Müfettişler Derneği olarak Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliğinin bazı maddelerinin iptali için dava açtık. Açtığımız davada iptalini istediğimiz hususlar aşağıdadır.
1- 24 Haziran 2011 Tarih ve 27974 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliğinin 17 inci maddesinin 5 inci fıkrasında müfettiş yardımcılarının yetiştirilme sürecinde teorik eğitime ilişkin “Teorik eğitimin süresi 120 saatten az olamaz.” hükmü konulmuştur. Bu yönetmelik öncesinde 1999 yılında çıkarılan İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliğinde “Eğitim yönetimi, teftişi, planlaması ve ekonomisi veya buna denkliği onaylanmış yüksek öğretim kurumlarından mezun olanlar ya da bu alanlarda lisans üstü eğitim görenlere 240, bunların dışındaki yüksek öğrenim programlarından mezun olanlara ise 1200 saat” teorik eğitim düzenleneceği hükmü yer almıştır. Bu hüküm uyarınca teftişle ilgili 4 yıl yüksek öğrenim görmüş EYTEPE mezunlarına bile 240 saat ayrıca hizmet içi eğitim verilmiştir. Bu bölüm mezunu olmayanlara ise 1200 saat eğitim verilmiştir. Müfettiş alımında yıllarca Üniversitelerin Eğitim yönetimi, teftişi, planlaması ve ekonomisi veya buna denkliği onaylanmış yüksek öğretim kurumlarından mezun olma şartı uygulanmıştır. Ancak bu gün 8 yıl hizmeti bulunan öğretmenler, teftiş, inceleme, soruşturma konularında hiçbir eğitim almadıkları halde müfettişliğe müracaat edebilmektedirler. Bunlardan sınavı kazananlara verilecek eğitim süresinin 120 saate indirilmesi hem müfettiş niteliğinin düşmesine neden olacak hem de daha önce aynı meslek için 4 yıl üniversite eğitimi veya 1200 saat eğitim alanlarla bundan sonra 120 saat eğitim alacaklar arasında eşitsizlik doğuracaktır. Bir meslek için gerekli eğitim süresinin düşürülmesi görülmemiştir. Bu hukuksuz bir uygulamadır. Bu nedenle “Teorik eğitim süresi 120 saatten az olamaz” hükmünün iptali gerekmektedir.
2- Sözkonusu yönetmeliğin 31 inci maddesinin 7 inci fıkrasında yer alan “Bu madde kapsamında görev yeri değiştirilen müfettişler ayrıldıkları tarihten itibaren sekiz yıllık süre geçmeden, sağlık durumu özrü hariç bu Yönetmelikle belirlenen iller arası diğer yer değiştirmeler kapsamında ayrıldıkları il’e tekrar atanma isteğinde bulunamazlar.” hükmünün hiçbir yasal gerekçesi ve meşruiyeti olamaz. Yönetmeliğin genel ruhuna uygun olarak 1 Eylül itibariyle bir ilde iki yılını dolduran müfettişler yer değişikliği isteğinde bulunabilirler. Bir ilde en fazla 8 yıl çalışma süresi sınırı konulmuşken bir de üzerine 8 yıl geri dönememe maddesi eklenmesi düşünülemez. Madde insan haklarına ve hukuka uygun olmadığı için iptali gerekmektedir.
3- Bulundukları hizmet bölgesindeki çalışma süresini tamamlayanların yer değiştirmelerini ele alan 33 üncü maddenin 5 inci fıkrasında yer alan “Ancak bu şekilde dördüncü ve beşinci hizmet bölgelerinde geçirilen fazla çalışma süreleri diğer hizmet bölgelerinde geçmiş sayılmaz.” hükmü hukuka aykırıdır. Bu bölgelerde geçirilen fazla sürelerin daha önceki yönetmelikte olduğu gibi alt ve üst bölgelere sayılması gereklidir. Yıllardır yapılan uygulamada fazla süreler alt ve üst bölgelere sayılmıştır.Yönetmelik öncesinde ve sonrasında göreve başlayan müfettişler arasında eşitsizlik doğuracağı için sözkonusu hüküm hukuka aykırıdır ve iptali gereklidir.
