Okullarda (İlköğretim/ortaöğretim) öğrencilere performans notu verilirken nelere dikkat edilmeli?
Öğrenci, öğretmen ve velilerin başına bela olan performans görevlerinin kaldırılacağına ilişkin bilgilendirme yazısını daha önce yazmıştım. MEB yönetmelikte gerekli değişikliği yaptı ve performans görevlerini kaldırdı. Performans görevleri yerine, öğrencilere “Ders etkinliklerine katılım” puanı verilmesi şeklinde yeni bir uygulama getirildi.
Yönetmelikteki anlatım bozukluğu nedeniyle öğrencilere ders ve etkinliklere katılım puanının nasıl verileceğine ilişkin eğitim camiasında tereddütler oluştu. Sadece seçmeli derslerde bu notun verileceği yönündeki yanlış algıyı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü bir yazı yayımlayarak giderdi. Ders etkinliklerine katılım puanının tüm dersler için geçerli olduğunu açıkladı.
Bu gelişmeye rağmen bu notun hangi kriterlere göre verileceği, bir ölçek kullanılıp kullanılmayacağı, kaç değerlendirme notu verileceği, buna kimin karar vereceği, şubeler arasında farklılık olup olamayacağı, zümre kararı alınması gerekli olup olmadığı gibi bir çok hususta tereddütler devam ediyor.
Tüm bu hususların mevzuatta açık şekilde ifade edilmesi gerekirdi ancak yönetmelikte bunlara yönelik açıklık yok. Bu nedenle Bakanlık bu konuda açıklayıcı bir yazı göndermelidir. Bakanlığın böyle bir yazıyı göndermeme ihtimalini düşünerek meslektaşlarıma yardımcı olabilmek adına kendi kanaatlerimi paylaşmak isterim.
Her ne kadar yönetmelikte zümre öğretmenler kurulu toplantılarında ders etkinliklerine katılımla ilgili bir konu yer almasa da genel olarak burada ölçme değerlendirmeye ilişkin konuların görüşülerek uygulama birlikteliği sağlanması gerektiğinden gündemde ders etkinliklerine katılım konusuna yer verilmelidir. Bu toplantıda:
1.Yönetmelikte ders etkinliklerine en fazla 5 not verilebileceği hükmünden hareketle kaç not verileceği (Derslerin niteliğine göre sayı belirlenmelidir)
2. Öğrencilerin okul ve sınıf içindeki hangi etkinliklerine ve hangi kriterlere göre not verileceği görüşülmeli ve karara bağlanmalıdır.
3. Değerlendirme için ortak bir ölçek geliştirilmelidir.
Örneğin Türkçe dersinde öğrencilere 4 not verileceği, bunların; okuma, konuşma, anlama ve yazma becerilerine yönelik olacağı kararları alınıp her bir beceri için ölçek geliştirilebilir.Bu ölçeklerdeki kriterler dersin kazanımlarından kolayca seçilebilir.
Öğretmenlerimizin dikkat etmesi gereken husus; öğrencilere ek bir görev vermeyip okulda/derste yapılan etkinlikler çerçevesinde bu değerlendirmenin yapılmasıdır. Öğrenci çalışma kitaplarında yer alan amaca uygun etkinlikler seçilip bunlar üzerinden değerlendirme yapılması en kolay yol olacaktır.
Her ne kadar yönetmelikte yer almasa da öğretmenlerimizin ders etkinliklerine katılım puanı vermede kullandıkları değerlendirme ölçeğini idareye vermesi uygun olacaktır. Yönetmelikte bu husus ta eksik düzenlenmiştir. Öğrenciye verilen notun gerekçesini gösteren belge olması hukuki açıdan yararlıdır.
Ortaöğretim kurumlarında da performans notlarının nasıl verileceğine ilişkin sorun yaşanmaktadır. Ortaöğretim kurumlarında. Son düzenlemeye göre Performans çalışması “Ders programında öngörülen eleştirel düşünme, problem çözme, okuduğunu anlama, yaratıcılığını kullanma ve araştırma sonucu elde edilen kazanımların yazılı, sözlü ve/veya uygulamalı olarak paylaşılmasına yönelik ders öğretmeninin gözetiminde yapılan bireysel veya grup çalışması” olarak tanımlanmıştır.
Liselerde, öğrencilere her dönemde tüm derslerden iki performans puanı verilir. Bunlardan birisi yukarında tanımlanan performans çalışmasına, diğeri ise öğrencinin derse hazırlık, devam, aktif katılım ve örnek davranışlarına göre verilir. Zümre kararıyla performans çalışmasına dayalı olarak bir performans puanı daha verilebilir.
Performans çalışmasına ilişkin ikinci bir puan verilip verilmeyeceği hususunun, öğrencilerin bireysel veya grup halinde yapacakları çalışmaların öncelikle zümre öğretmenler kurulunda belirlenmesi ve bunların değerlendirilmesi için ortak ölçekler geliştirilmesi, ölçeklerin idareye teslimi konusunda benzer uygulama yapılmalıdır.
Doğan Ceylan
www.turkiyeegitim.com