Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen hafta müjdesini verdiği Öğretmenlik Meslek Kanunu önümüzdeki günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) görüşülecek. Kanun öğretmenlerin mali haklarının yanı sıra kariyer gelişimini de destekliyor. Öğretmenlerin kariyer yolculuğu sınavlar yerine oryantasyon ve mesleki eğitim odaklı olacak. Adaylık kaldırma sınavı kaldırılacak. Öğretmenlerin akademik kariyer yapması özendirilecek. Yüksek lisans ve doktora yapan öğretmenler ilgili sınavlardan muaf tutulacak.
Kanunun en önemli kazanımlarından biri de öğretmenliği ayrı bir meslek grubu olarak tanımlaması. Bu özelliğiyle sözleşmeli ve kadrolu öğretmen ayrımı da ortadan kalkmış olacak. Ayrıca özel okullarda "işçi" statüsünde çalışan öğretmenler de bu statüden çıkarılmış olacak. BaşkanErdoğan kanunla ilgili "Böylece öğretmenlerimizi ülkemiz tarihinde ilk kez kapsamlı, yenilikçi ve bütüncül bir meslek kanununa kavuşturacağız. Düzenleme öğretmenlerimizin mevcut tüm kazanımlarını korurken onlara aynı zamanda yeni, sosyal ve özlük hakları da getiriyor. Öğretmenlik mesleğinin itibarına ve önemine uygun bir şekilde özgün bir bakış açısıyla hazırlanan çalışmanın eğitim camiamızda şimdiden büyük bir hüsnükabul ve sevinçle karşılandığını görüyoruz" açıklamasını yapmıştı. Uzmanlar da kanunu "Öğretmenlerin hak ettiği itibarı kazandıran bir çalışma" olarak değerlendirdi. İşte 1 milyondan fazla öğretmenin beklediği kanunla ilgili detaylar:
3 BASAMAKLI KARİYER:
Kanunda "aday", "uzman" ve "başöğretmen" olmak üzere, öğretmenlerin kıdem ve eğitimlerine göre 3 basamaklı bir kariyer hayatı olacak. Benzer bir betimleme 2005'te "Öğretmenlik Kariyer Basamaklarında Yükselme" ismiyle hazırlanan yönetmelikte de yapılmıştı. Ancak bu yönetmelik kanunlaşmadı.
AKS KALKIYOR:
Aday öğretmenlik, üniversiteden mezun olduktan sonra, Kamu Personeli Seçme Sınavı'nı (KPSS) kazanan kişinin atandıktan sonraki 1 yıllık dönemine verilen isim. En az 1 yıl içinde çalışıp başarılı performans gösteren öğretmen adaylık kaldırma sınavına (AKS) giriyor. Sınav her yıl yapılıyor. Sınavda başarı gösteren kişiler öğretmen olarak atanıyor. Sınavda başarısız olan öğretmen adayları, il içinde ya da il dışında başka okullarda görevlendiriliyor, yılın sonunda tekrar değerlendirmeye alınıyor. Yeni kanun yürürlüğe girdiğinde bu sınav artık uygulanmayacak. Adaylık süreci 2 yıldan çok olmayacak.
İLK 3 AY DERS YOK
MESLEKİ GELİŞİME DESTEK:
Başkan Erdoğan "Öğretmenlikte adaylık kaldırma sınavını artık bir kenara bırakıyoruz, bunun yerine öğretmenlerin mesleki gelişmeleri temelinde bir program uygulayarak adaylarımıza destek olacağız" açıklamasını yapmıştı. Öğretmenleri mesleğe hazırlamak için hem kişisel hem de mesleki gelişim eğitimleri verilecek. Ayrıca saha uygulamalarıyla da adaylar mesleğe hazırlanacak. Öğretmen adaylarına ilk üç ay ders görevi verilmeyecek.
AKADEMİK KARİYER ÖZENDİRİLECEK:
Kanunda yüksek lisans yapanların uzmanlık, doktora yapanların da başöğretmenlik sınavından muaf tutulması planlanarak, akademik kariyer yapmaları desteklenecek.
MALİ HAKLARA İYİLEŞTİRME
UZMANA BİN TL ZAM:
Uzman öğretmenlikte 10 yıl deneyimi olan öğretmenler bir eğitimden geçecekler, eğitimden geçtikten sonra yazılı sınava girecekler. Yazılı sınavda başarılı olan, 10 yıl görev yapan öğretmenler uzman öğretmen olacak. Uzman öğretmenler, hem bir derece alacaklar hem de maaşlarında bin liralık iyileştirme olacak. Ancak yüksek lisans yapan öğretmen bu sınavdan muaf tutulacak.
BAŞÖĞRETMENE 2 BİN TL:
10 yıl uzman öğretmen olmuş öğretmenler de başöğretmenlik için eğitimlerini tamamladıktan sonra tekrar yazılı sınava girecekler. Sınavda başarılı olanlar başöğretmen olacak ve ilave bir derece alacak, ayrıca maaşlarında da 2 bin lira iyileştirme olacak. Doktora yapmış olan öğretmenler başöğretmenlik yazılı sınavından muaf olacak.
'AKADEMİ KURULSUN' ÖNERİSİ
7 yıl aradan sonra ilk kez toplanan Milli Eğitim Şürası'nda da öğretmenlerin mesleki gelişimlerine yönelik 42 öneri genel kurulda kabul edildi. Bunlardan en dikkat çekenleri şöyle:
Öğretmenler ve diğer Milli Eğitim Bakanlığı personeli için Milli Eğitim Akademisi'nin kurulması amacıyla yasal alt yapısı oluşturularak kamu ve özel kurumlar ile tüm sivil paydaşlar arasında işbirliği sağlanmalıdır.
Teftiş sistemi yeniden yapılandırılarak müfettişlerin, öğretmenlerin mesleki gelişimlerine katkı yapmaları amacıyla denetim ve rehberlik hizmetleri sunmaları sağlanmalıdır.
Sözleşmeli öğretmenlik kaldırılmalı, öğretmen alımlarında kadrolu istihdam esas olmalı ve mülakat uygulaması kaldırılmalıdır.
Öğretmenlere eğitim öğretim ödeneği yanında kendi mesleki gelişimlerinde kullanmak üzere mesleki gelişim ödeneği tahsis edilmelidir.
Kalkınmada öncelikli sosyoekonomik açıdan dezavantajlı bölgelerde görev yapan öğretmenlere ilave özlük hakları ve teşvikler verilmelidir.
CEYDA KARAASLAN