Rapor alarak hacca giden,işçinin işine tazminatsız olarak son verilemez
Ankara'da özel bir kolejde kimya öğretmenliği yapan şahıs eğitim öğretime denk gelen dönemde hacca gitmek için okul idaresinden ücretsiz izin talep etti.
Ancak Okul Yönetimi eğitimde aksaklık oluşacağı sebebiyle bu talebi kabul etmeyince rapor alarak hacca giden öğretmenin sözleşmesi feshedilerek okulla ilişiği kesildi.
Söz konusu olay üzerine ilişiği kesilen öğretmen işe iade davası açtı. Ancak Yerel Mahkeme, hastayım diyerek rapor almasına rağmen izinsiz olarak yurt dışına çıkmayı kötüniyetli olarak değerlendirerek açılan davayı reddetti.
Kararın temyizi üzerine, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi bozma kararı verdi.
Yüksek Mahkeme gerekçesinde öncelikle,
Hac ibadetinin belli bir zaman diliminde ifa edilebileceği ve Suudi Arabistan'ın ülkelere kontenjan uygulaması nedeniyle bu istekte bulunanların uzun yıllar sıra bekledikleri, ismi kontenjana dahil edilenlerin, bu haklarını kullanmamaları halinde sürecin yeniden işlemeye başladığı gerçeğine dikkat çekti.
Daha sonra kararında,
'….öğretmenin hacca gitme imkanını elde ettiği ve bu ibadet zamanının okulların açık olduğu döneme isabet etmesi nedeniyle işgörme edimini uzun bir süre yerine getiremeyeceği açık olup işyerinde 15 yıllık kıdemi bulunan davacıya bu ibadetini ifası için izin verilmemesi, işverenin işçiyi gözetme borcu gereği, işçinin kişiliğinin, özel yaşamının, sağlığının, bedensel ve ruhsal bütünlüğünün, ahlaki değerlerinin korunmasını da içerdiği dikkate alındığında, işçinin rapor alarak hacca gitmesinin işverene haklı fesih olanağı tanıyacağının kabulü mümkün görülmemektedir. İlk derece mahkemesince davacının kıdem tazminatı talebinin kabulü gerekirken reddi hatalı olmuştur…'şeklinde ifade etti.
İşte O Emsal Karar:
T.C. YARGITAY
9.Hukuk Dairesi
Esas: 2014/664
Karar: 2014/4313
Karar Tarihi: 12.02.2014
İŞÇİ ALACAKLARI DAVASI - HACCA GİTMEK İÇİN İZİN İSTEMİ KABUL EDİLMEYEN DAVACININ RAPOR ALARAK GİTMESİ ÜZERİNE İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ - FESHİN HAKLI OLDUĞUNUN KABUL EDİLEMEYECEĞİ - KIDEM TAZMİNATI TALEBİNİN KABULÜ GEREKİRKEN REDDİNİN İSABETSİZ OLUŞU
ÖZET: Davacı öğretmenin hacca gitme imkanını elde ettiği ve bu ibadet zamanının okulların açık olduğu döneme isabet etmesi nedeniyle işgörme edimini uzun bir süre yerine getiremeyeceği açık olup işyerinde on beş yıllık kıdemi bulunan davacıya bu ibadetini ifası için izin verilmemesi, işverenin işçiyi gözetme borcu gereği, işçinin kişiliğinin, özel yaşamının, sağlığının, bedensel ve ruhsal bütünlüğünün, ahlaki değerlerinin korunmasını da içerdiği dikkate alındığında, işçinin rapor alarak hacca gitmesinin işverene haklı fesih olanağı tanıyacağının kabulü mümkün görülmemektedir. İlk derece mahkemesince davacının kıdem tazminatı talebinin kabulü gerekirken reddi hatalı olmuştur.
