Her Temmuz ayı memur ve işçi maaş artışlarının dört gözle beklendiği ay olarak bilinir. Nitekim asgari ücret Temmuz ayında 1.273,5 TL oldu ve Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan genelgeye göre; 01/07/2015-31/12/2015 döneminde geçerli olmak üzere; memur aylık katsayısı (0,083084), memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık katsayısı (1,30054), iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak yan ödeme katsayısı ise (0,026347) olarak belirlendi.
Örneklerle maaş katsayısındaki ve asgari ücretteki artışların ödülden ikramiyeye, denge tazminatından ölüm yardımına kadar memur maaşlarını nasıl etkilediğini izah etmeye çalışacağız.
Asgari ücret artışının memur maaşına etkisi olacak mı?
Bütün çalışanlar ve özelde de memurlar için uygulanacak asgari geçim indirimi, memurun kendisinin veya ailesinin asgari geçim düzeyini sağlayacak bölümünün toplam gelirden düşülerek vergi dışı bırakılmasıyla hesaplanmaktadır. Gerçek rakamlardan uzak olmakla birlikte ele geçen maaşa etkisi bulunmaktadır ve asgari ücrettin ilk dönemindeki artış memur maaşını doğrudan etkilemektedir. Dolayısıyla Temmuz ayındaki asgari ücretin brüt 1201,5 TL'den 1.273,5 TL'ye yükselmesinin asgari geçim indirimine etkisi olmayacağı için memur maaşı da etkilenmeyecektir.
Asgari ücret artışı kıdem tazminatı tavanını arttırır mı?
Kıdem tazminatı tavanının hesabında Başbakanlık Müsteşarı'na yapılan emekli ikramiyesi esas alınmaktadır. Emekli ikramiyesini etkileyen en önemli unsur ise maaş katsayılarındaki artıştır. Temmuz ayında maaş katsayıları artacağı için emekli maaşı ve ikramiyesi de artacaktır. Buna göre 2015 yılı Temmuz ayından itibaren kıdem tazminatı tavanı 3.709,98 TL olup, asgari ücret artışının buna herhangi bir etkisi olmayacak, ancak asgari ücretle çalışanların kıdem tazminatı tutarı artacaktır.
Temmuz ayında ölüm yardımları artacak mı?
İş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya sürekli iş göremezlik geliri, malüllük, vazife malüllüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olup da ölen sigortalının hak sahiplerine; 2015 yılında 449 TL cenaze ödeneği verilecek olup, Temmuz ayında herhangi bir artış olmayacaktır.
Ayrıca, 5434 sayılı Kanun kapsamında olan emekliler için ödenecek ölüm yardımı tutarı ise 5434 sayılı Kanun'un ek 4'üncü maddesi gereğince emeklinin bir aylık tutarı kadar olup, maaş katsayılarında artış olduğu için bu ödemede artış olacaktır.
En büyük artış ise milletvekillerinin vefatında yapılacak ödemede olup, milletvekili iken vefat edenler için 9500 * 0,083084 = 789,298 *12 = 9.471,576 TL ölüm yardımı yapılacaktır. Ancak, bu ödeme milletvekilliği sona erenlerin ölmesi halinde ise 8.754/2 = 4.735,788 TL'dir.
Devlet memurunun ölümü halinde yapılacak ölüm yardımı ise 9500 * 0,083084 = 789,298 * 2 = 1.578,596 TL'dir.
Memur olmayan eşi ile aile yardımı ödeneğine müstahak çocuğu ölenlere ise 9500 x 0,083084 = 789,298 TL ödeme yapılacaktır.
Doğum, aile ve çocuk yardımı tutarları artacak mı?
Temmuz ayında aile ve çocuk yardımı ödemelerinde artış olacak, doğum yardımında ise olmayacaktır. 6637 sayılı Kanun'la 633 sayılı KHK'ya eklenen ek 4'üncü maddede, doğum yardımı tutarları maaş katsayısından bağımsız hale gelmiştir. Yani maktu ödeme haline getirilmiştir. Buna göre; Türk vatandaşlarına, canlı doğan birinci çocuğu için 300 TL, ikinci çocuğu için 400 TL, üçüncü ve sonraki çocukları için 600 TL doğum yardımı yapılmaktadır.
Memurun her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan eşi için 2.134 x 0,083084 = 177,30 TL aile yardımı ödenecektir.
72'nci ay dahil olmak üzere 0-6 yaş grubunda yer alan çocuklar için; 500 x 0,083084= 41,542 TL, ödeneğe müstahak diğer çocuklar için; 250 x 0,083084 = 20,21TL, çocuk yardımı ödenecektir.
Sosyal denge tazminatı ve ikramiye tutarları ne kadar arttı?
Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlilerine, 4688 sayılı Kanun'un 32'nci maddesinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde ödenebilecek sosyal denge tazminatı aylık tavan tutarı en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) %100'üdür. Yani 9500 * 0,083084 = 789,298 TL'dir.
Sosyal denge tazminatı vergiden istisna tutulmadığı için hem % 15 gelir vergisi hem de 0,00759 oranında damga vergisi kesintisi yapılacaktır.
Belediye memurlarından başarılı olanlara encümen kararıyla yılda en fazla iki defayı geçmemek üzere her defasında 20.000 x 0,083084 = 1.661,68 TL tutarında ikramiye ödenmektedir. Yine, büyükşehir belediyelerinde çalışan memurlardan başarılı olanlara encümen kararıyla yılda en fazla iki defayı geçmemek üzere her defasında 30.000 x 0,083084 = 2.492,52 TL tutarında ikramiye ödenebilmektedir.
Aynı şekilde, il özel idarelerinde çalışan memurlardan başarılı olanlara yılda en fazla iki defayı geçmemek üzere encümen kararıyla her defasında 20.000 x 0,083084 = 1.661,68 TL tutarında ikramiye ödenmektedir.
Emniyet mensuplarına ödül olarak verilen para (taltif) tutarı arttı mı?
3201 sayılı Kanuna göre alınacak taltif tutarı; Emniyet Teşkilatı mensuplarının fiilen almakta oldukları aylık tutarların yani gösterge ve ek göstergeleri toplamının maaş katsayısı ile çarpımından oluşmaktadır. Buna göre; 1. Sınıf Emniyet Müdürü'nün alacağı taltif tutarı (1500 +3600)*0,083084 = 4.237,284 TL'dir. Diğer personelin taltif tutarı da aynı şekilde hesaplanabilir. Hizmet yılı düşük personelin alacağı tutar ise ister istemez düşük olmaktadır.
Memurlara verilecek ödül tutarı arttı mı?
Memurlara yapılacak ödülde esas alınan unsur üstün başarı belgesi almaktadır. Üstün başarı belgesi verilenlere, merkezde bağlı veya ilgili bakan ve illerde valiler tarafından uygun görülmesi halinde en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) % 200'üne kadar ödül verilebilmektedir.
Bu tutar ise 9500*0,083084 *% 200 =1.578,596 TL'dir. Ancak, yapılacak bu ödeme maksimum tutar olup, kurumlar bu ödemenin üstünde ödeme yapamazlarken altında ödeme yapabilirler.
Görüleceği üzere, maaş katsayısındaki artışlar memurlara yapılacak birçok ödemeyi etkilemiştir.
www.memurlar.net