Seviye Belirleme Sınavı (SBS)’na hazırlanan ve iyi bir liseye girmek isteyen bir öğrenci ve ailesi, tercih döneminde dikkatli olmalı. Çünkü yapılacak bir hata, istenilen okulun kazanılamaması sonucunu doğuracaktır. Öğrencinin puanı ne olursa olsun istediği, hayal ettiği, beklentilerini karşılayacağı bir okula yerleşebilmesi için doğru tercih yapabilmesi çok önemlidir. Peki, sınavlara hazırlık sürecinin en önemli aşamalarından biri olan tercihleri bilinçli ve doğru bir şekilde yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir?
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan e-Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu mutlaka dikkatli bir şekilde incelenmeli.
Kontenjan tablolarına nereden bakabilirim?
Tercihlerle ilgili kesin bilgiler, okulların ve programların kontenjan tabloları, kodları http://www.meb.gov.tr vehttp://oges.meb.gov.tr adreslerinde yayınlanan e-Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu’nda yer alıyor.
Benzer isimli okulları karıştırmayın
Tercihlerde kullanılan okul kodları mutlaka e-Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu incelenerek yazılmalıdır. Özellikle isimleri benzer olan okulların karışmamasına özen gösterilmelidir. Geçen yılın genel başarı sıralarını ve taban puanlarını baz alın. Öğrencilerin 6., 7. ve 8. sınıfta girdikleri SBS sonuçlarına göre elde edecekleri OYP’ye göre sıralamaları belli olmakta ve aldıkları puana göre il ve ülke genelinde sıralanmaktadır. Dolayısıyla tercih yapılırken öncelikle tercih edilen okulu bir önceki yıl kazanan son adayın genel başarı sırası ve yüzdelik diliminin ardından 1. yerleştirme taban puanları dikkate alınmalıdır.
Ölü tercihlere dikkat edin
Tercihler okula son yerleşen öğrencinin genel başarı sırası, yüzdelik dilimi ve taban puanına göre, öğrencinin istekleri de göz önüne alınarak yüksekten düşüğe doğru yapılmalıdır. Daha yüksek puanlı bir okulu alt tercihlere yazmak ölü tercih olacağından mantıklı bir seçim olmayacaktır.
İlk sıralara idealinizdeki okulları yazın
Tercih listesi hazırlanırken, ilk sıralara idealinizdeki, en çok gitmek istediğiniz, genel başarı sıranızın ve puanınızın biraz üzerindeki okulları, orta sıralara sizin sıranıza en yakın, kazanma ihtimalinizin en yüksek olduğu okulları, son sıralara ise başarı sıraları ve taban puanları daha düşük, garanti okulları yazın. Yapacağınız tüm okul tercihleri sizin girebileceğinizden daha yüksek olursa açıkta kalma ihtimaliniz artacaktır.
Okulların fizikî şartlarını iyi araştırın
Tercih etmeyi düşündüğünüz okullarla ilgili olabildiğince çok bilgi edinmeye çalışın. Okulun fiziki şartlarını, ulaşım şartlarını, öğrenci sayısını, bulunduğu semti, üniversiteye giriş sınavlarında ve diğer önemli sınavlarda elde ettiği başarıları, hazırlık sınıfı olup olmadığını, pansiyon durumunu, öğrenciye sunduğu imkânları öğrenmeye çalışın. Bilgi sahibi olmak daha bilinçli tercih yapmanızı sağlayacak ve yanlış yapma ihtimalinizi azaltacaktır. Özellikle şehir dışından okul tercih edilecekse bu okullarla ilgili mutlaka bilgi alınmalıdır. Bununla ilgili okullarda ya da dershanelerde düzenlenecek programlar, bilgilendirme toplantıları, seminerler değerlendirilmelidir.
Gitmeyeceğiniz okulları yazmayın
Kazansanız bile gitme ihtimalinizin çok düşük olduğu, istemediğiz okulları tercih etmeyin. Tercih listesi hazırlanırken genel başarı sırası ve taban puanının birbirine çok yakın olmamasına özen gösterilmelidir. Aralığı daha geniş tutmak kazanma şansını artıracaktır.
Tercih formunu emin olduktan sonra doldurun
Tercih edilecek okullara karar verildikten sonra hazırlanacak liste önce örnek boş bir tercih formuna yapılmalıdır. Yapılacak değerlendirmeler bu form üzerinde yapılmalıdır. Emin olunduktan ve son karar verildikten sonra “asıl tercih formu” doldurularak tercihler yapılmalıdır. Çünkü tercihler yapılıp onaylandıktan sonra değiştirmek mümkün değildir. Son karar verilmeden önce iyi düşünülmelidir.
Uzman kişilere danışın ve onlardan görüş alın
Tercihler, bu konuda uzman birinin görüşü alınarak yapılmalıdır. Öğrenciye sunulan bu fırsatın çok iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla tercihler yapılırken çok dikkatli olunmalı, uzman kişilerden görüş alınmalıdır.
Tercih döneminde gerçekçi olmak gerekli. Popüler, herkes tarafından çok istenen okullar yerine öğrencinin puanına ve genel başarı sırasına en uygun okulları yazmak kazanma şansını fazlasıyla yükseltecektir. Üst sıralara birkaç tane yüksek puanlı okul yazılabilir ancak yapılması gereken, geçen yılın verileri incelenerek puanınıza ve başarı sıranıza en okulları tercih etmek.
Peki, yeni açılan okulları tercihlerimizde hangi sıraya koyalım?
Yeni okullara ait veri olmadığı için neye göre tercih yapalım?
Yeni açılan okulların taban puanı genellikle kendilerine yakın çevrelerde bulunan okulların puanlarına benzer olmaktadır. Dolayısıyla yeni açılan bir okulu yakın çevredeki okulların altında tercih etmek mantıklı olabilir. Ayrıca okulun coğrafi konumu, ulaşım imkânları vb. de göz önüne alınmalı. Merkezi bir konumda olan okulların puanları daha yüksek olabilmekte.
RECEP UYSAL / Anafen Dershaneleri Rehberlik Uzmanı