Türkiye'de öğretmen olmak

Öğretmen sayısındaki artış okul, derslik ve öğrenci sayısındaki artışlarla birlikte elealındığında atananların öğretmen açıklarını kapatmaya yetmediğigörülmektedir.444’lük sisteme geçilmesinin ardından seçmeli dersler için eköğretmen ihtiyacının oluşması öğretmen açıklarının daha da büyümesine nedenolmuştur. 2003’te 24 bin öğretmen emeklilik için başvururken 2012’de bu sayı7500’e gerilemiş görünmektedir. Bu tablo bize öğretmen profilinin giderekgençleşmekte olduğunu göstermektedir. Ağustos ayında 40 bin yeni atamanınyapılması ve norm fazlası duruma düşen 22500 sınıf öğretmeninin alan değişikliğiyaparak branş derslerini tercihleri öğretmen açıklarının azaltılmasına katkısağlamıştır.

Bakanlık,”12bin kişiye ek ders ücreti ödenerek öğretmenlik yaptırıldığını,145 branşın114’ünde öğretmen ihtiyacının devam ettiğini, öğretmen ihtiyacının büyük kentlerindeiçinde yer aldığı 29 kentte yoğunlaştığını” açıklamaktadır. Açıklamalar veMEB’in istatistiklerine bakarak Türkiye’de bir öğretmene idareciler hariç 26öğrenci düştüğünü söyleyebiliriz. Öğretmenlerin %75’i şehirlerde,%25’i köy vekasabalarda görev yapmaktadır. Öğretmenlerin%63’ü ikili eğitim yapılanokullarda bulunmaktadır.

EğitimEnternasyonali ve OECD’nin verilerine göre, Türkiye Dünya’da öğretmen yapmaküzere yetiştirdiği gençlerine işbulmayan “ender” ülkelerarasında bulunmaktadır. İş bulanların ise, çalışma ortam ve koşullarının enağır olduğu ülkeler arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Türkiye’de öğretmenolmanın zorluklarını aşağıda sıraladığımız ve her biri yaşanmış binlercedeneyimden oluşan durumlar daha belirgin kılmaktadır.

-Meslekseldezenformasyona uğratılmak, yönetenler tarafından sürekli itibarsızlaştırılmakve tehdit edilmektedir. Bu politikaların bir sonucu olarak veli ve öğrencilertarafından şiddetle karşı karşıya bırakılmaktır..

-Çokçalıştırılmak, kalabalık sınıflarda eğitim yapmak zorunda bırakılmak ve düşükücret almaktır. Çalışırken ve emekli olduğunda geçinebilmek için ek işleryapmak zorunda kalmaktır.

-Ağırlaşaniklim koşullarında; aylarca kent yüzü görmeden, sobalarını tezekle yakıp okulve evlerini bu yakıtlarla ısıtmaktır. Sabah gün ağarmadan okul yoluna koyulmakakşamın karanlığında eve dönmektir.

-İktidarların yandaş yöneticileri tarafındanayrımcılığı yaşamak, soruşturma, cezalandırma ve sürgüne gönderilmeuygulamasına tabi tutulmaktır.

-Ağır kafa, kol,ev ve beden işçisi demek, günlük ücreti 60 TL’den aylığı 1800TL karşılığıçalışmaya başlamaktır.

-Ülkeninbazı coğrafyalarında görev yapan öğretmenler; bir yanda devlet, diğer yanda PKKyanlısı olma suçlamalarına maruz kalmak, böyle bir kıskacın içinde yaşamak ve eğitimyapmaktır. Gördüğü baskılar ve içine düştüğü yalnızlık psikolojisinin etkilerinedeniyle bin bir zorluklarla elde ettiği mesleğinden ayrılmaktır.

-Taksitlere ve borçlara bağlanmış bir yaşamısürdürmek, insanca yaşam ve daha “güneşli ve güzel günler görme” hayallerinisürekli ertelemektir.

