakete yetişirse, 60 binden fazla insanın cezaevinden çıkacağı belirtiliyor.

Asıl üzerinde tartıştığımız konu, cezaların yarı oranında indirilmesinin ne getirip ne götüreceği. Burada amaç cezaevlerini boşaltmak değil. Suç ve ceza dengesi kurulması ve adalet duygusunun zedelenmemesi. Yani ağırlaştırılmış hapis cezasına kademeli bir ceza uygulanabilir.

Ama buruda çocuğa yönelik suçlar, anne-baba akrabalara yönelik şiddet suçu, öldürme, tecavüz ve terör gibi suçlar kesin hariç tutulacak. Ama kalan suçlarla da ilgili bir denge kurulacak. İşlenen suçların bir bölümüne mutlaka hapis cezası uygulanacak. Bir gün de olsa hapis cezası verilecek.

AİHM UYGULAMALARI İLE UYUM

AK Parti kaynakları, kasten adam öldürme suçunun cezası olan 40 yılın aralıksız olarak 24 yılının hapiste geçirilmesinin Avrupa ve AİHM uygulamaları ile çeliştiğini dile getirdi. Yapılan çalışmada, bu cezanın 15 yılının hapiste geçmesi, kalan cezanın bir bölümünün başka şekilde verilmesinin gündeme geldiğini belirten AK Parti kaynakları, "Buna dünya örneklerinde 'ışığı görme hakkı' deniyor.

Yani belli periyotlarla ceza indiriminin uygulandığı sistemler var. İngiltere ve Almanya örnekleri veriliyor. Buralarda 15 veya 10 yıl aralıksız hapis yatıyor. Cezanın kalan kısmı başka şekilde çekiliyor. Evde veya başka yöntemler oluyor. Yani aralıksız ışığı görme hakkından men edilmesi uygulaması birçok ülkede artık yok" diye konuştu. Adalet Bakanlığı ve AK Parti'nin hukukçularının çalışmasında, çocuklu kadın mahkümların cezalarının ev hapsine dönüşmesini sağlayacak düzenlemelere de yer veriliyor.

Ayrıca, ekonomik suçlarla ilgili bazı cezaların para cezalarına çevrilmesi de öngörülüyor.

CEZA, SUÇU ÖNLEMİYOR

AK Parti kurmayları, Adalet Bakanlığının yaptığı araştırmada, özellikle adam öldürme ve cinsel suçlarla ilgili verilen cezaların, o suçun tekrar işlenmesine engel olmadığının tespit edildiğine dikkat çekti. Kurmaylar, "40 yıl ceza alsa da, çıktığında yine aynı suçu işleme eğilimi gösteriyor. Suça giden yolları kapatmayı getirmek lazım" dedi.

UYUŞTURUCU SUÇUNA KADEMELİ CEZA

Uyuşturucu ve hırsızlık suçlarındaki cezalara da kademe getiriliyor. AK Parti'nin hukukçuları yapılacak değişikliği, "Yani bir paket kaçak sigara satmakla, bir kamyon kaçak sigara satmanın suçu aynı. Uyuşturucu suçunda kullanan ile satana verilen cezalar yeniden düzenlenecek. Profesyonel satıcı veya uyuşturucu baronlarının cezası diğerlerine göre artırılacak ve derecelendirilecek. İşlenen suça göre farklı cezalar olacak. Kullanan ve satan konusunda net bir ayrım olacak ve ona göre tanım yapılacak" şeklinde açıkladı.

Yücel KAYAOĞLU - Türkiye