Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürü Celil Güngör, MEB Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği tarafından Sakıp Sabancı Basın Merkezinde düzenlenen “Basın Merkezi Toplantıları”na katılarak gazetecilere önemli bilgiler verdi.
On yılda yüzde 400 artış
Genel Müdür Celil Güngör, Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı 1405 kurumda 12 bin 640 öğretmenle 57 bin 18 öğrenciye eğitim verildiğini kaydetti. Güngör, 2004 yılında özel eğitim okullarında eğitim gören toplam öğrenci sayısı 9 bin 993 iken, bu sayının 2014 yılında 42 bin165 kişiye ulaştığını söyledi. Güngör, 2002 yılında Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün Millî Eğitim Bakanlığına ayrılan bütçe içindeki payı yüzde 0,76 iken; bu oranın 2015 yılında yüzde 1,24’e ulaştığını belirtti.
İlk defa özel eğitim ve uygulamaları dersi
İlk defa Bakanlık tüm hizmet içi eğitimlerine özel eğitim ve uygulamaları dersi eklendiğini belirten Genel Müdür Celil Güngör, “Özel eğitime gereksinim duyan engellilerin ve özel yetenekli bireylerin, kaynaştırma/bütünleştirme eğitimi doğrultusunda, uygun ortamlarda eğitimlerinin sağlanması amacıyla beşeri ve fiziki alt yapının güçlendirilmesi Bakanlığımızın öncelikli politikalarındandır.” dedi. Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitimi konusunda bilgi veren Genel Müdür Güngör şöyle devam etti: “Farkındalığın arttırılması ve özellikle genel eğitim ortamlarında görev yapan öğretmenlerin ve yöneticilerin özel eğitim ve uygulamaları konularında bilgilendirilmeleri amacıyla Bakanlığımız bünyesinde düzenlenecek tüm hizmet içi eğitim faaliyetlerinin eğitim programları içeriklerine ilk defa Genel Müdürlüğümüzce hazırlanan üç saatlik ‘Özel Eğitim ve Uygulamaları’ dersi eklenmiştir. Bu yolla merkezi düzeyde senede 25 bin öğretmen ve yöneticiye ulaşılması planlanmıştır. Ayrıca söz konusu ders iller düzeyinde planlanan yerel hizmetiçi eğitim programlarına da konularak yıllık toplamda 75 bin öğretmen ve yöneticiye ‘Özel Eğitim ve Uygulamaları’ dersi ile ulaşılması hedeflenmektedir.”
Meslek liselerine “özel eğitim sınıfı”
Özel eğitim kurumlarının açılması noktasında bireylerin yetersizlik türüne göre sayısı, yerleşim biriminin özellikleri, ulaşım imkânları gibi hususlar ile kamu yararı da dikkate alındığında bazı yerleşim birimlerinde özel eğitim kurumu açılmasında sorunlar yaşandığını kaydeden Genel Müdür Güngör, “Yaşanan sorunların giderilebilmesi ve özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitime erişimlerinin yaygınlaştırılması amacıyla ilk defa Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü’ne bağlı meslek liselerinde ‘özel eğitim sınıfı’ açılmasına karar verilmiştir.” dedi.
Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü koordinasyonunda, Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü, İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı arasında gerekli çalışmaların yürütüldüğü bilgisini veren Genel Müdür Güngör, “2014-2015 eğitim öğretim yılı II. dönemi itibari ile Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı, uygun fiziki ortam ve donanıma sahip kurumların bünyesinde, özel eğitim mesleki eğitim merkezleri ile özel eğitim iş uygulama merkezleri için hazırlanan özel eğitim programlarının uygulandığı iki tür özel eğitim sınıfı açılabilmesi için gerekli hazırlıklar yapılarak sistem hazır hale getirilmiştir. Bu yolla özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerimiz, özel eğitim öğretmenleri ile branş öğretmenleri eşliğinde mesleki yeterlilikler kazanacak, mesleki ve toplumsal yaşama katılım süreçleri hızlandırılacaktır.” şeklinde konuştu.
Özel öğrencilere destek odaları hazırlanacak
Genel Müdür Güngör, MÜSİAD ile Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmi özel eğitim kurumlarında öğrenim gören özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilere staj imkânı sağlanmasına yönelik işbirliği protokolü imzalandığını söyledi. Ankara’da sınıf öğretmenleri için ‘Özel yetenekli öğrencilere yönelik destek eğitim odalarında verilecek zenginleştirilmiş eğitim uygulamaları’ eğitimi gerçekleştirileceğini kaydeden Genel Müdür Güngör, Türkiye genelinde destek eğitim odalarının ve özel eğitim mesleki eğitim merkezi atölyelerinin etkili olmasının artırılması ve içerik zenginleştirilmesi çalışmalarının devam ettiğini belirtti.
