1- 29 Mart'ta yapılacak yerel seçimde kimler oy kullanabilecek?
- Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) açıkladığı seçmen listelerinde ismi bulunan herkes oy kullanabilecek. YSK, bu listeleri ve kimin hangi sandıkta oy kullanacağını ilan etti. Listeler başta YSK olmak üzere çok sayıda kurumun internet sitesinde yer alıyor.
2- Oy kullanmak için sandık başında hangi belgeler istenecek?
- Seçmenden, evine postalanan seçmen bilgi kartının yanı sıra üzerinde T.C. kimlik numarasının bulunduğu bir kimlik istenecek. Bu tip bir kimliği olmayanlar oy kullanamayacak.
3- T.C. kimlik numarası zorunluluğu nereden kaynaklanıyor?
- YSK'dan kaynaklanmayan T.C. kimlik nu-marası ile ilgili bu yasal zorunluluk, TBMM'nin 13 Mart 2008'de kabul ettiği ve 22 Mart 2008'de yürürlüğe giren yasayla getirildi. Yasayla, Seçimlerin Temel Hükümleri Hakkındaki Kanun'un, kimliğin belirlenmesine ilişkin 87. maddesi değiştirildi. Maddenin eski halindeki, “Seçmenin kimliği, nüfus hüviyet cüzdanı veya kimlik tespiti amacıyla düzenlenmiş resmi belgelerle belirlenir” ifadesi, “Seçmenin kimliği, nüfus hüviyet cüzdanı veya kimlik tespiti amacıyla düzenlenmiş, 'Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan' resmi belgelerle belirlenir” diye düzenlendi.
4- Nüfus cüzdanlarında T.C. kimlik numarası bulunmayan kişiler oy kullanamayacak mı?
- T.C. kimlik numarasının nüfus cüzdanında yazmamasına rağmen, kamu kurumlarına ait farklı bir kimliğinde T.C. kimlik numarası bulunanlar oy kullanabilir. Resmi kurumlardan verilen bir kimliğin üzerine T.C. kimlik numarasını elle yazanlar ya da etiket gibi yapışkan bir kağıda yazıp kimliğe yapıştıranlar oy kullanamayacak.
5- Nüfus cüzdanı dışında hangi resmi kimliklerle oy kullanılabilir?
- YSK'nın açıklamasına göre, T.C. kimlik numarası taşıyan, nüfus cüzdanı, resmi daireler veya iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi gibi seçmenin kimliğini tereddütsüz olarak ortaya koyan belgelerden biriyle oy kullanılabilecek. Bu belgelerin resimli ve resmi nitelikte olması gerekiyor. Memurlar üzerinde T.C. kimlik numarası bulunan kurum kartlarını kullanabilecek. Sarı basın kartı, askeri kimlik kartları ile kamuda işçi olarak çalışanlara verilen kimlik kartları, üzerinde T.C. kimlik numarası varsa geçerli olacak.
6- YSK, kamuoyunu T.C. kimlik numarasız oy kullanılamayacağı konusunda uyardı mı?
- Evet. YSK Başkanı Muammer Aydın, Milliyet'e, “Bunu yasal değişiklik yapıldığında duyurduk. Seçmen listeleri askıya çıktığında duyurduk. 1 Ocak'tan itibaren de sürekli söylüyoruz. Genelgelerimizde bunun yasal zorunluluk olduğunu söylüyoruz. TRT, haber sonlarında sürekli olarak bu duyuruyu yayınlıyor” dedi. YSK, son olarak özel televizyonlardan da bu duyurusunu sürekli yayınlamasını istedi.
7- Yukarıda belirtilen soğuk damgalı kimlik belgeleri olmayan ve nüfus cüzdanında da T.C. kimlik numarası yazmayanlar başka hangi belgeleri kullanabilir?
- Aydın, “Resmi kurumdan alınan herhangi bir belgede, örneğin sağlık karnesinde T.C. kimlik numarası yazıyorsa, kullanılabilir. Soğuk damgalı olması şart değil. Vatandaş, karnenin kendisine ait olduğunu nüfus cüzdanıyla kanıtlar. Oyunu kullanır” dedi.
8- YSK'nın bundan vazgeçip, parmak boyama yöntemine dönme ihtimali var mı?
- Aydın, “YSK'nın bu konuda farklı bir karar alma hakkı yok. Çünkü biz yasal zorunluluğu yerine getiriyoruz” dedi. 22 Mart 2008'de yürürlüğe giren kanunla, oy kullanan seçmenin parmağının boyanması uygulaması kaldırıldı.
9- Bu durumda herhangi bir kimliğinde T.C. kimlik numarası bulunmayan seçmen ne yapmalı?
- Nüfus müdürlüklerine giderek, nüfus cüzdanlarını, üzerinde T.C. kimlik numarası yazan yeni nüfus cüzdanı ile değiştirmesi gerekiyor. Kamuda çalışanlar, kurumlarından üzerinde T.C. kimlik numarası yazan kurum kartı isteyerek bu sorunu aşabilir.
10- Nüfus cüzdanı değiştirilirken hangi belgeler isteniyor?
- Nüfus müdürlükleri, eski nüfus cüzdanı, ehliyet, pasaport ya da evlenme cüzdanı ile başvuran vatandaşlara, üzerinde T.C. kimlik numarası bulunan yeni nüfus cüzdanını kısa sürede çıkarabiliyor. Nüfus cüzdanı kayıp olan ve başka resmi bir kimliği bulunmayanların, bağlı oldukları muhtardan nüfus talep belgesi çıkarması gerekiyor. Yeni nüfus cüzdanı için iki fotoğraf isteniyor.

Milliyet