Türkiye dolara karşı yerel parayla ticaretin ardından yeni bir modele daha geçiyor. Son dönemde kurlarda yaşanan spekülatif artışın ekonomideki etkisini kırmak ve dış ticarette döviz kullanımını asgariye indirmek için barter ticaretine başlanıyor.
Takas ya da değiştokuş anlamına gelen barterticaretiyle, ekonomide döviz talebi azaltılacak.

ÇALIŞMA YAPILDI
Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nin 100 günlük icraat programında yer verilen sistemle, Türkiye hem yabancı para kullanmadan takasla ticaret yapabilecek hem de para sıkıntısı yaşayan ülkelerle ihracatını artıracak. Ticaret Bakanlığı, barter ticaretinin önünün açılması için ülke bazlı çalışma yapıyor.
Bakanlık, daha önce İran ve Rusya ile malın malla takas edilmesini öngören bir uygulama başlatmıştı. 2008 yılına kadar tüm ülkelerle uygulanan sistemle dış ticaretin yaklaşık yüzde 2'si (3.5 milyar dolar) gerçekleştirilmişti. İran'a yönelik ambargolu dönemde gözde yöntem olan takas yoluyla ticaret, ambargo kalkınca gerilemişti.

AFRİKA VE ORTA ASYA
Barter ticareti için Türkiye'ye en uygun pazarların Afrika ve Orta Asya olduğu belirtiliyor. Eximbank daha önce konuyla ilgili çalışmalar yapmıştı. Afrika ülkelerinde "emtia bazlı finansman" modeliyle, parayla ticaret yapılamayan pazarlarda dış satımın artması hedefleniyor. Dünyada barter ile ticaret yapan birçok ülke var. Özellikle Çin Afrika'da ülkelerden şirketleri marifetiyle maden ve doğal kaynak alıyor, karşılığında inşaat şirketleri aracılığıyla altyapı, yol, baraj şeklindeki işleri yapıyor. Çin hükümeti, Afrika pazarında 200 milyar dolarlık barter ticareti yapmak için şirket kurmuştu.

EMTİA KARŞILIĞI ALTYAPI
Türkiye'nin dövize bağımlılığını azaltmayı hedefleyen uygulamayla, bir makine ithal edildiğinde karşılığında yerel para birimi ya da dövizle mal gönderilmeyecek. Alınacak mal başka bir ürünle takas edilebilecek. Veya Türkiye ithal ettiği ürün karşılığında o ülkenin altyapı işlerini alabilecek.

Betül ALAKENT - Sabah