TRT'ye suçlama

Başta CHP'den olmak üzere, TRT'nin referandumla ilgili taraflı yayın yaptığına yönelik gelen şikayetler üzerine inceleme başlatan Yüksek Seçim Kurulu (YSK), TRT'yi uyardı. Kurul, referandum sürecinde televizyonların tarafsız yapması gerektiğine yönelik kararını anımsatarak, “Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu'nca (TRT) yapılan yayınların da bu kapsamda olması anayasal bir zorunluluktur.
Bu nedenle, TRT'nin seçim dönemi içerisinde yapılacak yayınlarda belirlenen ilkelere ve seçim hukukunun anayasamızda ifadesini bulan objektiflik, eşitlik, serbestlik ve dürüstlük kavramları da gözetilerek daha dikkatli davranılması ve kanunlara uygun yayın yapılması gerekmektedir. TRT tarafından aksi davranışta bulunulması ve taraflı yayın yapılması halinde anayasa ve seçimlerin Temel Hükümleri Hakkında Kanun hükümleri uyarınca ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun hükümleri uyarınca işlem yapılarak konu yetkili cumhuriyet başsavcılığına iletilecektir” ifadelerini kullandı.
Buna göre, referandum için “evet” propagandası yapmakla suçlanan TRT, mevcut yayınlarını sürdürürse, YSK, savcılığa suç duyurusunda bulunacak.
YSK'nın oybirliğiyle aldığı kararda, kurulun daha önce aldığı 353 sayılı karar anımsatıldı. Bu karara göre, referandumla ilgili televizyon yayınlarının eşitlik, serbestlik ve dürüstlük uyarınca yapılması gerektiği vurgulandı. Bu kararda, “Televizyonların anayasa değişikliği ile ilgili tek yönlü, taraflı yayın yapamayacakları ve fırsat eşitliğini sağlamak zorunda oldukları” hükmünün yer aldığı da anımsatıldı. Kararda, şöyle devam edildi:
“Kamuyu etkileyip, yönlendirebilmeleri nedeniyle radyo ve televizyon yayınları, seçim ve halkoylaması dönemlerinde daha ayrıntılı ve özenle uygulanması gereken usul ve esaslara tabi tutulmuştur.
Halkoylaması da bir seçim niteliğinde olduğundan, seçim dönemlerinde uygulanması zorunlu kuralların halkoylamasında da uygulanması gerekmektedir. TRT Kanunu'nun 5. maddesi ve RTÜK Kanunu'nun 4. maddesinde, radyo ve televizyon kuruluşlarının uymakla yükümlü oldukları yayın ilkeleri ayrıntılı biçimde saptanmıştır. Söz konusu yayın ilkeleri, seçim hukukunun temel ilkeleri olan eşitlik, serbestlik ve dürüstlük ilkeleridir.”

YSK'nın belirlediği kurallar
Kararda, YSK'nın 12 Eylül'de yapılacak referandum için şu kuralları belirlediği de anımsatıldı:
* Radyo ve televizyon kuruluşları, seçim takviminin başladıgı 31 Mayıs 2010'dan itibaren tek yönlü, taraf tutan yayınlar yapamazlar. Bu kuruluşlar anayasa değişikliğinin leh ve aleyhindeki görüşler arasında fırsat eşitliği sağlamak zorundadır.
* Kuruluşlar, siyasi parti propaganda konuşmaları dışında, propagandaya ilişkin yayın yapamazlar.
* Radyo ve televizyon kuruluşları halkoylaması ile ilgili reklam yayınlayamazlar.
* TRT'de yapılan yayınların da 353 sayılı karar kapsamında mütalaa edilmesi anayasal bir zorunluluktur. Bu nedenle, TRT tarafından seçim dönemi içerisinde yapılacak yayınlarda 353 sayılı kararıyla belirlenen ilkelere ve seçim hukukunun anayasamızda ifadesini bulan objektiflik, eşitlik, serbestlik ve dürüstlük kavramları da gözetilerek daha dikkatli davranılması ve kanunlara uygun yayın yapılması gerekmektedir.
* TRT tarafından aksi davranışta bulunulması ve taraflı yayın yapılması halinde anayasanın 79 ve Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun hükümleri uyarınca işlem yapılarak konu yetkili cumhuriyet başsavcılığına iletilecektir.

Hürriyet