“Okul/kurum yöneticiliklerine atanmada branş ayrımı kaldırılmalıdır. Benzer iş ve işlemlerin yapıldığı kurumlarda, branş/meslekçi ayrımı yapmak doğru değildir. Bu ayrım kaldırıldığı takdirde rotasyon uygulamasında karşılaşılan zorluklar da giderilmiş olacaktır. Ayrıca ilkokul ve ortaokullara atanacak yöneticiler için önümüzde ki günlerde meydana gelebilecek mağduriyetlerde önlenmiş olacaktır. “

Kamuoyunda 4+4+4 diye nitelenen eğitimdeki yeni düzenlemeler ile ilgili birçok soruya cevaplar aranıyor. Bunlardan birisini de mevcut 8 yıllık ilköğretim okullarındaki yöneticililerin durumları oluşturuyor. Eğitim öğretimi yeniden düzenleyen 30/3/2012 tarihli ve 6287 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun hükümlerine göre ilköğretim; 1-4 birinci kademe, 4-8 ise ikinci kademe yani ortaokul olarak dizayn edilecek.

09.05.2012 tarihli MEB genelgesine göre 1-4 ile 4-8 inci sınıfların ayrı binalarda eğitime devam etmesi esastır, deniliyor. Fiziki imkânların yetersiz olması durumunda aynı binada da birleştirilebileceği belirtiliyor. İl-ilçe Milli Eğitim Müdürlükleri, ilk 4 ile ikinci 4 ü ayırıp ayıramayacağı üzerine çalışmalar yapıyor. Küçük yerleşim yerlerinde çok daha basit olabilecek bu ayrım, özellikle İstanbul ve büyük şehirlerde çok zor olacak. Çünkü okulların birbirine olan mesafesi bir hayli fazla. Küçük yerleşim yerlerinde belki 300-500 metre yürüyerek okul ayrımları çok rahat yapılabilecek.

Okulların ayrılması durumunda, 1-4 e ayrı yönetici, ikinci 4 e ayrı yönetici atanması gündeme gelecek. Mevcut MEB eğitim kurumları yönetici atama yönetmeliğine göre ikinci 4 olan ortaokullara sınıf öğretmeni görevini yapan yöneticiler atanamayacak.

Hâlbuki yıllardan beri branşı sınıf olan yöneticilerimiz 8 yıllık ilköğretim okullarında çok başarılı bir şekilde yöneticilik yaptılar. Şimdi ikinci 4 lerin devam ettiği okullara yani ortaokullara yönetici olarak atanamayacaklar.

Aynı şekilde meslek liselerine; 2010 yılında MEB eğitim kurumları yönetici atama yönetmeliği yayınlanana kadar meslek dersleri öğretmeni olmayanlar müdür olarak atanamıyordu. Yani herhangi bir meslek lisesine bir matematik, biyoloji vb branş öğretmeni yönetici olamıyordu.2010 yılında çıkan yönetmelik kültür öğretmenlerine bu hakkı verdi ama meslek dersleri öğretmenine göre müdür atamalarında 20 adım, müdür başyardımcılığı ve müdür yardımcılığı atamalarında ise 5 adım geriden olacak şekilde puanlama yapılıyor. Mevcut yönetmeliğe göre meslek liselerine müdürlük başvurusunda bulunan meslek lisesi öğretmenlerine 20 puan, müdür başyardımcılığı ile müdür yardımcılığında ise 5 puan fazladan veriliyor. Bu da meslek liselerine kültür dersleri öğretmenlerinin atanmasını imkânsız hale getiriyor. Yönetici bulunamayan küçük yerleşim yerlerinde ki meslek liselerine branş öğretmenleri atanabiliyor.

Fen liselerine, Anadolu liselerine yapılan müdür atamalarında da benzer mantık var. Bu okullarda çalışabilme şartı ayrıca aranıyor.

Oysa, okullarda yürütülen yönetim görevi birbirinin hemen hemen aynısıdır. Meslek liselerinde yönetim çok farklı, liselerde farklı, ilkokullarda farklı, ortaokullarda farklı değildir. Okullarda yapılan yönetim işleri çok küçük farklılıklar arz etmektedir. Bir yönetici atandığı okul türünün muhatap olduğu bir iki farklı yönetmeliğini de en fazla 3-5 günde öğrenir ve uygulayabilir. Örneğin ilköğretim okullarında yönetim tecrübesi olan bir sınıf öğretmeni, Anadolu lisesini de, meslek lisesini de, fen lisesini de çok güzel yönetebilir. Okullara gelen yazıların % 90 nı aynı yazılardır. Okul türüne göre farklı yazı ve uygulama, tüm yönetim işinin % 10 u kadardır.

Okullarda ortak olan yönetim işlerine bir bakalım.

Öğrenci kayıt işleri

• Nakil işleri
• Sınıf geçme işleri( Orta öğretim için sınıf geçme yönetmeliği ilköğretimden farklıdır)
• Diploma işlemleri
• Öğretmen norm işlemleri
• Öğretmenlerin atama ve yer değiştirme işlemleri
• Öğretmenlerin mali işleri
• İzin işleri
• Bina yapım ve onarım işleri
• Kültürel ve sosyal faaliyetler
• Ders programı hazırlama
• Arşiv hizmetleri

Okul türlerine göre farklı olan işler:

• Meslek liselerinde atölye dersleri ve atölye işleri
• Meslek liselerinde öğrencilerin staj işleri
• Okulların özelliğine göre derslerin faklılığı

Görüldüğü gibi okul yöneticilerinin işleri büyük oranda aynıdır. Farklılık çok az olup telafisi son derece basittir. Hem bu durum okul yöneticilerine rotasyon uygulamasında da kolaylık sağlayacaktır.

Sonuç olarak okul yönetim iş ve işlemleri birbirinin benzeridir. Okul türlerine göre yönetici ataması tekrar gözden geçirilebilir. Bakanlığımızın merkez teşkilatında öğretmenlikten bile gelmeyen onlarca yönetici varken ve birçok başarıya imza atarlarken hala okullarda branş ayrımına gerek var mı?

Rafet FENER

Eğitim Yöneticisi