Özel eğitim öğrencilerinin geri kaldığı derslerdeki telafi eğitimlerinin "destek odaların"da yapılacağını anlatan Güngör, bu odaların standartları üzerine çalışmalar yürüttüklerini söyledi. Güngör, "Bir takım kuruluşların destek eğitim odalarına sosyal sorumluluk projesi kapsamında sahip çıkacağını biliyoruz. Standartlarımızı hazırladığımız zaman özellikle özel eğitim öğrencisi bulunan bütün okullarda bu destek odalarının açılmasını ve bunların donatılmasını hedefliyoruz. Bunu da kısa bir sürede yapacağız" bilgisini verdi.
Genel Müdür Güngör, özel yetenekli öğrencilerin bir kısmının çoğu il merkezlerinde kurulan Bilim ve Sanat Merkezlerinde (BİLSEM) eğitimlere alındığını, bir kısmının ise normal okullara devam ettiğini anlattı. Normal okullardaki özel yetenekli öğrencilerin de destek odalarından faydalanmasını amaçladıklarını belirten Güngör, şöyle konuştu: "Özel eğitime ihtiyacı olan engelli öğrencilerimize oluşturduğumuz destek odaları gibi özel yetenekli öğrencilerimiz için de yine okullarda destek odası oluşturacağız. Destek odalarını 2 yıl içinde tamamlamayı planlıyoruz. Öğretmenler, özel yetenek odasında, öğrenci müziğe kabiliyetliyse müzik enstrümanlarıyla yeteneğini ayakta tutacak. Onun ilgi duyabileceği aletleri orada tutarak belirli bir süre diğer öğrencilerle birlikte okurken, farkedilen yeteneğinin kaybedilmemesine çalışacak. Özel yetenekli öğrencilerin BİLSEM´e kazandırılana kadar bu destek odalarında ilgilerini kaybettirmemeyi hedefliyoruz. İlkokullarda ve ortaokullarda bu destek odalarının açılmasını planlıyoruz."
Tercih danışmanlığı
TEOG sınavları sürecinde öğrencilere ve ailelere rehberlik hizmetlerinin etkin sunulması amacıyla her ilden eğiticiler yetiştirildiğini belirten Genel Müdür Güngör, “Çalıştaya rehberlik ve araştırma merkezlerinde görev yapan 100 rehberlik öğretmeni katılmıştır. ‘Eğitici eğitimi’ şeklinde hazırlanan programla çalıştaya katılan rehber öğretmenler, eğitici olarak, görev yaptıkları illerdeki bütün rehberlik öğretmenlerine bu eğitimi verecekler” bilgisini verdi. Genel Müdür Güngör şöyle devam etti: “Yapılan çalıştayda; öğrencileri ve velileri sınav süreçlerine ilişkin bilgilendirme, sınav öncesi ve sonrası destek, sınavlara hazırlanma ve verimli ders çalışma, sınav kaygısı ile baş etme yolları, tercih danışmalığı, ailenin çocuğa yaklaşımı, aileler tarafından sınavlara yüklenen anlam, ebeveyn tutumları, öğretmenlerin ortak sınavlarda rolleri, öğrencilere yaklaşımları, sınav süresince yapılması gerekenler gibi konularda bilgilendirme yapılarak bu hizmetlerin sunumunda rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin verimliliğin arttırılması amaçlanmıştır.”
Tüm 8. Sınıf öğrencilerine rehberlik hizmeti
27 bin 794 rehberlik öğretmeni ile 14 bine yakın ortaokulda sayıları 1 milyon 200 bin olan 8. sınıf öğrencisi başta olmak üzere tüm ortaokul öğrencilerine rehberlik hizmeti verileceğini kaydeden Genel Müdür Güngör, ortak sınavlara girecek 8. sınıf öğrencilerine her yıl bu rehberlik hizmetinin verilmesinin planlandığını söyledi. Güngör şöyle devam etti: “Aileler ve öğrencilere sunulan bilgilendirme faaliyetleri sonrasında 2015 yılı Merkezi Sistem Sınav sonucu açıklandıktan sonra okullarımızda görev alan rehberlik öğretmenleri aracılığı ile tercih dönemi süresi içinde öğrencilerin ilgi, yetenek ve kişilik özellikleri doğrultusunda kendilerine en uygun alana yerleşmelerinin sağlanması amacıyla tercih danışmanlığı hizmeti sunulacaktır.
