MEB mevzuatından Disiplin konusu açık ve net değildir. Bu konuda en çarpıcı örnek İl Milli Eğitim Müdürünün İlçe Milli Eğitim Müdürünün ne kadar amiri olduğu konusudur.
Şimdi çıkıp İl milli eğitim müdürünün ilçe milli eğitim müdürünün amiri olduğunu bilmeyenler de mi var? Diyenler olabilir.
İl Milli Eğitim Müdürü, 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu’na göre Milli Eğitim Bakanlığı Taşra Teşkilatının il idare şube başkanıdır. 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun 53. Madde 2. Fıkrasında; “Her ilde ve ilçede bir milli eğitim müdürlüğü bulunur, ilçe milli eğitim müdürlükleri görev ve hizmetleri yürütürken, il milli eğitim müdürlüklerine karşı da sorumludur…” denilirken İl Milli Eğitim Müdürüne İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri karşısında bir amirlik vermesi gerekmektedir. Bunlar ise sicil amirliği ve disiplin amirliği şeklindeydi. Sicil amirliği 6111 sayılı Kanunla tarih oldu. Geriye kaldı disiplin amirliği:
Peki İl Milli Eğitim Müdürünün İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı memurlar karşısında disiplin amirliği ne kadar geçerlidir?
657 sayılı Devlet Memurları Kanun’un “Disiplin amiri ve disiplin cezaları:” başlığı altındaki 124. Madde 1. Fıkrada;
Disiplin amirleri; kurumların kuruluş ve görev özellikleri dikkate alınarak Devlet Personel Başkanlığı'nın görüşüne dayanılarak özel yönetmeliklerinde tayin ve tesbit edilecek amirlerdir.” Denilirken; 125. Maddede “Disiplin cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller” sayılmıştır.
Disiplin cezası vermeye yetkili amir ve kurulların hüküm altına alındığı 126. Madde 1. fıkrada;
“Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezaları disiplin amirleri tarafından; … verilir.” Denilmektedir.
Disiplin kurulları ve disiplin amirleri başlığı altındaki 134. Madde2. fıkrada; Kurulların kuruluş, üyelerinin görev süresi, görüşme ve karar usulü, hangi memurlar hakkında karar verebilecekleri ve disiplin amirlerinin tayin ve tespitinde uygulanacak esaslar ile bunların yetki ve sorumlulukları gibi hususlar Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.” Denildiğinden; bu 134. Maddeye dayanılarak Disiplin Kurulları Ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelik (Madde 1) yayımlanmıştır. Bu Yönetmeliğin 16. Maddesi 1. Fıkrası;;
“Disiplin amirleri, bu maddede belirtilen esaslara uyulmak ve Devlet Personel Başkanlığının görüşüne dayanılmak suretiyle, kurumların kuruluş ve görev özelliklerine göre hazırlayarak yürürlüğe koyacakları özel yönetmelikler ile tesbit edilir.” Denilmiştir. 11. Fıkrasında ise; “… il idare şube başkanları ise ilçe idare şube başkanları ve ilçe teşkilatında görevli memurlar hakkında doğrudan disiplin cezası verme yetkisine sahiptir.” Denilmektedir.
Fakat bu Yönetmeliğin 16. Maddesine dayanılarak hazırlanan (Madde 3) Millî Eğitim Bakanlığı Disiplin Amirleri Yönetmeliği’ndeki düzenlemeler ile Disiplin Kurulları Ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelik’in 16. Maddesi örtüşmemektedir.
Genel Yönetmeliğe göre il milli eğitim müdürü ilçe teşkilatındaki memurların disiplin amiridir ve ilçe teşkilatındaki memurlara doğrudan disiplin cezası verme yetkisine sahiptir. Özel Yönetmeliğe göre ise il milli eğitim müdürü ile ilçe teşkilatının disiplin amirliği ilişkisi yoktur. Böyle dava Yargıya intikal ettiğinde Yargı Özel Yönetmelik hükümlerini dikkate aldığından genel Yönetmelik hükümsüz kalmaktadır. Hal böyle olunca da;657 sayılı Devlet Memurları Kanun’un “Disiplin amiri ve disiplin cezaları:” başlığı altındaki 124. Madde 1. Fıkrasındaki; “Disiplin amirleri; kurumların kuruluş ve görev özellikleri dikkate alınarak Devlet Personel Başkanlığı'nın görüşüne dayanılarak özel yönetmeliklerinde tayin ve tesbit edilecek amirlerdir.” Hükmü geçerliliğini korumakta iken 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun 53. Madde 2. Fıkrasında; “Her ilde ve ilçede bir milli eğitim müdürlüğü bulunur, ilçe milli eğitim müdürlükleri görev ve hizmetleri yürütürken, il milli eğitim müdürlüklerine karşı da sorumludur…” denilmesini disiplin amirliği bakımından pek de hükmü kalmamaktadır.
Disiplin Hükümlerinin Uygulanması konulu 1983/92 sayılı MEB genelgesinde;
10. maddede “İl Makamınca verilen soruşturma emri üzerine muhakkiklerce getirilen tekliflerden;
a- Uyarma-Kınama-Aylıktan Kesme teklifleri Disiplin Amirleri (Soruşturma Emrini veren Vali veya izni ile Millî Eğitim Müdürünce) tarafından uygulamaya konulur.” Denilmesinin ve 25. Maddede “Millî eğitim müdürleri, illerde görevli millî eğitim mensuplarının disiplin amiridirler.” Denilmiş olmasının hiçbir hükmü bulunmamaktadır.
Yani Kimin kimlerin disiplin amiri olduğu net değildir. Genel Yönetmelik olan “Disiplin Kurulları Ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelik” ayrı telden “Millî Eğitim Bakanlığı Disiplin Amirleri Yönetmeliği” ayrı telden çalmaktadır. Bunlardan genel yönetmelik olanında özel yönetmelikte olmayan hükümler bulunmaktadır. Örneğin İl Milli Eğitim Müdürünün İlçe teşkilatındaki bir memura disiplin cezası vermesi; genel yönetmeliğin 16. maddesine göre sorun teşkil etmezken, özel yönetmeliğe göre hukuki açıdan sıkıntı oluşturmaktadır.
Burada mevzuat hiyerarşisine göre özel yönetmelik genel yönetmeliğin alt normu olarak düzenlenmiş gibi görünse de hukuken özel yönetmeliğe öncelik verilmektedir.
Çözüm Nedir?
Özel Yönetmelik olan Millî Eğitim Bakanlığı Disiplin Amirleri Yönetmeliği yeniden gözden geçirilerek Genel Yönetmeliğin 16. maddesine uygun hale getirilmelidir.
Ali COŞKUNER
İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı
Memurlar.biz