Bilindiği üzere MEB tarafından yayımlanan 29 Nisan 2020 tarihli yazıya göre yüz yüz eğitime 01 Haziran 2020 tarihine kadar ara verilmiş uzaktan eğitime devam kararı alınmıştı.
Yani 1 Haziran sonrası için yeni bir karar alınmak durumunda. Bu karar da bu hafta içerisinde alınacak ve bakan imzasıyla duyurulacaktır. Bu noktada var olan senaryolar üzerinde kafa yormak gerekirse;
1- 27 Mayıs'ta öğretmenler göreve dönecekler mi?
Bazı kurumlar esnek çalışmaya son vererek normalleşmeye dönmüşler ve çalışanlarını 27 Mayıs 2020 tarihinde göreve çağırmışlardır. Bugün bir okul idaresi 27 Mayıs 2020'de esnek çalışmanın sona erdiği ve öğretmenlerin 09.00'da okulda olmaları çağrısı yapmış. Bu hukuken mümkün değil. Esnek çalışma esasını belirleyen bakanlık makamı olduğuna göre bunu sonlandıracak olan da bakanlık makamıdır. 1 Haziran'a kadar böyle bir şey imkan dahilinde değil.
2- Cumhurbaşkanı açıklaması
Cumhurbaşkanı tarafından eğitim öğretimin Eylül ayına kadar sona erdiği açıklanmıştı. Bu durumda öğrencilere okullar kapandı diyebiliriz.
3- Bakan açıklaması
Bakan Ziya Selçuk eğitim öğretimin yüz yüze olan bölümünün kapandığını ama uzaktan eğitimin 19 Haziran'a kadar (malum LGS 20 Haziran'da yapılacak) devam edeceğini açıkladı. Son olarak söylediği yaz dönemi için de uzaktan eğitimle ilgili çalışma yapıldığı, eldeki verilerin değerlendirilmeye çalışıldığı sözleri gündem oldu.
4- Uzaktan Eğitimi Tekrar Hatırlayalım
Uzaktan eğitimin birkaç ayağı vardı. Zamanla uygulamaya girenlerle beraber;
- Televizyon kanalları ve yayınları,
- EBA'ya yapılan öğrenci ve öğretmenlerin kullanımına açılan yüklemeler,
- EBA ve başka kanallarla yapılan canlı dersler .
Bakan Selçuk'un uzaktan eğitim devam edecek sözlerinin içeriğinde, bu yöntemlerden hangilerinin bulunduğunu bu hafta yayımlanacak genelgeyle açığa kavuşmasını bekliyoruz.
5- Hukuki Bazı Hatırlatmalar
Cumhurbaşkanı tarafından eğitim öğretimin sona erdiği, bakan tarafından yüz yüze eğitimin Eylül'e kadar sona erdiği açıklamaları hukuki açıdan net değildir.
Sona eren ders yılı mıdır? Öğretim yılı mıdır? Açıklığa kavuşturulması gerekir.
Mevzuata göre;
Ders yılı; derslerin başlayıp derslerin kesildiği zamana kadar olan süreyi,
Öğretim yılı ise; ders yılının başladığı tarihten ertesi ders yılının başladığı tarihe kadar geçen süreyi,
İfade ediyor. Öğretim yılı, ders yılını kapsasa da ikisi bir birinden farklı tanımlardır mevzuatta.
6- 1 Haziran'da Öğretmenler Göreve Başlatılır mı? Hukuki durum nedir?
Ders yılı sona erdirilirse de öğretmenler okullara, göreve çağrılabilir. Yani öğrencilerin tatil olması öğretmenlerin göreve çağrılamayacağı anlamına gelmiyor.
15.4.2020 tarih ve 7243 sayılı yasa ile 1739 sayılı yasaya eklenen 50/A maddesi;
"Öğretmenler, yaz tatili içinde aralıksız iki ay izinlidirler. Ancak bu iki aylık izin sürelerine dokunulmadan kalan tatil zamanlarında yönetmelikle belirlenecek meslekle ilgili çalışmalara katılmakla yükümlüdürler."
Hükmü getirilmiştir. Geçmişte de var olan bir hükümdür aslında. Buna göre (madde devamında yer alan salgın nedeniyle tüm öğretmenler ve Rehberlik öğretmenlerinin tercih dönemlerindeki kısıtlamalar hariç) iki ay tatil söz konusu olacaktır.
Bu iki ayın dışında öğretmenler görevde olurlar. Görevde olduklarında meslekle ilgili çalışma yapacaklardır.
7- Öğretmenlerin Ek Ders Ödemesi Mayıs ayı ile aynı mı olur?
COVİD-19 sürecinde, ek derslere ücret verilmesi uygulamasında bazı sorunlu hususlar oluşmuştur.
Öğretmenler ders yılı sona erdirilen Haziran ayında; Mart, Nisan ve Mayıs aylarından hiç birine tabi olmayacaklardır.