Hükümetini uyguladığı ekonomik politikalareğitim ve bilim emekçilerinin insanca yaşam sürdürebilmelerinizorlaştırmaktadır. Yıllardır uygulanan enflasyona endeksli ücret artışıbelirleme politikası reel olarak eğitim emekçilerinin yoksullaşmasına nedenolmaktadır. 10 yıllık AKP Hükümetininsosyal ve ekonomik politikalarına baktığımızda; eğitim emekçilerinin %30’ununaçlık, %70’inin yoksulluk sınırının altında yaşadığını söylemek olanaklıdır.Yaşadığımız yoksullaşma çeşitli kurum ve kuruluşların gerçekleştirdikleriaraştırmaların rakamsal göstergelerinde de görülmektedir.

2012 Yılı Ocakve Temmuz ayında yapılan ücret artışı yetersiz kalmıştır. Gıda ve kira baştaolmak üzere değişik ürün ve hizmetlerde ortaya çıkan artışlar enflasyonhedeflerinin çok üzerindedir. Bu anlamda 2012 yılı için yapılan ücret artışlarıbuhar olup uçmuş durumdadır. Ayrıca öğretmenlerin %90’ının aylıklarının Ağustosayından itibaren %20’lik vergi dilimine girmesi nedeniyle 2012 Temmuz ayındayapılan %4’lük artış %5 olarak geri alınmış bulunmaktadır.

2002/2012 Arasındageçen 10 yılda AKP Hükümetinin uyguladığı ekonomik politikalar çalışanlarınaleyhine sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Açlık ve yoksulluk sınırı için gerekliolan ücretler esas alındığında, Hükümetin iş başında bulunduğu 10 yıllıkdönemde açlık ve yoksulluk sınırı ile ücretlerdeki artışlar büyük birparalellik göstermektedir. Aynı şekilde bir öğretmen aldığı bir aylık maaşı ileaylık giderlerini karşılama oranlarında da 2002’ye göre bir değişikliğinolmadığını görmekteyiz.

2012 Yılının Ocak ve Temmuz aylarında yapılanücret artışlarının aylık ortalaması 1/4’ünde görev yapan bir öğretmen için aydayaklaşık 120 TL’dir. Bu artış günlük 4 TL’lik bir artış anlamına gelmektedir.Günlük 4 TL’lik artışla alınabilecek değişik ürünler gram olarakhesaplanmıştır. Yapılan hesaplamalar sonucunda günlük 4 TL’lik artışla ancakgram türünden alışveriş yapmanın olanaklı olduğunu ortaya koymaktadır. Satınalma değer eşitliği yönünden bazı ürün ve hizmet fiyatlarındaki artışlarınaylıklara yapılan zamların çok üstünde olduğunu söylemek olanaklıdır. Yapılançalışma iş kolumuzun diğer çalışanlarının(Hizmetli/Memur) ücretleriylekıyaslandığında sonuçların daha da ürkütücü olduğunu söyleyebiliriz.

Aşağıda bulunan tablolar öğretmenlerinekonomik ve sosyal bakımdan önceki yılları arar durumda olduklarını ortayakoymaktadır

Ayrıca OECD’nin yayınladığı raporlardaöğretmenlerin ekonomik ve sosyal durumlarının 1995 yılının gerisinde olduğuifade edilmektedir Yukarıda veriler esas alındığında öğretmenlerin ekonomiksatın alma göstergelerinin ne denli erimekte olduğu görülecekti

Not; Örnek alınan öğretmen maaşları 1.derecenin 4.üncü kademesindeeşi çalışan ve çocuk yardımı almayan bir ilkokul öğretmenine aittir.

