"İyi bir hekimde dört nitelik vardır. Nezaketle dinlemek, akıllıca konuşmak, dikkatlice düşünmek ve tarafsızca karar vermek...." Sokrates
Çağın Vebası Obezite ve Tedavi Yöntemleri
Obezite, vücutta sağlığı bozacak ölçüde aşırı ve anormal yağ birikmesidir.
WHO ( Dünya Sağlık Örgütü) Obeziteyi ''Vücutta hastalıklara neden olacak biçim ve oranda anormal, fazla miktarda yağ birikmesi'' olarak tanımlanmaktadır.
Obezitenin hesaplanmasında boy ve kilo değeri üzerinden yapılan Vücut Kitle İndeksi (VKİ) – Body Mass Index (BMI) hesaplaması kullanılır:
Vücut kitle indeksi; kilogram olarak ağırlığın, metre cinsinden boy uzunluğunun karesine bölünmesiyle elde edilir.
Vücut kitle indeksi (beden kitle indeksi) hesaplama değeri 30’un üzerinde olan kişi obez, 40’ın üzeri olan kişi ise morbid obez olarak kabul edilir.
Yetişkin erkeklerde vücut ağırlığının %15-18’i, kadınlarda ise %20-25’ini yağ dokusu oluşturur. Bu oranın erkeklerde %25, kadınlarda ise %30’un üstüne çıkması obeziteye neden olur.
Çağın vebası olarak adlandırılan Obezite, yanlış beslenme alışkanlıkları, hareketsiz yaşam ve bilgi eksiklikleri nedeniyle gün geçtikçe artıyor.
Sağlık Bakanlığı Obezite Diyabet ve Metabolik Hastalıklar Daire Başkanlığı konu ile ilgili araştırmasında Türkiye’de Obezite sıklığını;
Erkeklerde %20,5
Kadınlarda ise % 41,0
Toplamda % 30,3 olarak açıklamıştır.
Diğer oranlar da şu şekildedir:
Fazla kilolu olanlar %34,6
Fazla kilolu ve şişman olanlar %64,9
Çok şişman olanların oranı %2,9
Obezite ne gibi hastalıklara yol açar?
Obezite vücudun tüm sistemlerinde bozukluğa yol açar. Uzmanlar, obez kişilerin yaşıtlarına göre 12-15 yıl daha az yaşadığını söylemektedir.
Aşağıdaki hastalıklar Obezitenin olası sonuçları arasında yer almaktadır.
• Tip 2 diyabet
• Koroner arter hastalığı
• Hipertansiyon
• Kalp yetmezliği
• Uyku apnesi
• Solunum bozuklukları
• Gastroözofagealreflü
• Depresyon
• Kısırlık
• Adet düzensizlikleri
• Osteoartrit
• Varis
• Beyin kanaması ve Felç
• Safra kesesi taşı
• Meme, kalın bağırsak ve prostat kanseri gibi bazı kanserler
• İdrar inkontinansı
• Uyku bozuklukları
• Doğum zorlukları
• Polikistikoversendromu
• Aşırı kıllanma
• Toplumsal uyumsuzluk
• Metaboliksendromu
• İnsulin direnci
• Kolesterol ve lipid yüksekliği
Obez hastaların dış görünümleri bozulduğu için bu hastaların sosyal yaşam ve ruh sağlığı da bozulmakta, depresyon gibi birçok sorunlar ortaya çıkmaktadır.
Tedavide çözüm: Obezite Cerrahisi
Obezite tedavisinde:
- Diyet
- Egzersiz
- İlaç tedavisi
- Cerrahi tedavi
seçenekleri vardır.
Hastalar iyi bir beslenme eğitimi almalı, bu konudaki yanlışları öğrenmelidir.
Egzersiz mutlaka hayatın içinde yer almalıdır.
Tüm bunlar yetersiz kaldığında belli grup hastalarda ilaçlar denenebilir. Ancak bunların da çoğunun ciddi yan etkileri tespit edilmiş olup, günümüzde hala çok etkili, yan etkisi az bir ilaç yoktur.
Yapılan çalışmalar göstermiştir ki Obezite tedavisinde cerrahi dışı yöntemlerle kalıcı kilo verme oranı %2 civarındadır.
Günümüzde Obezitenin kalıcı ve etkin tedavisi cerrahidir.
Op. Dr. Ziya Boyacoğlu
Genel Cerrahi Uzmanı