Çünkü toplu sözleşmeye göre öğretmenlerin ders yılı içinde iş günlerinde ders yapılamaması durumunda üzerlerinde bulunan ücretleri almaktadırlar. Ders yılı sona erdirilmişse üzerinde bulunan ders sona ereceği gibi, ders yılı dışına çıkılmış olacağından da ek ders ödenmesi mümkün olmayacaktır.
Bu durumda öğretmenler ek ders ücreti almaksızın göreve devam edeceklerdir. Tabii ki böyle bir uygulama halinde ne tür faaliyetler yapılacağı önceden açıklanmalı, sosyal mesafe ve COVID-19'a yönelik tedbirler maksimum alınmalıdır.
1 Haziran'da göreve çağırma olursa bir başka sorun daha vardır o da bazı öğretmenler görev/ikametgah yerinde değillerdir. Başka illerde bulunmaktadırlar. Her ne kadar esnek çalışma esaslarında amirden izin almaksızın görev/ikamet yeri dışına çıkılamayacağı yazıyorsa da 13 Mart'ta başlayan ilk süreçte böyle bir kural yoktu ve öğretmenler görev yerinden ayrılmışlardı. Münferit olarak bazı bölgelerde geri çağırmalar oldu ise de insan sirkülasyonu yaşanmaması, bazı illere giriş çıkışların kapalı olması, evde kal çağrıları nedeniyle bakanlık tarafından geri çağırma yönünde bir uygulamaya gidilmedi.
Halen de bazı illerin açılmayacağı görülmektedir. Bu durumun da değerlendirilmesi gerekecektir.
8- Haziran'da Öğretmenler Göreve Çağrılırsa Mesleki Çalışma Ücreti Ödenemez mi?
Öğretmenlerin iki aylık yaz tatili dışında görevde olacakları kanunda yer almaktadır. İki aylık izin süresi belirlemesi bazı yönetmeliklerde ve uygulamada 1 Temmuz-1 Eylül olarak yer alsa da bakanlık bunu örneğin 21 Haziran-21 Ağustos olarak da güncelleyebilir. Bunda kanunen engel olmadığı gibi yeni düzenlenen kanuna göre COVİD-19 nedeniyle bu yıl iki aydan az izin düzenlemesi de yapılabilir.
Kanunda yer alan iki ayın dışında öğretmenler görevde olurlar. Bakanlık fiilen görev yapmamaları yönünde izin kararı da alabilir. Öğretmenler bu dönemde görevde olduklarında meslekle ilgili çalışma yapacaklardır.
Bu çalışmalara ücret ödenmesine ilişkin düzenleme de; Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici Ve Öğretmenlerinin Ders Ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'ın 6 (3) fıkrasında;
"(3) Öğretmenlere, ilgili mevzuatına göre öğretim yılı başında ve sonunda yaptıkları meslekle ilgili çalışma sürelerinde bir öğretim yılında dört haftayı geçmemek üzere ve fiilen görev yapmaları kaydıyla haftada 15 saat ek ders ücreti ödenir."
Hükmü vardır.
Yani mesleki çalışmalarda haftalık 15 saat ek ders ödenebilmektedir. Fakat aynı öğretim yılı içinde en çok 4 hafta ödenebiliyor.
Bu durumda 2019-2020 Eğitim Öğretim yılı için ödenecekse Kasım'da 1 hafta, Mart'ta bir hafta ödenmişti. Mesleki çalışma kararı alınması, öğretim/ders yılı sona ermemiş olması halinde 2019-2020 için iki haftalık ödeme yapılabilir. Haziran'da iki haftalık ücret ödenmesi halinde Eylül'de okulların açılmasından (ders yılının başlamasından) önce mesleki çalışma yapılırsa ücret ödenemeyecektir.
Bu mesleki çalışma kararı Mart'ta olduğu gibi okullara dönülmeden uzaktan eğitim şeklinde de uygulanabilir.
9- Uzaktan Eğitim Yapma Şartıyla Ücret Ödenmesi Mümkün müdür?
Okul müdürlerinin anlamsız bir şekilde uzaktan eğitimi yapmazsanız ücretinizi keseriz şeklindeki anlamsız ve her yönüyle sorun içeren söylemler, yanlış olduğu gibi hukuki de değildir.
Hukuki düzenleme ihtiyacı
- Bakanlığın yukarıda bahsettiğimiz ders yılı sona erdiği halde öğretmenleri göreve/okula/ mesleki çalışmaya çağırıp ücret ödeyebilmesi,
- Yaz döneminde ya da Haziran ayında uzaktan eğitimi ücretlendirebilmesi için;
Mevzuat değişikliği yapması gerekir. Yani Cumhurbaşkanı kararıyla "Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici Ve Öğretmenlerinin Ders Ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar" da değişiklik yapılması ile mümkün olacaktır.
Sürecin nasıl işleyeceği bayram tatilinin sona ermesi ile bu hafta içi açıklığa kavuşacaktır.
Maksut BALMUK - memurlar.net