Üniversitelerde HÜLLE atamalar nasıl engellenir?
"Yükseköğretim Üst Kuruluşları İle Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği"nin "Görev Grupları Arasındaki Geçişler ve Sınavsız Atanma" başlıklı 20 nci maddesinin (d) fıkrasında; "Şube müdüründen daha üst görevlere, en az dört yıllık yükseköğrenim mezunu olmak kaydıyla, genel hükümlere göre sınavsız atama yapılır." hükmü yer almaktadır.
Aynı maddenin (a) fıkrasında ise "Aynı görev grubu içinde kalmak kaydıyla, ilgili personelin isteği ve atanılacak kadronun gerektirdiği özellikleri taşıyanlar sınav yapılmaksızın alt görevlere atanabilirler." ifadesi bulunmaktadır.
Diğer taraftan, ilgili yönetmeliğin 5/2-a-1 alt bendinde, "Çiftlik müdürü, yurt müdürü, hastane müdürü, müze müdürü ve Şube Müdürü" kadroları görevde yükselme sınavına tabi kadrolar arasında yer almaktadır.
Söz konusu yönetmeliğin 20 nci maddesinin (d) fıkrası gereğince, üniversitelerin idari teşkilatında yer alan Genel Sekreter, Genel Sekreter Yardımcısı, Daire Başkanlığı kadroları ile Fakülte Sekreteri, Yüksekokul Sekreteri ve Enstitü Sekreteri gibi idari yönetici pozisyonundaki kadrolara sınavsız atama yapılabilmektedir.
Ancak, Yükseköğretim kurumları 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 68/B maddesinde aranan süre şartı ile asgari lisans mezunu olma şartını taşıyan adayları yukarıda sayılan kadrolara sınavsız atadıktan birkaç ay sonra, ilgililerin rıza dilekçeleri alınarak boş Şube Müdürü kadrolarına sınavsız yani kamuda "HÜLLE ATAMA" dediğimiz yöntemle atamaktadırlar. Böylelikle de görevde yükselme yönetmeliğine göre yapılması gereken yazılı ve sözlü sınav uygulanmamaktadır.
Bilindiği üzere, Genel Sekreter ve Daire Başkanlarının ek göstergesi 3600, Genel Sekreter Yardımcısı ile Fakülte Sekreterlerinin ek göstergesi 3000 ve diğer Yüksekokul Sekreteri ile Enstitü Sekreterlerinin ek göstergesi ise 2200'dür. Dolayısıyla bu kadrolara sınavsız atananlar 1 inci derece Şube Müdürü kadrosunun ek göstergesi olan 2200'e üst veya eş bir kadroya atanmış oluyorlar.
Şube Müdürü kadrosunun önemini vurgulamak için bir kıyaslama yapmak gerekirse; eşit hizmet süresine sahip Bilgisayar İşletmeni maaşı ile Şef maaşı arasında yaklaşık olarak 50-100 TL fark var iken, Şef ile Şube Müdürü maaşı arasında yaklaşık olarak 1500 TL fark olabilmektedir. Bu fark da Şube Müdürü kadrosunun cazibesini fazlasıyla artırmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun en temel ilkelerinden birisi de "Kariyer" ilkesidir. Ancak, üniversitelerde bu ilkeye göre işlem tesis edilerek şube müdürü kadroları için Görevde Yükselme Sınavı açılması gerekirken,uygulama tam tersi bir düzende hülle atamalarla yürütülmektedir.
Dolayısıyla, üniversiteler Yükseköğretim Kurulu tarafından hazırlanan yönetmelikteki boşluktan yararlanarak Şube Müdürü kadrolarına sınavsız atama yapmaktadırlar. Buda kurumlarda yazılı ve sözlü sınavlarda başarılı olabilecek, kendini yetiştirmiş, dinamik adaylar yerine liyakatten uzak, temsil yeteneği, bilgi ve deneyimi olmayan torpilli kişilerin yönetici kadrolarına getirilmesinin önünü açmaktadır. sebebiyet vermektedir.
Bu bağlamda, özellikle son zamanlarda kamuda yönetici atamalarında "liyakat" esas alınacaksa YÖK tarafından Şube Müdürlüğü kadrosuna bu tip hülle atamaların önüne geçilmesi için şu mevzuat düzenlemelerinin yapılmasında yarar olacağını düşünüyoruz;
1- Genel Sekreter, Genel Sekreter Yardımcısı, Daire Başkanlığı kadroları ile Fakülte Sekreteri, Yüksekokul Sekreteri ve Enstitü Sekreteri gibi sınavsız atama olan kadrolardan kurum içi başka bir kadroya (Şube Müdürü vb.) geçiş için en az 6 ay - 1 yıl gibi çalışma şartı getirilmesi gerekmektedir.
2- Kurumdışından hülle atamaların önüne geçmek adına sınavsız atama yapılan bu kadrolara atanma şartı olarak yükseköğretim kurumlarında belirli bir süre (en az 5 yıl vb.) çalışma şartı getirilebilir.