Sendikaların arşivlerinden, İsmail Aydın’ın“Dünden Bugüne Öğretmenler” isimli kaynaklarından yararlanarak hazırlanançizelge, öğretmenlerin yıllar içinde aylıklarındaki erime göstermektedir. Bunagöre öğretmenler,12 Eylül darbesinin hem siyasi,hem de darbeden bu yanauygulanan serbest piyasa temelli iktisatpolitikalarının mağduru olmuşlardır.Öğretmenler, özellikle kıtlık,yokluk vekuyruk dönemi olarak tarihe geçen 1970 yılları aylıklarının değeri bakımındanarar durumdadırlar Tarihsel süreçlerdeaylıklara yapılan zamlar enflasyon değerlerinin üzerine çıkmış olsa dauygulanan polittikalar ve ekonomik programlar nedeniyle aylıklardaki erimeninönüne geçilememiştir.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Buzdolabı ARÇALİK 1600900

Fırın“ 950525

Bulaşık Makinesi “ 1150640

Çamaşır Makinesi “ 1000550

94 Ekran LCD TV “ 1550 875

Klima“1300730

Dizüstü Bilgisayar TOHİBA 1650950

2.ElOtomobil FİAT PUNTO 18000 10000

GENEL DEĞERLENDİRME, Yukarıda tablolarda yer alan rakamlarOECD raporlarından alıntılanmıştır.Bu raporlarda öğretmenlerin gelirleri yıllıktoplam gelir üzerinden ve dolar olarak hesaplanmıştır.Saat ücreti de buhesaplama üzerinden yapılmıştır.Aynı çevrim yöntemi Türkiyeli öğretmenleriçinde kullanılmıştır. Bugün Türkiye’de öğretmenlere yoksulluk sınırınınaltında ücret almaktadır. Emekli olduklarında ise açlık ücreti sınırı olarakilan edilen gelirle yaşamak zorunda kalmaktadırlar. Günümüzde öğretmenlerin veemeklilerinin böyle yaşamaya mahkum edilmesinin sorumluları, eğitimin ve eğitimemekçilerinin sorunlarına çözüm üretmek yerine, sürekli yeni sorunlarüretenlerdir. Yüz binlerce öğretmeniyoksulluğun kıskacına alan ve mesleğinden soğutmasına neden olan bu sistemekarşı, eğitimin; bilimsel, demokratik, nitelikli olabilmesi için, tüm eğitim vebilim emekçilerini ekonomik ve sosyal yönden insanca yaşam sürdürebilmeleriniolanaklı kılacak önlemler alınmalıdır.

Öğretmenlerimize, bilim emekçilerine, hizmetli ve memurlara niteliklihizmet verebilecekleri çalışma ve yaşama koşulları yaratılmalı, bunun için debaşta aylıklar olmak üzere sosyal ve özlük hakları insan onuruna yaraşır düzeyeyükseltilmelidir. Aylardır eğitim öğretimin sorunları tartışılmaktadır.Özellikle 444’lük sistemle birlikte bu tartışmalar daha da yoğunlaşmışbulunmaktadır. Kasım ayında ise daha çok genelbütçe ve öğretmenlerimizin durumu gündem olmaktadır. OECD üyesi kimiülkelerde çalışan öğretmenlerin durumlarını karşılaştırmalı olarak ortayakoymak adına oluşturulan bu tablolar da göstermektedir ki, Türkiye’de eğitimemekçileri diğer OECD üyesi ülkelerdeki eğitim emekçilerine göre;

-Daha fazla çalışmakta, daha çok öğrencinin sorumluluğunu üstlenmektedir.Daha düşük ücret almakta, insanca yaşayabilmek için, zihinsel ve fizikselolarak daha fazla yıpranmaktadır.

Türkiye’de; ekonomik ve sosyal alandayeni-liberal dönüşüm politikalarının yürürlüğe girdiği tarihten bu yana genel bütçeden ve büyümeden personelgiderlerine ayrılan pay istikrarlı bir biçimde düşük tutulmaktadır. Bupolitikalar, eğitim emekçilerinin enflasyon ve krizler karşısında korumasızbırakılmasına dolayısıyla eğitim sisteminin sorunlarının büyümesine nedenolmuştur.