Bu sınavlar için öğrenci, öğretmen ve veli kılavuzları ile tercih danışmanlığı kılavuzu hazırlanmıştır. Merkezi Sistem Sınavlarında hasta veya engelli bireyler için uygulanacak sınav tedbir hizmetlerine ilişkin kılavuz Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile birlikte hazırlanmakta ve kısa bir süre sonra yürürlüğe konacaktır.”
Spor etkinliklerinin, engelli bireylerin sosyalleşmesinde önemli etkisi olduğunu vurgulayan Genel Müdür Güngör, “Genel Müdürlüğümüze bağlı özel eğitim okullarında görev yapan beden eğitimi derslerine giren öğretmenlerimizin mevcut bilgi ve becerileri ile ihtiyaç duydukları bilgi ve becerilerin belirlenmesi için gerekli çalışmalar başlatılmıştır” dedi.
Özel yetenekli öğrencilerin tespiti için merkezi sınav
Özel yetenekli öğrencilerin tespit edilmesi amacıyla, 22 Mart 2015 Pazar günü Türkiye genelinde ilk kez merkezi sınav gerçekleştirileceğini açıklayan Genel Müdür Güngör, aynı anda yapılacak merkezi sınava toplam 228 bin öğrencinin katılacağını söyledi. Genel Müdür Güngör konuşmasını şöyle sürdürdü: “İlkokul 2´inci, 3´üncü ve 4´üncü sınıf öğrencileri genel zihinsel, resim ve müzik yeteneği alanlarında tanılama sürecine dahil edilmiştir. 22 Mart´ta yapılacak merkezi sınavda 228 bin öğrencinin önce yazılı bir teste alınacak, daha sonra da weschler nonverbal (wnv) yetenek testine tabi tutulacaklardır.”
Ortaokul 8. sınıflarında; bireyin kendini tanımasına, farkına vardığı yeteneklerini daha etkin kullanarak kendini gerçekleştirmesine, özgür ve üretken birey olmasına katkı sağlamak amacıyla ‘Rehberlik ve Kariyer Planlama Ders Programı’ hazırlandığını belirten Genel Müdür Güngör, programın 2015-2016 eğitim öğretim yılında öğretim yılında uygulamaya konulacağını söyledi.
İşitme engelli öğrenciler için işaret dili ders programı
İşitme engelli öğrenciler için İşaret Dili Ders Programı hazırlama komisyonu oluşturma konusunda çalışmaların olduğu bilgisini veren Genel Müdür Güngör, 2014-2015 eğitim öğretim yılı itibarıyla Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezleri, Özel Eğitim Uygulama Merkezleri ve ilkokulda eğitimlerine devam eden işitme engeli öğrenciler için ücretsiz ders kitapları dağıtımı yapıldığını belirterek şöyle devam etti: “İşitme engelli öğrenciler için öğretmen kılavuz kitabı hazırlanmış olup basımı yapılmıştır. Dağıtımı ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Türk İşaret Dili Sözlüğü yenileme çalışmaları tamamlanmış olup basımı ve dağıtımı ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezlerinde uygulanması düşünülen yiyecek içecek hizmetleri, gıda teknolojileri, tarım teknolojileri, güzellik ve saç bakımı, konaklama ve seyahat hizmetlerine yönelik modüler mesleki eğitim programlarının geliştirilmesi çalışmaları devam etmektedir.”
Psikososyal müdahale çalışmaları
Çocuğa Yönelik Şiddetin Önlenmesi Projesi kapsamında, danışmanlık tedbiri uygulamaları ve psikososyal müdahale çalışmaları ile ilgili eğitim ihtiyaç analizi yapıldığını kaydeden Genel Müdür Güngör, hazırlanan program doğrultusunda 10 pilot ilde 11 eğitim gerçekleştirildiğini ve toplamda 220 formatör yetiştirildiğini söyledi.
Formatörler aracılığı ile 700 kişi için uygulayıcı eğitimi gerçekleştirildiğini de ifade eden Genel Müdür Güngör, Ermenek ve Soma’da meydana gelen maden kazaları sonrasında yaşanan travmatik olayların öğrenci, veli ve öğretmenler üzerindeki olumsuz etkisini azaltmak üzere ‘psikoeğitim çalışmaları’ yapıldığını ve ‘grupla psikolojik danışma toparlanma eğitimleri’ verildiğini sözlerine ekledi.