Rusya-Ukrayna savaşı ve döviz kurundaki yükseliş ile birlikte, akaryakıt fiyatlarında da dalgalanma sürüyor. Neredeyse her gün zam haberi duyuluyor. EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, akaryakıt fiyatları ile ilgili bilgi karmaşası olduğunu ifade ederek, gelen zamların, siyaset malzemesi haline dönüştüğünü belirtti. Fiyatların küresel piyasalarda belirlendiğini ve anında pompaya yansıdığını söyleyen Yılmaz "17 senedir tamamen serbest piyasa... Maalesef birtakım sorumsuz basın organlarımız, EPDK resimlerini gösterip, sanki zammı hükümet yapmış gibi gösteriyor. Akaryakıta ben zam yapmıyorum. O kadar bilgi kirliliği var ki. Güncel olduğu için siyasete de malzeme yapılıyor. EPDK'ya sorsalar, formülümüz çok şeffaf" ifadelerini kullandı.
EPGİS'E SUÇ DUYURUSU
EPGİS'in, zam gelmeden "fiyat artacak" açıklamaları yaparak piyasayı manipüle ettiğini ve bununla ilgili suç duyurusunda bulunacaklarını belirten Yılmaz "EPGİS denilen sendika, 'zam gelecek' diyor kesin bir dille. Sonra da düşüşü görünce 'Böyle bir düzenlemeye ihtiyaç yok' dediler. Biz de takip ediyoruz. Fiyatlar Genova'da uluslararası piyasada belli oluyor. Önceki gün fiyat değişimini değiştirecek bir şey olmadı. EPGİS, gündüzden tahminde bulundu. Biraz da kendi reklamlarını yapmak için... Bununla ilgili savcılığa suç duyurusunda bulunduk. Vatandaşları akaryakıt istasyonlarına yığıyorlar. Yapılan bir zam yok, bu zamları da biz yapmıyoruz. Uluslararası bir formülü var. EPDK zam yaptı, iptal etti... Yok böyle bir şey" diye konuştu.
STOKÇULARA CEZA
Mustafa Yılmaz, akaryakıt istasyonlarında stokçuluk yapıldığıyla ilgili iddialar hakkında da "Eğer talepleri karşılamayan, akaryakıt olduğu halde bunu satmayan varsa, ciddi şekilde cezalandırıyoruz. Dünyanın her tarafında maliyetler aynı. Ukrayna savaşından kaynaklı ciddi fiyat artışı oldu. Neticede Rusya, dünyanın önemli tedarikçisi. Oradaki nakliyeler, süreci etkiliyor. Ancak içeride de bazı akaryakıt istasyonlarında sınırlı mal verildiğini duydum. Mesela Afyon'dan bir ihbar geldi. Bunların hepsini otomasyondan görüyoruz. Hesabını soruyoruz" dedi.
SAVAŞ BİTERSE, FİYAT DÜŞER
Polis Akademisi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Levent Yılmaz ise "Savaş nasıl ani bir etki yaptıysa, barışın sağlanması da aynı şekilde olumlu olacak. Ancak barış sağlansa bile 60-70 doları görmemiz mümkün değil. Uzun süre 90-100 dolar bandında dengelenecektir. Mevcut durumda akaryakıta gelen zamlar, küresel piyasalarda ne ise pompada da aynı şekilde görülüyor. Kısacası zammı devlet değil, küresel gelişmeler ve döviz belirliyor. Dolar 14 bandında sabit kalır ve barış sağlanırsa; petrol 100 doların altını görebilir. Son dönemde yapılan zamlar da geri çekilecektir" açıklamasında bulundu.
PETROL DÜŞTÜ, DOLAR ÇIKTI, 'İNDİRİM'LER TAM YANSIMIYOR!
Akaryakıt fiyatına önceki gün yapılan zam, brent petrolde yaşanan çöküş sebebiyle iptal edilmişti. Brent petrol, 140 dolar zirvesinden yaklaşık 25 dolar gerilemesine rağmen, son günlerde yapılan zamlarda geri çeklime yaşanmıyor. Sektör temsilcileri "Sadece ham petrol fiyatları etkili değil. Aynı zamanda döviz kurlarında yaşanan hareketler ve Türkiye'nin de dahil olduğu Akdeniz piyasasındaki işlenmiş ürün fiyatlarının ortalaması da, akaryakıt pompa fiyatları üzerinde etkili oluyor. Şubat ortasında 13,60 TL olan dolar, bugün 14,75'e kadar yükselmiş durumda. Yüzde 8'e yaklaşan bir artıştan söz ediyoruz. Bunun da pompa fiyatlarına zam olarak yansıması oldu. Bir de Akdeniz'de işlenmiş ürün fiyatlarında da yükselme söz konusu... Hepsi bir araya gelince, brent petroldeki gerilemenin pompaya yansıması bire bir gerçekleşmiyor" açıklamasında bulundu.
'BRENT' VE 'ONS'TA ANTALYA FİYATLAMASI
Küresel piyasalar, Türkiye'nin ara buluculuğunda, Antalya'daki 3'lü zirveye kilitlenmişti. Ancak Rusya ve Ukrayna'nın dışişleri bakanlarının görüşmesinden, kalıcı barışa yönelik bir netice çıkmadı. Her iki ülke liderinin görüşmesi konusunda ise "açık kapı" bırakıldı. Zirve öncesinde altının onsu, 1.980 doların altına gerilemişti. Ancak barış umutları başka bahara kalınca, ons tekrar 2.000 doların üzerine çıktı. Gram altın da 930 TL'den 955 TL'ye kadar tırmandı. Bu arada brent petrol de 110 dolarda 120 dolara doğru tepki verdi. Dolar 14,80'i aşarken, borsada da kar satışları etkili oldu. Analistler, gelişmelerin yakından takip edilmesi gerektiğini vurguluyor.
DÜNYA, PETROLÜ NERELERDE KULLANIYOR?
Rafineriden çıkan 42 galonluk bir ham petrol, işlenerek 45 galon petrol ürünü verebiliyor. Aşağıdaki grafikte petrolün nerelerde kullanıldığı ile ilgili bilgiler yer alıyor:
%42.7 Benzin (Otomobillerde kullanılıyor)
%27.4 Mazot (Kamyon-tır ve endüstri)
%5.8 Jet yakıtı (Uçak ve jetler)
%5.0 Ağır yakıt (Lojistik gemilerinde)
%4.0 Asfalt (Yollar ve inşaat malzemelerinde)
%3.0 Hafif yakıt (Evler ve ticari işletmelerde ısınma amaçlı)
%2.0 Hidrokarbon gaz (Sıvılaştırılmış gündelik gaz)
10.1 Diğerleri (Petrokimya, lastik, boya ve benzeri sanayide...)
KAAN ZENGİNLİ