Gün geçtikçe işi öğrenmiş ve seçici olmaya başlamış. Sikkeler, bakır mangırlar derken her ülkeden ve her dönemden emsalsiz bir kolleksiyonun sahibi olup çıkmış.
Bir ara Gaziantep Ticaret Odası'nı ziyaret etmiş. Bakmış duvarlar bomboş, "Size değişik paralar getireyim" demiş, "asın şu boşluklara!" 2.860 Sayılı Kanu'na göre yurda para sokmak serbestmiş, Hollandalılar da ses çıkarmamışlar, yüklenip yıkmış vatana.
¥ Duvarları bezediniz mi bari?
Olmadı ama kırılmadım, teklif var ısrar yok, kendi başımın çaresine baktım. 18 odalı yarı metruk bir Antep konağına yerleştim. Bina şömineli mömineli bir antika ama tuttuğun elinde kalıyor. Bir taraftan mekanı onardım bir taraftan paralarımı sergiye hazırladım. Gün oldu yağmurdan çatı çöktü, kolleksiyonumu altından çıkardım. Bu gayretim hemşehrilerimin dikkatini çekmiş olacak ellerindeki fülusları getirdiler bana. Pilotlar sefer sonrası üzerlerinde kalan metal paraları bağışladılar. Dünyanın öbür ucundan, adalardan, özerk bölgelerden bozukluk yağdı adeta. Bilirsiniz bizim yaşlılarımız, kimseye yük olmak istemez, bir kenara kefen parası bırakırlar. Bunlar yıllar sonra bir kuytudan çıkar. Tedavülden kalktıkları için işe yaramaz. Getirirler verirler bana.
¥ Merkez Bankasının bedelini ödemesi lazım aslında.
Onu bıraksan 95 yılda yaşanan enflasyonlar devalüasyonlar... Mesela bir askerin elli lirası var basmış da basmışlar. Almanya'da bir dönem el arabası ile para götürüp ekmek alıyorlardı, yazık o kağıtlara.
¥ Sence çare?
Gerçek para altın ve gümüştür. Kıymetleri azalmaz asla.
¥ Herkes kedi köpek besler siz kuzu almışsınız avluya.
Yalnız bugün biraz keyifsiz. Parada mı boğuldu ne, servet fazla geldi galiba.
¥ Paralar çalınır diye korkmuyor musun?
Kim ne yapsın bakkaldan sakız bile alamazlar bunlarla. Ama meraklısı arasa da bulamaz. Düşünün Roma, Bizans, Sasani, Emeviler, Abbasiler, Selçuklular ve Osmanlı devrine ait paralarımız var. Dilerim Kültür Bakanlığı bu zenginliği farkeder, üniversiteler ile bir araya gelir memlekete bir eser kazandırırlar.
¥ Yurt dışından isteyen yok mu peki?
Çok istiyorlar ama vermiyorum, öyle olsa Hollanda'dan getirmez değerlendirirdim orada.
¥ Kendin bir sisteme sokamaz mısın?
Ben ilkokulu yumurta ile bitirmiş bir inşaat ustasıyım. Yine de şu hale getirebilmeyi başardım. Bundan sonra uzmanlar el atmalı artık.
¥ Peki parayla saadet olur mu?
Nasıl olmaz, bu iş çok dost kazandırdı bana. Görüyorsun işte paradan para kazanıyoruz yata yata. Ama günlük parayı diyorsan onu cebine koyacaksın, kalbine asla.
¥ Paraya merak var mı peki?
Gençlerin telefondan başka hiçbir şeye merakları yok. Bence para en büyük ansiklopedi. Üzerinde coğrafi bölgeler, hayvanlar, el sanatları, meyveler, nehirler, limanlar, liderler, parlemantolar, meydanlar... Bakın Arap Baharı'ndan sonra sadece ideolojiler değil paralar da değişti, farkı görebiliyorsunuz açıkça. Bence tarihçilere, mimarlara, arkeologlara, desinetörlere ipucu veriyor. Hatta mikrobiyoloji mütehassısları bile çalışma yapabilir. Öyle ya her ülkenin bakterisi başka başka.
¥ Biz paranın gıcırını severiz, ya sen?
Aksine yıpranmışını. Kim bilir kimler dokundu, belki düğünde takıldı, belki hastanede kullanıldı. Belki de bahşiş oldu mezar kazanlara. Neler yaşandı acısıyla tatlısıyla. Ben zaten yavrularınıza maziyi bırakıyorum, yakın bir gelecekte kredi kartları nakit kullanımını bitirecek, bunlar ortadan kalkacak unutulacak. Alıp torununuzu gelecek, bak bir zamanlar bunlarla alışveriş yapardık diyecek, dalacaksınız hatıralara. Mesela şu on kuruş, sizi çocukluğunuza götürmüyor mu? Bununla finger bisküvi alabilir arasına lokum koydurabilirdiniz icabında. Hani o on kardeş bir odada yatıp da mutlu olduğumuz yıllarda.
¥ Hususiyeti olan paralar var mı?
Yaklaşık 200 ülkenin parasını görebiliyorsunuz burada. Giriş sadece iki lira. Bedavadan ucuza. Zaten onu da şehit ve gazi ailelerine bağışlıyoruz. Bize çaydan kahveden kalanlar yetiyor.
¥ Peki ne kadar para var aşağı yukarı.
İnan sayısını ben de bilmiyorum ama 3,5 ton vardır nereden baksan. 4 ton da çıksa şaşmam. "Bu kadar parayı n'apcaksın'' diye soranlara "Turşusunu kuracağım" diyorum. Antep gastronomi şehri ya, ne yapacaktım başka? Tabii içlerinde mükerrerler de mevcut, keşke onlar da başka müzelerde değerlendirilebilse.
Aslında bir dökümü yapılsa, envantere geçse iyi olacak. Belki de bazılarının hususi ortamlarda korunması lazım. Ben kendi usulümle nemlendirip düzeltiyor, naylonlayıp kaldırıyorum ama bütün bunlar doğru mu acaba? Üniversitelerden destek istedim "Onca talebeleri var, vereyim saysınlar, kaydını tutsunlar, kendileri de dünya ile tanışsınlar bu arada."
¥ İyiymiş...
Olmadı. Ayrıca sıkıntı çıkardılar başıma. Her geçen gün koleksiyon büyüyor ve ev daralıyor. Deste deste, kese kese para, aklıma ilk geleni yaptım kavanozlara doldurup sıraladım duvara. Ah bunlar profesyonelce vitrinlenip ışıklandırılacak olsa.
İrfan Özfatura - Türkiye