Star TV’deki bir programda, “Yazın üç ay tatil yapıp, bir de üstüne maaş aldığı için çok kıskanılan meslek grubu?” sorusuna, ‘Öğretmenler’ cevabının verilmesiyle başlayan tartışma, sosyal medyada çok tepki çekti. Tepki çekti derken öğretmenlerin tepkisinden söz ediyorum. Yoksa gelinen aşamada, başta siyasetçiler olmak üzere, toplumun büyük bir bölümü, bu programı hazırlayan ve sunanlar gibi düşünüyor, maalesef!
Bu yazıda öğretmenliğin ne kadar kutsal bir meslek olduğundan, çocukların duygusal ve zihinsel dünyalarının anlaşılması ve ona göre davranılmasından, her bir öğrenci velisine danışmanlık yapılmasından, çocuğun sorununun öğretmenleri günlerce-gecelerce meşgul etmesinden, çocukların geleceğinin öğretmen için ne kadar önemli olduğundan, çocuklarla gülünüp, çocuklarla sevinildiğinden, bir çocuğun yaşamına olumlu bir dokunuşla ne kadar mutlu olunduğundan, özellikle dezavantajlı çocuklara kazandırılan davranışların ne kadar heyecan yarattığından söz etmeyeceğim.
Bu yazıda; çokça yapıldığı gibi, meslek gruplarının çalışma şartlarını ve aldıkları ücretleri birbiriyle karşılaştırma garabetini ortadan kaldırmaya yönelik bir adım atarak, Dünya’nın değişik ülkelerindeki meslektaşlarımızın ne kadar tatil yapıp, ne kadar çalışıp, ne kadar maaş aldıklarını ortaya koymaya çalışacağım.
Öncelikle öğretmenler üç ay değil, iki ay tatil yapar. Öğretmenlerin yaz tatili temmuz ve ağustos aylarındadır. İki haftalık tatil de iki dönem arasında, genellikle ocak ayının son haftası ile şubat ayının ilk haftasıdır.
Dünya’da ve Türkiye’de öğretmenlerin çalışma ve yaz tatili sürelerine bakıldığında karşımıza şu tablo çıkar;
ÜLKELER | YILLIK ÇALIŞMA SAATLERİ | ÜLKELER | YAZ TATİLİ SÜRELERİ |
İskoçya | 1 365 | Finlandiya | 10-11 hafta |
İspanya | 1 425 | İspanya | 11 hafta |
Portekiz | 1 456 | Portekiz | 12 hafta |
Çek Cumhuriyeti | 1 696 | Çek Cumhuriyeti | 8 hafta |
Hollanda | 1 659 | İtalya | 12-13 hafta |
Danimarka | 1 680 | Danimarka | 7-8 hafta |
Almanya | 1 793 | Almanya | 6 hafta |
İzlanda | 1 800 | İzlanda | 11 hafta |
İsveç | 1 767 | İsveç | 10 hafta |
Türkiye | 1 816 | Türkiye | 8 hafta |
OECD ortalaması | 1 675 | Yunanistan | 12 hafta |
OECD ülkelerinde görev yapan öğretmen maaşlarına bakacak olursak; Bir Bakışta Eğitim 2017 raporuna göre Türkiye öğretmen maaşı sıralamasında 35 ülke arasında 30. sırada yer alıyor. İşte tablo;
ÜLKELER | YILLIK ÖĞRETMEN ÜCRETİ (Dolar) |
Lüksemburg | 137 862 |
İsviçre | 107 055 |
Almanya | 89 428 |
Belçika | 78 407 |
Güney Kore | 77 979 |
Avusturya | 76 024 |
Hollanda | 69 268 |
ABD | 68 558 |
Kanada | 65 621 |
Japonya | 64 944 |
İrlanda | 64 934 |
Portekiz | 61 748 |
Danimarka | 60 956 |
Avustralya | 59 611 |
Türkiye | 31 877 |
Not: Ücretler brüt olarak hesaplanmış, 2018 yılında dövizde yaşanan değer kaybı hesaba katılmamıştır.
Bu üç tablo birlikte değerlendirildiğinde; Türkiye’de görev yapan öğretmenler 1 816 saat yıllık çalışma süresi ile en uzun süre çalışan, 8 haftalık yaz tatili ile en az tatil yapan ve 1 Dolar=3,50 TL seviyelerindeyken 31 877 dolar yıllık maaş seviyesiyle en az maaş alan meslek grubudur.
Eğitim sisteminin içinde bulunduğu kötü durum ortadayken öğretmenin maaşını, çalışma süresini, yaz tatilini utanmazca gündeme taşıyan ve bütün meslektaşlarımızı aşağılayan medya mensuplarına bu tablolara bir kez daha bakmalarını öneriyorum.
Sokrates’in sözleriyle yazımı noktalıyorum; “Dünyada her şeye değer biçilebilir, ama öğretmenin eserine değer biçilemez.”
Abdullah DAMAR