İŞTE MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞININ AÇIKLAMASI
Bilindiği üzere 25/08/2016 tarihli ve 29812 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6740 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve ilgili mevzuat gereğince; çalışanların otomatik olarak bir emeklilik planına dahil edilmesi için; Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 23/02/2017 tarihli ve 54135754/20/2358281 sayılı Bakan Oluru ile Bakanlığımız merkez teşkilatında sigorta şirketinin belirlenmesi ve sözleşme imzalanması konularında Destek Hizmetleri Genel Müdürü, taşra teşkilatlarında sigorta şirketi seçimi ve sözleşme imzalanması konularında ise Bakanlığımızın merkeze bağlı taşra teşkilatlarında birim amirleri, illerde il milli eğitim müdürleri, ilçelerde ise ilçe milli eğitim müdürlerine yetki verilmiştir.
Ancak, Bakanlığımız taşra teşkilatlarından Genel Müdürlüğümüze gelen yazı ve telefonlarda Bireysel Emeklilik Sistemi hakkında bazı konularda tereddüt yaşandığı bildirildiğinden, söz konusu sistem hakkında uyulması gereken mevzuat hükümlerinin açıklanmasına ihtiyaç duyulmuştur:
-Bireysel Emeklilik Sistemine kimler girer ve katkı payı neye göre kesilir;
6740 Sayılı Kanunun ''Çalışanların otomatik olarak bir emeklilik planına dahil edilmesi'' başlıklı ek madde 2' de; ''Türk vatandaşı veya 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamında olup kırk beş yaşını doldurmamış olanlardan 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre çalışmaya başlayanlar, işverenin bu Kanun hükümlerine göre düzenlediği bir emeklilik sözleşmesiyle emeklilik planına dahil edilir.'' hükmü ,
''Çalışan katkı payı, çalışanın 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddesi çerçevesinde belirlenen prime esas kazancının yüzde üçüne karşılık gelen tutardır''. hükmü yer almaktadır. Ayrıca 17 Aralık 2016 tarihli ve 29921 sayılı resmi gazetede yayımlanan Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin Çalışan katkı payı ve katkı payının işveren tarafından şirkete aktarılması başlıklı madde 22/F' nin (5) fıkrasında Bireysel emeklilik katkı payı kesintisinde 5510 ve 5434 sayılı Kanunun prime esas kazanç veya emeklilik keseneği ve kurum karşılığının tahsiline ilişkin hükümleri dikkate alınır. Çalışanların prime esas kazançlarını veya emeklilik keseneğini etkileyen her türlü sebep katkı payı kesintisinin hesaplanmasında dikkate alınır. " hükmü yer almaktadır.
Bu sebeple, söz konusu Kanun hükümleri çerçevesinde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre çalışan ve kırk beş yaşını doldurmamış personellerin prime esas kazancı (PEK tutarı) üzerinden bireysel emeklilik kesintisi yapılması gerektiği belirtilmektedir.
-657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilen sözleşmeli öğretmenler;
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğünün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğünün 10/02/2017 tarihli ve 89075644-202.99-E.764646 sayılı yazısında Bakanlığımıza bağlı eğitim kurumlarında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilen sözleşmeli öğretmenlere yapılacak ek ders ücreti ödemelerinden 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddesi gereğince sigorta primi kesintisi yapılması gerektiği belirtilmektedir.
Bu sebeple, sözleşmeli öğretmenlerin almış oldukları ek ders ücretinden sigorta primi kesilmesi nedeniyle almış oldukları ek ders ücretinin prime esas kazancı üzerinden ilgili mevzuat çerçevesinde bireysel emeklilik kesintisi yapılması gerekmektedir.
-Bireysel Emeklilik Sisteminden cayma hakkı;
17 Aralık 2016 tarihli ve 29921 sayılı resmi gazetede yayımlanan Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin "Cayma hakkı" başlıklı madde 22/E' de; " İlgili emeklilik planına göre çalışanın ücretinden kesilmek suretiyle yapılan ilk katkı payının şirket hesaplarına nakden intikal ettiği tarihi takip eden işgünü emeklilik planına dahil edildiği şirket tarafından çalışana posta yoluyla veya güvenli elektronik iletişim araçları ile bildirilir. Çalışan, bu bildirimi müteakip iki ay içinde cayma hakkını kullanabilir. Cayma süresinden sonra da çalışan dilediği zaman sistemden ayrılabilir. Cayma talebi, çalışan tarafından posta yoluyla veya güvenli elektronik iletişim araçlarıyla ilgili emeklilik sözleşmesi hükümlerine göre işverene veya şirkete bildirilir." hükmü çerçevesinde çalışanların cayma hakkını hangi zamanlarda kullanabileceği belirlenmiştir.
-Sözleşmenin nasıl yapılacağına ilişkin hükümler;
Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğünün Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında 30/12/2016 tarihli ve (2016/39) Sayılı Genelgenin Sözleşme kapsamında taraflar ile imzalanacak belgeler ve yapılacak bilgilendirmenin usul ve esasları başlıklı beşinci bölümün 1. maddesinin (3) fıkrasında işveren/işveren vekili veya işverenin yetkili kıldığı kişi ile emeklilik şirketi arasında otomatik katılım sözleşmesi imzalanır. Bu sözleşme ile şirket seçiminin yapılması ve katkı payının işveren tarafından şirkete aktarılması hariç diğer yükümlülüklerin şirketlerce yerine getirilmesi kararlaştırılabilir. denilmektedir.
-Sözleşme yapılabilecek şirketler;
İşveren Başbakanlık Hazine Müsteşarlığının 12/01/2017 tarihli ve 2017/08 sayılı Basın Açıklamasında belirtilen şirketlerden birisi ile sözleşme imzalaması gerekmektedir.
-Kamu idarelerinde çalışanların kapsama alınması;
02/01/2017 tarihli ve 29936 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2017/9721 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dahil Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesinde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun eki (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idarelerinde 1/4/2017 tarihi itibarıyla mevcut çalışanlar 1/4/2017 tarihinden itibaren ilgili emeklilik planına dahil edilir. hükmü yer almaktadır.
-Çalışanların kapsama girip girmediği (45 yaş) hususu;
02/01/2017 tarihli ve 29936 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2017/9721 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dahil Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 2 nci maddesinde Türk vatandaşı veya 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamında olup, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre çalışanlardan; işverenin kapsama alınma tarihi (10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun eki (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idarelerinde 1/4/2017) itibarıyla çalışmakta olan kırk beş yaşını doldurmamış kişileri kapsar denilmektedir.
Ayrıca Bireysel Emeklilik Sistemi ile ilgili tüm mevzuata Başbakanlık Hazine Müsteşarlığının www.hazine.gov.tr adresinde yer alan mevzuat sayfasından ulaşılmaktadır.
İl Milli eğitim müdürlüklerince, yazımız ve eklerinin ilçe milli eğitim müdürlüklerine de gönderilerek, konu hakkında bilgilendirilmelerinin sağlanması gerekmektedir.