115 yıl önce Türkiye

147

ngiliz kadın seyyah, yazar ve casus Gertrude Margaret Lowthian Bell’in 115 yıl önce dünyanın çeşitli yerlerinde çektiği fotoğrafları ve anıları, internette satışa çıkarıldı.

247

Newcastle Üniversitesi’ndeki Gertrude Bell Kütüphanesi’nin internet üzerinden satışa çıkardığı fotoğraflar arasında, Bell’in İzmir Kalesi, Efes, Milet, Priene ve bazı diğer antik kentlere ait olanlar da yer aldı.

347

Oxford Üniversitesi Tarih Bölümü mezunu olan, Arap çöllerine yaptığı seyahatler yüzünden Arap ülkelerinde ’Çölün kızı’ ve ’Irak’ın taçsız kraliçesi’ olarak anılan Bell’in anılarından ilk kez 1899 yılının Aralık ayında İzmir’e geldiği ortaya çıktı.

447

Bell anılarında, "Ülke insanları gri bir gökyüzü altında gülümsüyor ve keyifliler. Zeytin, incir, sultan üzümü ve mısır tarlaları arasından geçerek geldiğimiz Ayasuluk’ta hancı Karpauza’yla tanıştık.

547

Onunla St. John Kilisesi, İsabey Camii, Ayasuluk Harabeleri’ni ve Efes Antik Kenti’ni gezdik. Efes Antik Kenti’ndeki tiyatroya hayran kaldım.

647

BELL KİMDİR Gertrude Margaret Lowthian Bell 14 Temmuz 1868 tarihinde İngiltere’nin Durham County kentinde zengin bir ailenin kızı olarak dünyaya geldi. Yazar,seyyah,casus ve dağcı olan Bell,1897-1898 ve 1902-1903 yıllarında iki kez dünya turuna çıktı.

747

1899 yılında Kudüs’e yaptığı ziyaretten sonra Araplar’a karşı büyük bir sevgi ve ilgi duymaya başladı. Batılılar’a çöl hayatını anlatan yazılar yazdı. Araplar onu "Çölün kızı’ ve Iraklılar da "Irak’ın taçsız kraliçesi’ diye andı.

847

Mezopotamya’da Geç Hitit Dönemi’ne ait olan Karkamış’da önemli keşif ve incelemelerde bulundu, kazılar yaptı. 1919 yılındaki Paris Konferansı’na delege olarak katıldı ve Irak’ın sınırlarının belirlenmesi için çalıştı.

947

İngiltere’nin çıkarları için Ortadoğu’da çeşitli faaliyetlerde bulundu,casusluk yaptı.İngilizler’in Ortadoğu politikasını planlayanlar arasında yer aldı.Mezopotamya’da, Arap kabilelerini Türkler’e karşı kışkırtan bir tutum izledi.