4- Eş durumu özrüne bağlı yer değiştirmeleri ele alan 34 üncü maddenin 1 inci fıkrasındaki eşlerin “217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde sayılan bir kurumda memur statüsünde” çalışmaları şartı eş durumuna sınırlama getirmektedir. Eşi sözkonusu kurumlarda memur olarak çalışmayanlar örneğin işçi olarak çalışanlarla, eşinin görev yeri bu kapsama girmeyenlere yer değişikliği isteme hakkı verilmemektedir. Bu da ailelerin parçalanmasına neden olacak veya eş istifa etmek zorunda kalacağı için çalışma hakkı elinden alınacaktır ki her iki durumda Anayasal hakların ihlalidir. Ayrıca bu uygulama müfettişler arasında eşitsizlik doğurmaktadır. Bu nedenle iptali gerekmektedir.
5- Yönetmeliğin 54 üncü maddesinin 1 inci fıkrasının b) ve (ç) bendlerinde resmi ve özel ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin branşlarıyla ilgili soruşturmalar eğitim müfettişlerinin görev alanı dışında tutulmuştur. Son yıllardaki ilköğretim müfettişi alımlarında ortaöğretim öğretmenlerine de müracaat hakkı verilmiş ve birçok lise öğretmeni ilköğretim müfettişi olmuştur. Daha önceki dönemlerde de İlköğretim müfettişlerinin içinde Liselerde öğretmenlik yapmış branşı Tarih, Edebiyat, Biyoloji.. vs olan birçok müfettiş vardır. Lisede öğretmenlik yapmış ve ilköğretim müfettişi olmuş halen eğitim müfettişi olarak çalışan bir müfettişin kendi branşındaki bir lise öğretmenin branşıyla ilgili soruşturmasını yapmaya yetkisinin olmaması düşünülemez. Bu nedenle böyle bir madde hukuka uygun değildir. Kaldiki müfettişler yaptıkları soruşturmalarda özel alan bilgisi gerektirecek durumlarda gerktiğinde bilirkişi görevlendirebilirler. Bu nedenle 54 üncü maddenin 1 inci fıkrasının b ve ç bendlerinde geçen “ branşlarıyla ilgili denetimlerine ilişkin inceleme ve soruşturmaları hariç olmak üzere” ibarelerinin iptali gereklidir.
6- Geçici 2 inci madeninin 7 inci fıkrasında “Bu madde kapsamındaki müfettiş ve müfettiş yardımcılarının hizmet puanları bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önceki hizmet süreleri bakımından bu Yönetmelikle yürürlükten kaldırılan Yönetmelik hükümlerine göre, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ise 28 inci madde hükümlerine göre hesaplanır” hükmü getirilmiştir. Bu hüküm eşitsizliğe neden olmaktadır. Çünkü illerin birçoğunda puanlar aşırı artmıştır. Örneğin Hakkari 18 puan iken 32 puana çıkmıştır. Bu ilde 2005-2010 yıllları arasında 5 yıl çalışan bir müfettiş 90 puan alırken 2011-2016 yılları arasında 5 yıl çalışacak müfettiş 160 puan alacaktır. İleriki yıllarda yer değişikliği isteğinde bulunulduğunda puan üstünlüğüne göre atama yapıldığı için önceden çalışanların aleyhine eşitsizlik oluşacaktır. Yönetmelik sonrasında Hakkari’de 3 yıl çalışana yönetmelik öncesinde 5 yıl çalışandan daha fazla puan verilmektedir. Puanların artırılması mümkündür ancak bu artışın yönetmelik tarihiyle sınırlandırılması daha önce bu illerde yıllarca görev yapmış müfettişlerin aleyhine sonuç doğuracağından bu fıkranın iptali gereklidir.
Doğan CEYLAN
Müfettişler Derneği Başkanı