Bilindiği üzere Öğretmen Strateji Belgesi’nde öğretmenlere performans sistemi getirileceği ve öğretmenlerin 4 yılda bir sınava tabi tutulacakları belirtilmişti.
Türkiye Kamu-Sen ve Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı İsmail Koncuk da “Performans değerlendirmesi öğretmenlerle birlikte tüm memurlar için de uygulanacaktır. Bu sistem tüm kamu çalışanları için düşünülmektedir” diyerek, twitter hesabından bir anket çalışması gerçekleştirdi. Bu anket çalışması kamuoyuna açık olup, her kesimden vatandaşımız tarafından değerlendirilmiştir.
“Öğretmenlere performans değerlendirmesi ve 4 yılda bir sınav yapılmasını doğru buluyor musunuz?” sorusuna 5713 kişi oy vermiştir. Buna göre öğretmenlere performans değerlendirmesi ve 4 yılda bir sınav yapılmasını doğru bulmayanların oranı yüzde 78, doğru bulanların oranı yüzde 22 oldu.
Konuyla ilgili açıklama yapan Genel Başkan Koncuk şunları söyledi: “Türkiye Kamu-Sen ve Türk Eğitim-Sen olarak sadece öğretmenler için değil, tüm memurlar için getirilmesi düşünülen performans sistemine karşı olduğumuzu sık sık dile getiriyoruz. Performans değerlendirmesi iyi niyetle yapılsa dahi kamudaki hizmeti ölçmek açısından doğru sonuçlar doğurmayacaktır. Zira bir öğretmenin ya da bir memurun ürettiği hizmeti nesnel verilerle ölçmeniz mümkün değildir.
Bakınız; her bölge, her il, her ilçe, her mahalle, dolayısıyla da her okulun sosyo-ekonomik durumu farklıdır. Kimi aileler çocuklarına özel ders aldırabilirken ya da çocuklarına sosyal olarak birçok imkan sunabilirken; kimi aileler ise maddi imkansızlıktan dolayı çocuklarının beslenmesine peynir, zeytin bile koyamamaktadır. Maddi durumu iyi olmayan ailelerin çocukları okula yırtık ayakkabı, delik çorapla ile gidebilmektedir. Hatta bazı çocuklar harçlıklarını çıkarabilmek için okullarından kalan zamanlarında çalışmaktadır.
Örneğin; Yozgat’ın Sorgun ilçesindeki bir öğrenci ile Ankara’nın Çankaya ilçesindeki bir öğrencinin aynı imkanlarla eğitim-öğretim gördüğünü söyleyebilir miyiz? Unutulmamalıdır ki; bir öğrencinin başarısında yaşadığı bölge, ailenin sunduğu imkânlar, öğrencinin kişisel performansı çok etkilidir. Dolayısıyla bu kriterleri göz ardı ederek, çevresel etkenleri dikkate almayarak objektif bir değerlendirme yapamazsınız.
Bu minvalde performans sistemi iş barışına olumsuz etki yaratmakla birlikte, verimli, kaliteli çalışmayı beraberinde getirmeyecek, öğretmenlerin, memurların kendilerini geliştirmesine katkı sunmayacak; aksine hatalı sonuçları itibariyle iş verimi ve kalitesini olumsuz etkileyecektir.
Öte yandan istihdam edilen tüm öğretmenlerin 4 yılda bir sınava tabi tutulması da çok yanlıştır. Bu sınav sonuçları neye etki edecektir? Öğretmenlik; bilginin yanı sıra, bilgiyi derste iyi sunmayı da gerektirir. Öğretmenin bilgisini öğrenciye iyi bir sunumla aktarabilmesi çok önemlidir. Öte yandan öğretmenlik sevgi, sabır gerektiren bir meslektir. Öğretmenler gerektiğinde öğrencilerinin cebine harçlık koyan, onların tüm dertleriyle yanında olan insanlardır. Tüm bunlar bir araya geldiğinde sınav ya da objektif olmayan bir performans değerlendirmesinin doğru sonuç vermesi mümkün değildir. Dolayısıyla öğretmenin sadece akademik bilgisini ölçerek, öğretmenlik mesleğindeki başarısını tespit edemezsiniz.
Bu noktada yapılması gereken sınav değil, 5 yılda bir tüm öğretmenlerin sağlam bir hizmet içi eğitimden geçirilmesidir. Bugüne kadar MEB bu noktayı ihmal etmiştir. Öğretmenlerimizi 5 yılda bir teknolojik, çağdaş ve her türlü yeni gelişme ile buluşturmamız gerekmektedir. Bu yapıldığı taktirde öğretmenlerin hem motivasyonu hem de verimliliği artar. Bilinmelidir ki: performans sınavları moral ve motivasyonu düşürmekten, öğretmen üzerinde baskı kurmaktan, stres yaratmaktan başka bir amaca hizmet etmeyecektir.
Performans, kelime olarak kulağa hoş gelebilir. Ancak bu yukarıda da belirttiğimiz gibi çeşitli haksızlıklara neden olur, verimliliği düşürür ve tamamen subjektif sonuçlar doğurur. Bu nedenle MEB’in ve Hükümetin performans ya da sınav gibi değerlendirmelerden vazgeçmesini istiyor; yerine sağlam bir hizmet içi eğitim kurgulamasını daha doğru buluyoruz.”