Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) okulların akademik başarı durumunu izlemeye başladı. Bunun ilk adımı da Türkçe, matematik ve fen bilimleri dersleri oldu. Nisan ayında 81 ilde örnekle belirlenen 5, 7 ve 10’uncu sınıflardan yaklaşık 350 bin öğrenciye yönelik olarak, bu dersleri içeren kapsamlı bir sınav yapıldı.
Ancak bu sınav hem velileri hem de öğrencileri telaşlandırdı. Geçmişte yapılan TEOG benzeri bir dönüşüm mü yaşanacak? Yoksa Bakanlık yetkililerinin daha önce sözünü ettiği gibi sadece okulun, öğretmenin, öğrencinin eğitim seviyesinin fotoğrafı mı çekilecek? Öğrendiğim kadarıyla sınav sonucunda öğrencilere not verilmeyecek. Amaç bu derslerde ülke ölçeğinde farklı sınıflarda başarı seviyesiyle ilgili bir fotoğraf çekmek. Yani okulların durumunu anlamak. Okullar arası seviye farklarını görüp, buna göre önlemler almak. MEB, 2023 Eğitim Vizyonu’nda belirttiği gibi bu izleme araştırmalarıyla bir taraftan başarıyı sürekli arttırmayı diğer taraftan da okul türleri, iller ve bölgeler arası akademik başarı farklarını azaltmayı hedefliyor. Tabii burada sadece izlemek önemli değil; elde edilen bulgularla problemi erkenden teşhis ederek iyileştirme sağlayabilmek, yatırımları ve diğer süreçleri bu bulgular ışığında planlayabilmek önemli. Atılan bu adımlar gelecek açısından umut verici. Çünkü bugüne kadar hep notlarla öğrenciler yarıştırılıp başarısız olan suçlandı. Okul ve öğretmenin durumu pek de irdelenmedi. Yani eğitim sisteminin fotoğrafı pek de çekilmedi.
İSTANBUL’DA 700 BİNE YAKIN ÖĞRENCİ SINAVDA
Bu çalışmaların yanı sıra milyonlarca öğrencinin olduğu İstanbul’da Milli Eğitim Müdürlüğü de il ölçeğinde kapsamlı bir ortak sınav uygulaması başlattı. Ortak sınav uygulamasında Türkçe ve matematik dersleri seçildi. İstanbul’daki sınavı da MEB Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Mahmut Özer’e sordum. Bu sınavların niçin yapıldığını ve hangi amaçlarla kullanılacağının ayrıntısını ondan aldım. İşte Bakan Yardımcısı Özer’in cevapları:
“İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğümüz il ölçeğinde tüm resmi ve özel okullarda 6 Mayıs 2019 tarihinde 5 ve 7’nci sınıflarda Türkçe dersinden ve 10’uncu sınıflarda Türk Dili ve Edebiyatı dersinden ortak sınav uygulaması yaptı. Ortak yazılı sınav uygulamasına 5’inci sınıflardan yaklaşık 217 bin, 7’nci sınıflardan yaklaşık 281 bin ve 10’uncu sınıflardan yaklaşık 182 bin öğrenci olmak üzere yaklaşık 680 bin öğrenci katıldı. 13 Mayıs 2019 tarihinde de 5’inci, 7’nci ve 10’uncu sınıflarda matematik dersinden ortak sınav uygulaması olacak. Bakanlık olarak bu uygulamayı destekliyoruz.”
OKUL VE ÖĞRENCİ PROFİLİ ÇIKARILIYOR
İstanbul’da yapılan kapsamlı ortak sınav uygulamasının karne notu olarak değerlendirilmeyeceğinin altını çizen Özer, şunları söyledi:
“Halihazırda zaten birçok okulumuzda ortak sınav uygulaması okul bazında yapılıyor. Zümre öğretmenlerimizin marifetiyle ortak sınavlar da olabiliyor. Şartların olgunlaşmasına ve altyapıların oluşturulmasına bağlı olarak ilçe ve il bazlı ortak sınav uygulamaları da bu kapsamda yapılabilir. İlçe ve il bazlı bu tip uygulamalarda birinci öncelik not vermek değil, Türkçe ve matematik derslerinde belirtilen sınıflarda nelerin iyi çalıştığını, nelerin de iyileştirilmesi gerektiğini görebilmektir. Ortak sınav uygulamaları farklı dersler için de uygulanabilir. Diğer taraftan okullarda ortak bir ölçme ve değerlendirme kültürü oluşturabilmek için de ortak sınav yaklaşımını kullanmak çok önemli. Bu uygulamalar, Bakanlık olarak yürüttüğümüz izleme araştırmalarından ve okul profili çalışmalarından bağımsız da değil. Tüm bu çabaların hepsinde ortak amaç, farklı ölçme yöntemleri kullanarak durum tespiti yapıp eğitim kalitesini sürekli arttırmak.”
Sonuç olarak velilerin de öğrencilerin de panik yapmasına, yeni sınav hazırlığına girmesine, çocukların zorlanmasına gerek yok. Tam tersi amaç gerçek durumu ortaya çıkarmak, öğrencilerin seviyelerini tespit etmekse, var olan bilgileriyle bu sınavlara girmeleri daha doğru. Ortak sınavlar hem okulların hem öğrencilerin akademik profillerini de ortaya çıkaracak.
Nuran Çakmakçı - Hürriyet