ERCAN BAYSAL

Okulların açılmasıyla ortaya çıkan talebe, ihracat siparişleri de eklenince yumurta ve süt fiyatları yükseldi. Bir koli yumurtanın fiyatı 10 liraya dayanırken, süt ve süt ürünlerine de yüzde 10 zam geldi.Okulların açılmasıyla ortaya çıkan talep artışına ihracat siparişleri de eklenince yumurta ve süt fiyatlarına jet zam geldi. Yumurta fiyatlarındaki artış tüketiciye fahiş zam olarak yansıdı. Üç hafta öncesine kadar 5,5-6 liraya satılan bir koli yumurtanın fiyatı 10 liraya dayandı. Süt ve süt ürünlerininfiyatlarında da okulların açılmasıyla yüzde 10'u geçen artışlar görüldü. 2010 yılını yüzde 20 zararla kapattıklarını belirten yumurta üreticileri son bir aydır maliyetin üzerinde fiyatlasatış yaptıklarını ifade ediyor.

Tüketiciler ise fiyat artışına tepkili. Tüketiciler Birliği Başkanı Nazım Kaya, çocukların iyi beslenmesini isteyen ailelerin okulların açılmasıyla yumurta ve süte olan talebinin arttığına dikkat çekti. Üretimde herhangi bir düşüş olmadığını vurgulayan Kaya, "Talepten kaynaklanan zam fırsatçılığı var. Hem yumurtada hem de sütte aynı durum yaşanıyor. Fiyatlar önümüzdeki günlerde eski seviyesine döner." dedi.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yumurtadaki fiyat artışını mercek altına alırken, zamların sebebi 'ihracat' olarak belirlendi. Bakanlıktan üst düzey bir yetkili, "Endişe edecek bir durum yok. Üretim artışı ile birlikte fiyatlar dengeye oturacaktır." açıklaması yaptı. Sektör temsilcilerine göre yumurtadaki fiyat artışının sebepleri şöyle: Okulların açılmasının talebi artırması. İran, Irak ve Libya'nın yoğun talebi. Yem fiyatlarındaki artış. Sektörün 13-14 ay maliyetinin altında satış yapması. Havaların serinlemesiyle depolama probleminin kalmaması.

Geçen yıl sektörde haftada ortalama 120 TIR yumurta ihracatı gerçekleştirilirken aynı rakam bu yıl 200 TIR'ın üzerine çıktı. Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (Yum-Bir) Genel Sekreteri Hüseyin Sungur, üretim maliyetinin adet olarak 15-16 kuruş olduğuna dikkat çekerek 14 ay boyunca 11 kuruşluk fiyatla zararına satış yaptıklarını söyledi. Sungur, fiyatların bugünkü seviyesinin yılbaşına kadar sürebileceğini kaydetti. Irak ve İran başta olmak üzere ihracatın arttığına dikkat çeken Sungur, geçen yılın tamamında 157 milyon dolar olan ihracatın yılın ilk dokuz ayında 180 milyon dolara çıktığını kaydetti.

Türkiye yumurta sektöründe 60 milyonu aşan tavuk varlığı ile yılda 14 milyar adet yumurta üretimi gerçekleştiriliyor. Yıllık cirosu 1,5 milyar doları bulan sektör, doğrudan ve dolaylı olarak 100 bin kişilik istihdam sağlıyor. 2009 yılının son aylarından itibaren yem maliyetlerinin artması, plansız büyüme, yumurta fiyatlarının iç ve dış pazarda düşmesi ve köy yumurtası üretimindeki artışlar sektörü fiyat politikası konusunda sıkıntıya soktu. Tüketim ve ihracat artışına rağmen, yumurta sektörünün geçen yıl yüzde 20 oranında zarar ettiğini belirten Yum-Bir Genel Sekreteri Sungur, düşük fiyat sıkıntısının Temmuz 2011'e kadar sürdüğünü kaydetti. Sungur, "2011'de de maliyet artışı sürdü. Dışa bağımlı olduğumuz damızlık, yem, aşı ve ilaç fiyatlarında dövizdeki yükselişe bağlı olarak da arttı. 2011 yılının yedi aylık döneminde yumurta maliyeti 16 kuruş/adet iken, yumurta fiyatları 11-12 kuruş civarında seyretti. Bu süreçte kapasiteler küçülürken, sektörden çıkışlar oldu." diye konuştu.

Zaman