Maarif Vakfı ABD Direktörü Doç. Dr. Mehmet Özkan, son günlerde gündemi işgal eden, yurtdışında okuyan gençlerin diploma fetişizmine dair değerlendirmelerde bulundu.

İşte Özkan'ın tespitleri:

- Uzun yillar yurtdisinda bulunmuş birisi olarak son gunlerdeki "diploma" tartismalari baglaminda diaspora ve yurtdisinda egitim goren genclerle alakali bir kac gozlemimi paylasmak istiyorum.
Maalesef diasporada yasayanlarin cogu Turkiye siyasetinin "inceliklerini" anlamiyor.

- Yurtdisina gidenler eger bir de Turkiye'yi anlamiyorlarsa "diploma ve basari fetisizmi" uzerinden kendilerine saygi gösterileceği ve dönünce el üstünde tutulacaklari gibi bir illusyon ve boş özgüvenle geri geliyorlar.

- 2000'lerin basina kadar Turkiye'den yurtdisina egitime gidenlerde de bu psikoloji vardi. Son 20 yilda Turkiye o kadar uluslararasilaşti ki, inanin hiç ummadiginiz adam derya cikiyor. Artik kendini bilen insanlar unvan, konum veya diploma uzerinden kendisini tanimlamiyor.

- Diasporada dogan cocuklarin ailelerine tavsiyem yillardir net: çocugunuz lisans egitimini kesinlikle Turkiye'de okusun. Ulkesi ve insaniyla yuzlessin,kendi kimligini olgunlastirsin. Sonrasinda MA/doktora ya da yaşam icin istedigi yere gitsin. Universite yillari cok belirleyici.

- Amerika'da ya da Avrupa'da kiyida köşede kalmış bir üniversitede okuyacagina gelsin Turkiye'de okusun. Egitim sadece diploma degil, bir sosyalizasyon ve kendisine aynadan bakmaktir. Ögretim odakli egitim yaklasimi cahil diplomalilar cikariyor sadece, edep yoksunu oluyorlar.

- Genclere özellikle tavsiyem sudur: bol okuyun, dunyayi gezin ama KESKIN bir gozlem yeteniginiz olsun. Kendi toplumunuzu iyi taniyin. Kendi ulkesini bilmeyen, tanimayan baska ulkeyi bilemez! Ülkesinin sorunlarini ve guzelliklerini ne kadar iyi anlarsan, dunyayi o kadar anlarsin.

- Kendi ülkesini ve vatandasini sevmeyen baska ulke ve insanlara empati yapamaz, yapiyorum diyenler kendilerini kandiriyordur.Türkiye'de sosyoloji cok hizli degisiyor, literatür bunu izahtan uzak; genclere onerim sosyal olmalari, iyi niyetli ama yargilamadan iyi gozlem yapmalari.

- Önümüzdeki dönem diplomalarin bol olduğu bir donem olacak dunyada. Diploma kimseyi tek basina bir yere tasimaz ama diplomayla beraber insan olmak, kisisel hukugu korumak ve edep/nezaket ile hareket etmek her zaman kazandirir.
Öneri getirmeyen her turlu elestiri yikicidir.

- Gençler, biyografi ve edebiyat okuyun. Hatırat okuyun. Yerli yabancı farketmez. İnsanların dünyasına ancak böyle girersiniz. Bu sizin gözlem yeteneginizi keskinleştirir, bakış açınız zenginleşir.

- Buradan büyüklerime gençler adına sesleniyorum. Anılarınızı yazın, yayımlayın. Önemli konumlarda bulunmuş herkes bunu yapsın: diplomat, siyasetçi, işadamı, burokrat, gazeteci vb.

Bu sizin sosyal sorumluluğunuz!

Gelecek kaygısıyla otosansür yapıp, gençleri cezalandırmayın.