Ortaöğretim sistemimizdeki liselerin 2013 YGS sınavı sonuçlarına göre başarı durumlarını, sınava giren öğrencilerin YGS puan ortalamalarına göre değerlendirecek olursak, karşımıza şöyle bir tablo çıkar:
SIRA NO |
LİSE TÜRÜ | SINAVA GİREN ADAY SAYISI | YGS PUAN ORTALAMASI |
1 | FEN LİSESİ | 10 348 | 400.802 |
2 | ÖZEL FEN LİSESİ | 4 157 | 368.995 |
3 | SOSYAL BİLİMLER LİSESİ | 1 037 | 342.160 |
4 | ÖĞRETMEN LİSELERİ | 30 698 | 326.157 |
5 | ASKERİ LİSE | 842 | 305.446 |
6 | ANADOLU LİSESİ | 193 062 | 298.103 |
7 | POLİS KOLEJİ | 198 | 296.277 |
8 | Y.DİL EĞİTİM YAPAN ÖZEL L. | 34 795 | 264.169 |
9 | LİSE(Y.DİL AĞIRLIKLI) | 13 362 | 229.470 |
10 | ÖZEL LİSE | 8 911 | 215.708 |
11 | ASTSUBAY HAZ. OKULLARI | 571 | 206.913 |
12 | LİSE | 853 225 | 197.756 |
13 | SAĞLIK MESLEK LİSESİ | 32 855 | 196.841 |
14 | İMAM HATİP LİSELERİ | 92 789 | 195.737 |
15 | TEKNİK LİSELER | 70 145 | 190.108 |
16 | DİĞER MESLEK LİSELERİ | 23 856 | 184.598 |
17 | GÜZEL SANATLAR LİSELERİ | 5 785 | 176.671 |
18 | SEKRETERLİK MESLEK L. | 37 | 176.500 |
19 | OTELCİLİK VE T.MES.L. | 12 333 | 173.996 |
20 | KIZ MESLEK LİSELERİ | 133 037 | 172.761 |
21 | TİCARET MESLEK LİSELERİ | 103 807 | 164.768 |
22 | SPOR LİSESİ | 902 | 161.894 |
23 | ÖZEL AKŞAM LİSESİ | 6 498 | 157.621 |
24 | ENDÜSTRİ MESLEK LİSELERİ | 171 489 | 153.410 |
25 | AKŞAM LİSESİ | 133 | 146.422 |
NOT: Sınava giren toplam öğrenci sayısı: 1 805 125
Bu sonuçlar değerlendirildiğinde dikkat çeken noktalar;
-Fen liseleri, özel fen liseleri, sosyal bilimler liseleri ve öğretmen liselerinin en başarılı lise türleri olduğu,
-Kurulduğu yıllarda daha başarılı olan Anadolu liselerinin, bu başarılarının yıllar itibarıyla düştüğü,
-Düz lise diye adlandırdığımız akademik lise mezunlarından sınava giren öğrenci sayısının, sınava giren toplam öğrenci sayısının neredeyse yarısı kadar olduğu ve başarı ortalamalarının, endüstri meslek liseleri hariç diğer meslek liseleriyle hemen hemen aynı olduğu,
-Üzerinde çok tartışma yürütülen imam-hatip liselerinin, hem öğrenci sayısı bakımından, hem de başarı sıralaması bakımından, düz liselerden bile geride olduğu,
-Genel olarak meslek liselerinin en başarısız lise türü olduğudur.
Aslında bu tespitler, sistemde yapılması gereken değişiklikler ipuçlarını da vermektedir. Bu ipuçlarından en belirgin olanları; fen liseleri, sosyal bilimler liseleri ve öğretmen liselerinin belirli bir kültür oluşturduğu, istikrarlı bir başarı oranı yakaladığı, bu nedenlerle, bu liselerin korunması gerektiği; Anadolu liselerinin ciddi bir başarı oranı yakalayamadığı ve bu liselere neşter atılması gerektiği; düz liselerin kesinlikle ıslah edilmesi gerektiği ve meslek liselerinin kanayan yara olmaktan çıkarılması gerektiği, ilk başta göze çarpan ipuçlarıdır.
Ortaöğretim sisteminin yeniden yapılandırılması çalışmalarının devam ettiği bu günlerde, lise türlerinde yapılması planlanan değişimler düşünülürken, kısa vadeli düşünülmemeli, sistemdeki zayıf ve iyileştirilmesi gereken noktalar dikkate alınarak, düzenleme yapılmalıdır.
Abdullah Damar
www.turkiyeegitim.com