(1475 S. K. m. 14) (4857 S. K. m. 17)
Dava: Davacı, kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, davayı reddetmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi B. Vurgun tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait TED Ankara Koleji Vakfında Lise Kısmı bölümünde 01.09.1995 tarihinden iş sözleşmesinin feshi tarihine kadar kesintisiz Kimya Öğretmeni olarak çalıştığını beyanla 1.000,00 TL kıdem tazminatının akdin feshi tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek banka faizi ile, 500 TL ihbar tazminatının da davalıdan tahsiline karar verilmesini, bu talepleri kabul görmese dahi müvekkilinin 1475 sayılı kanunun 14/5 ek bendi gereği 15 yıllık sigorta süresini tamamlamış ve 3600 günlük primini ödemiş olması nedeniyle kıdem tazminatına hak kazandığından bu talebin hüküm altına alınmasını talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti: Davalı vekili, iş akdinin belirli süreli olduğunu, bu nedenle açılan işe iade davasının da reddedildiğini, davacının hastayım diyerek rapor almasına rağmen izinsiz olarak yurt dışına çıktığını ve hacca gittiğini, ayrıca yurt dışına çıkarken izin almadığını, davacı hacca gitmeye hak kazandığını sözleşme yenilenmeden öğrenmesine rağmen sözleşmeyi kötü niyetli olarak yenilediğini, davacının savunmasında sözleşmeye aykırı davrandığını kabul ettiğini beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
C)Yerel Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece, davacının davalı TED Kolejinde Kimya Öğretmeni olarak 01.09.1995 tarihinden itibaren çalışmaya başladığı, iş akdinin noter kanalı ile işverence 15.12.2009 tarihinde feshedildiği, fesih gerekçesinin yerinde olmadığı, davacının kıdem tazminatına hak kazandığı iddia edilmiş ise de davacının kendi beyanı ve dinlenen tanıkların beyanları doğrultusunda kimya öğretmeni olarak 2009 yılı eğitim öğretim yılının başladığı ve devam ettiği bir dönemde ücretsiz izin talep ettiği, yönetimce eğitim ve öğretimin aksamasına yol açacağı için ücretsiz izin verilmemesi üzerine davacının rapor alarak işe gelmediği, daha sonra raporlu olduğu dönemde hac görevini yerine getirmek üzere yurt dışına çıktığı yine orada hac görevini yerine getirirken doktor raporu alarak iş yerine gönderdiği, bu hususun davacının kendi beyanı ve kabulünde olduğu, davacının eğitimci olarak eğitim ve öğretimin devam ettiği bir dönemde ücretsiz izin talebinin reddedilmesi üzerine rapor alarak hacca gitmesi ve oradan rapor göndermesi bunun sonucu olarak davalı işverenin davacının devamsızlığını gerekçe göstererek savunmasının istenmesine rağmen savunmada verilmeyerek iş akdini feshetmesinde hukuka aykırı bir durum görülmediği, işverence iş akdinin yasalara uygun şekilde feshedildiği dolayısı ile davacının kıdem tazminatı alacağının oluşmayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı süresi içerisinde davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, hacca gitmek için izin istemi kabul edilmeyen davacının rapor alarak gitmesi üzerine iş sözleşmesinin işverence feshinin haklı nedene dayanıp dayanmadığı noktasındadır.
Hac ibadetinin belli bir zaman diliminde ifa edilebileceği ve Suudi Arabistan'ın ülkelere kontenjan uygulaması nedeniyle bu istekte bulunanların uzun yıllar sıra bekledikleri, ismi kontenjana dahil edilenlerin, bu haklarını kullanmamaları halinde sürecin yeniden işlemeye başladığı bilinen bir gerçektir.
Davacı öğretmenin hacca gitme imkanını elde ettiği ve bu ibadet zamanının okulların açık olduğu döneme isabet etmesi nedeniyle işgörme edimini uzun bir süre yerine getiremeyeceği açık olup işyerinde 15 yıllık kıdemi bulunan davacıya bu ibadetini ifası için izin verilmemesi, işverenin işçiyi gözetme borcu gereği, işçinin kişiliğinin, özel yaşamının, sağlığının, bedensel ve ruhsal bütünlüğünün, ahlaki değerlerinin korunmasını da içerdiği dikkate alındığında, işçinin rapor alarak hacca gitmesinin işverene haklı fesih olanağı tanıyacağının kabulü mümkün görülmemektedir. İlk derece mahkemesince davacının kıdem tazminatı talebinin kabulü gerekirken reddi hatalı olmuştur.
Sonuç: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 12.02.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Kaynak : SGK Rehberi