Türkiye ekonomik endeskte adeta fırladı

Kamu politikaları alanında Kanada'nın önde gelen düşünce kuruluşu Fraser Enstitüsü'nün hazırladığı, 80 ülkeden bağımsız kuruluşla birlikte Liberal Düşünce Topluluğu'nun da katkı sunduğu Dünya Ekonomik Özgürlük Endeksi 2010 Yılı Raporu'nda Türkiye 74. Sırada yer aldı. Geçen yıl 88. sırada yer alan Türkiye, ortaya koyduğu başarılı performansla 14 basamak birden yükseldi.

Rapor, geçen yıl, küresel ekonomik krize verilen tepkinin ekonomik özgürlükler üzerinde önemli yansımasının olacağı uyarısıyla yayınlanmış, ülkelerde özgürlük seviyelerinin düşebileceği tahmininde bulunmuştu. Bu tahmin dünya ölçeğinde büyük ölçüde doğrulanmış olmakla birlikte, Türkiye 0,40 puanlık artışla sıralamada bir önceki yıla kıyasla 14 ülkeyi daha geride bırakmayı başardı. İsrail, Çin, Rusya ve Azerbaycan gibi ülkelerin üstüne çıktı.

2008 verilerine göre hazırlanan Dünya Ekonomik Özgürlük Endeksi 2010 Yılı Raporu, yılın ilk çeyreğinde ekonomik özgürlüğün ilk defa global bir düşüş yaşadığına, 2007 yılında 6,74 olan ortalama başarı puanının 2008'de 6,67'ye gerilediğine işaret ediyor. Toplam 123 ülkenin ekonomik özgürlükleri 1980 yılındaki oranlara dönmüş durumdayken, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 35 ülke iyileşme kaydetti.

Raporda, "2008 yılındaki ekonomik düşüşe rağmen birçok ülke tehlikeli kredi hacmini genişletme yolunu seçerek ve regülasyon kararları alarak ekonomik özgürlüğe ve gelecekteki büyümeye zarar vermiştir. Oysa durgunluğun sürdüğü dönemde dahi, serbest ve açık piyasaların olduğu ülkelerdeki yaşam kalitesi, devletin hakim olduğu ekonomilerdekinden epey yüksektir." denildi.

Ekonomik özgürlükle işsizlik arasındaki ilişkiyi inceleyen bir araştırmaya da yer verilen 2010 yılı raporunda, küresel durgunluğu aşma sürecinde ekonomik özgürlükleri genişletmenin işsizlikle mücadele için de sağlam bir yol olduğuna değiniliyor. Bu yıl yine birinci sırada yer alan Hong Kong'u Singapur ve Yeni Zelanda takip ediyor. ABD'nin 6. Sıradaki yeri değişmese de puanı 8,06'dan 7,96'ya geriledi. İngiltere, Fransa ve İspanya gibi Avrupa ülkelerinin ekonomik özgürlük puanları ve sıralamadaki yerleri düştü. Toplam 141 ülke arasında Zimbabve ise yine sonuncu.

Dünya Ekonomik Özgürlük Endeksi Raporu'nda dünya genelinde ülkeler sıralanırken ekonomik özgürlüğü destekleyen politikalar baz alınarak 42 farklı ölçüt kullanılıyor. Kişisel tercih hakkı, gönüllü mübadele, serbest rekabet ve özel mülkiyet hakları ekonomik özgürlüğün köşe taşları. Ekonomik özgürlük beş farklı alanda ölçülüyor: devletin faaliyet alanının genişliği, mülkiyet hakları ve hukukî yapı, sağlam para, serbest ticaret ve krediler, işgücü ve ticari faaliyetler üzerindeki regülasyon.
cihan